ผ่านไปแล้วสำหรับ อัคลาก ตัวตน อุปนิสัยที่ดี 18 ข้อ คือ ความซื่อสัตย์ มีความรับผิดชอบ ความสุขุม ใจเย็น กล้าหาญ รักษาบุคลิกภาพให้ดูดี มีความรักให้กัน อดทน ทำดีกับผู้อื่น ยุติธรรม ใจบุญ เป็นคนสบายๆ มองคนในแง่ดี ให้อภัย อ่อนโยน มีความละอาย ขอบคุณผู้อื่น พูดในเวลาที่เหมาะสม และรักนวลสงวนตัว มาถึงนิสัยอีก 3 ข้อต่อไปนี้ ซึ่งข้อหนึ่งที่สำคัญมาก แต่คนส่วนใหญ่ลืม คือ การตักเตือน เห็นใครทำผิดบาป ไม่ได้เตือน เป็นเหตุให้เขาคนทำผิด ถลำลึกไปกับความผิด และเมื่อมีคนทำชั่วเป็นจำนวนมาก ภัยพิบัติก็มาเป็นบททดสอบเพื่อเตือนทั้งคนทำชั่วและคนไม่เตือน วัลอิยาซุบิลลาฮฺ
ทำตามที่พูด รับฟังความเห็น ตักเตือน
19. ต้องทำตามที่พูด แม้จะเป็นการพูดกับลูกก็ตาม
การรักษาสัญญา ทำตามที่พูด ใครทำได้ คนนั้นก็เป็นคนที่น่าเชื่อถือ จะทำงานกับเขาก็สบายใจ จะทำธุรกิจค้าขายด้วย ก็ไม่ต้องกลัวว่าจะโดนโกง เมื่อใกล้วันสิ้นโลก คนไม่รักษาสัญญามีเป็นจำนวนมาก หาคนที่ทำได้น้อยมาก เราจึงต้องระวังตัวเองให้พยายามรักษาสัญญาให้ได้มากที่สุด อย่างน้อยถ้าทำไม่ได้จริงๆ ก็ควรจะบอกคนที่เรารักษาสัญญาด้วย ไม่ต้องรอให้เขาทวง เช่น การยืมเงิน
ท่านรอซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า “พวกท่านจงรับประกันหกสิ่งให้แก่ฉัน แล้วฉันจะรับประกันสวรรค์ให้แก่พวกท่าน ซึ่งหนึ่งจากหกสิ่งนั้น : พวกท่านจงรักษาสัญญาเมื่อพวกท่านให้สัญญา” (หะดีษหะสัน บันทึกโดยอะห์มัด เลขที่ 22757)
20. การรับฟังความคิดเห็นคนอื่น (อัชชูรอ)
การพูดคุย ประชุมปรึกษาหารือ ขอความคิดเห็นกันและกัน การเปิดใจรับฟังความเห็นของคนอื่น เป็นลักษณะหนึ่งของความอ่อนน้อม มองตัวเองเป็นน้ำครึ่งแก้ว ไม่คิดว่าตัวเองรู้ไปซะหมด และความคิดดีๆ มักจะมาจากการเปิดรับความคิดเห็นของคนอื่น รวมทั้งยอมรับในข้อเสียของตน เมื่อมีใครตำหนิ ก็จะปรับปรุงตัวเองได้ง่าย
“และบรรดาผู้ตอบรับต่อพระเจ้าของพวกเขา และดำรงละหมาด และกิจการของพวกเขามีการปรึกษาหารือระหว่างพวกเขา และเขาบริจาคสิ่งที่เราได้ให้เครื่องปัจจัยยังชีพแก่พวกเขา” (ตัฟซีร: อัลบัยฏอวีย์กล่าวว่าอายะฮฺนี้ถูกประทานลงมาเพราะชาวอันศอร เมื่อท่านรอซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม เรียกร้องเชิญชวนไปสู่การศรัทธา พวกเขาก็ตอบรับปฏิบัติละหมาดครบถ้วนตามเงื่อนไขและรักษาเวลา ปรึกษาหารือกันในเรื่องดุนยาและศาสนา และบริจาคในสิ่งที่อัลลอฮฺประทานให้แก่พวกเขาไปในทางของอัลลอฮฺ) (อัลกุรอาน ซูเราะฮฺอัชชูรอ 38 ตัฟซีรโดย สมาคมนักเรียนเก่าอาหรับ ประเทศไทย)
21. การให้การตักเตือน (นะศีหะฮฺ)
เมื่อเราเห็นใครทำผิด แล้วเราเตือน พระองค์ก็จะทรงปกป้องเราให้ห่างไกลจากการทำสิ่งผิด ปกป้องตา หู ลิ้น และหัวใจ ให้เขามองในสิ่งที่ดี ฟังในสิ่งที่เป็นประโยชน์ พูดในสิ่งที่ดี และหัวใจคิดดีต่อสิ่งรอบตัว เวลาที่เผลอทำผิดก็จะได้รับการเตือน ซึ่งถ้าเราสังเกตดีๆ พระองค์ทรงเตือนเราเสมอ เช่น พอจะพูดไม่ดี มีอาการไอ พูดไม่ออก ก็จะยับยั้งการพูดไม่ดีได้ทัน หรือเวลาที่เราคิดมาก คิดร้าย ก็จะมีการปวดหัว ทำให้เราต้องหยุดคิดสิ่งนั้น หรือมีสิ่งอื่นมาขัดจังหวะการคิด เปลี่ยนโฟกัสไปเรื่องอื่นแทน การเตือนเป็นริสกีอย่างหนึ่ง (ปัจจัยยังชีพ) ทางจิตใจ ไม่ใช่ทุกคนที่จะได้รับการตักเตือน แต่หากถูกเตือนเมื่อใด แสดงว่าเรากำลังได้รับริสกีทางจิตใจแล้ว ยินดียอมรับสิ่งนั้น ช่วยกันเตือนในวิธีการที่เหมาะสม เพราะผลบุญของการเตือนนั้น ดีงาม ไม่ใช่แค่ได้ในโลกนี้ ได้ผลบุญในโลกหน้าด้วยนะ
ท่านรอซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า “ผู้ใดเรียกร้องไปสู่ทางนำ เขาจะได้รับผลบุญเท่ากับผลบุญของผู้ที่ปฏิบัติตามมัน โดยที่ผลบุญดังกล่าวของพวกเขาจะไม่ลดน้อยลงเลยแต่อย่างใด” (หะดีษเศาะฮีหฺ บันทึกโดยมุสลิม เลขที่ 2674)
“บ่าวของข้า(อัลลอฮฺ) จะทำตัวใกล้ชิดข้าอย่างสม่ำเสมอ ด้วยการปฏิบัติ “กิจอาสา” จนกระทั่งข้ารักเขา แล้วข้าก็เป็นหูซึ่งเขาใช้ฟัง เป็นตาที่เขาใช้ดู เป็นลิ้นที่เขาใช้พูด และเป็นใจที่เขาใช้คิดคำนึง ครั้งเมื่อเขาวอนขอต่อข้า ข้าก็จักสนองตอบเขา และเมื่อเขาขอสิ่งใดต่อข้า ข้าก็ให้เขา และหากเขาขอความช่วยเหลือจากข้า ข้าก็จักช่วยเหลือเขา และสิ่งที่บ่าวของข้าได้นำมาปฏิบัติการนมัสการ ที่ข้าโปรดที่สุดก็คือการตักเตือนกันเพื่อข้า” (หะดีษกุดซีย์ ฉบับแปลไทย ลำดับที่ 102/221 รายงานโดย อัตตอบรอนี จากอะบีอุมามะฮ์)
วัลลอฮุอะอฺลัม อัลลอฮุเท่านั้นที่รู้
- - -
เนื้อหาจากการบรรยายในยูทูบ
หัวข้อ “การพัฒนานิสัยตนเอง แบบทำได้จริง (อัคลาก นิสัย ตัวตนที่พัฒนาได้ ตอนที่ 5)” สอนโดย อ.อิลยาส วารีย์
ทำตามที่พูด รับฟังความเห็น ตักเตือน (การพัฒนานิสัยตนเอง แบบทำได้จริง ตอน11)
หัวข้อ “การพัฒนานิสัยตนเอง แบบทำได้จริง (อัคลาก นิสัย ตัวตนที่พัฒนาได้ ตอนที่ 5)” สอนโดย อ.อิลยาส วารีย์