“รู้หรือไม่? จิ้งหรีดมี ‘หูอยู่ที่ขา’ ฟังเสียงด้วยขา ไม่ใช่หัว! [สัตว์แปลกอยากเล่าตอนที่ 2]

เคยได้ยินไหมว่า “จิ้งหรีดฟังเสียงด้วยขา”?
ฟังดูเหมือนมุก แต่จริง ๆ คือ ความจริงทางชีววิทยาแบบ 100%

หูของจิ้งหรีดอยู่ตรงไหนกันแน่?
    หูของจิ้งหรีดไม่ได้อยู่บนหัวแบบสัตว์ทั่วไป แต่จะอยู่ที่… บริเวณหน้าแข้งของขาหน้าทั้งสองข้าง (tibia)
ตำแหน่งนี้จะมีแผ่นบางใส ๆ คล้ายเยื่อแก้วหู เรียกว่า Tympanal organ เป็นอวัยวะรับเสียงที่ไวมากจนสามารถจับแรงสั่นสะเทือนของเสียงได้ละเอียดสุด ๆ

ทำไมต้องอยู่ที่ขา?
   ฟังดูแปลก แต่มีเหตุผลทางวิวัฒนาการ จิ้งหรีดต้องใช้การได้ยินเพื่อ “หาเพศผู้/เพศเมีย” โดยฟังเสียงร้อง เสียงของศัตรู เช่น แมงมุม หรือกิ้งก่า เสียงสั่นสะเทือนจากพื้นดิน (ซึ่งหัวรับไม่ค่อยได้ แต่ขารับเก่งมาก)
  ดังนั้น การมีอวัยวะรับเสียงอยู่ที่ขา ทำให้จับ “แรงสั่น” ได้ดีกว่า และช่วยให้รู้ทิศทางศัตรูไวกว่า

แล้วจิ้งหรีดฟังเสียงอย่างไร?
   Tympanal organ จะสั่นตามเสียง → ส่งสัญญาณผ่านเส้นประสาท → สมองประมวลผล จิ้งหรีดจึงแยกได้ว่า:
- เสียงมาจากทิศไหน
- ระดับความดัง
- เป็นเสียงร้องของตัวเมีย/ตัวผู้
- หรือเสียงเสี่ยงอันตราย
ประสิทธิภาพการได้ยินของมันถือว่า “โหดมาก” ตามขนาดตัวเลย

เกร็ดสนุก ๆ ที่หลายคนไม่รู้
- จิ้งหรีดตัวผู้เท่านั้นที่ร้อง (ใช้ล่อเพศเมีย)
- ตัวเมียจะ “ฟังด้วยขา” เพื่อเดินตามหาตัวผู้ที่ร้องถูกใจ
- แมลงหลายชนิดก็มีหูที่ขาเช่นกัน เช่น ตั๊กแตนบางสปีชีส์ และแมลงกิ่งกือบางชนิด

ที่มา WiTcast