ที่มาของ "การลดธงครึ่งเสา" เพื่อทำการไว้อาลัย และการลดธงครึ่งเสาอย่างถูกวิธี

กระทู้สนทนา

ที่มาของ "การลดธงครึ่งเสา" เพื่อไว้อาลัย การลดธงครึ่งเสาอย่างถูกวิธี

การลดธงครึ่งเสา

(Half-mast/Half-staff) เป็นธรรมเนียมสากลที่ใช้ในการแสดงความโศกเศร้า ความเคารพ และความไว้อาลัยต่อการจากไปของบุคคลสำคัญหรือต่อเหตุการณ์ที่น่าเศร้า

ที่มาในต่างประเทศ (สมัยศตวรรษที่ 17)

ต้นกำเนิดทางทะเล ธรรมเนียมนี้มีรากฐานมาจากการปฏิบัติของทหารเรืออังกฤษในช่วงศตวรรษที่ 17

เรื่องเล่าที่เป็นที่มาหลัก เหตุการณ์ที่มักถูกอ้างถึงคือในปี ค.ศ. 1612 เมื่อเรืออังกฤษชื่อ Heart's Ease กลับสู่ลอนดอนโดยลดธงครึ่งเสาเพื่อเป็นเกียรติแก่อดีตกัปตันเรือที่เสียชีวิต

ความหมายเชิงสัญลักษณ์

ความเชื่อดั้งเดิมระบุว่า การลดธงชาติลงครึ่งหนึ่งเป็นการเว้นพื้นที่ว่างด้านบนของเสาไว้สำหรับ "ธงที่มองไม่เห็นของการเสียชีวิต" (the invisible flag of Death) ซึ่งหมายถึงการที่การเสียชีวิตหรือความโศกเศร้าได้เข้ามาเป็นแขกที่ยิ่งใหญ่ที่สุดบนเสาธงนั้น

ที่มาในประเทศไทย

การรับธรรมเนียมสากล ประเทศไทยเริ่มรับธรรมเนียมการลดธงครึ่งเสาเข้ามาใช้ตั้งแต่ สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) ซึ่งเป็นยุคที่สยามเริ่มเปิดรับและดำเนินตามธรรมเนียมสากล

ธรรมเนียมนี้ได้รับการยึดถือปฏิบัติมาอย่างต่อเนื่องในราชสำนัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากการเสด็จสวรรคตของพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ โดยจะมีการออกประกาศและกำหนดระยะเวลาการลดธงอย่างเป็นทางการ

การลดธงครึ่งเสาอย่างถูกวิธี

การลดธงครึ่งเสาตามหลักปฏิบัติที่เป็นสากลและตามระเบียบของประเทศไทย มักจะเน้นที่ความสง่างามและความเคารพในทุกขั้นตอน ซึ่งมีขั้นตอนหลัก ๆ ดังนี้

ขั้นตอนการชักธงขึ้นสู่ครึ่งเสา

- ชักขึ้นสู่ยอดเสาก่อน ก่อนจะลดธงลงสู่ครึ่งเสา จะต้องชักธงขึ้นสู่ยอดเสาอย่างรวดเร็ว (Briskly) ให้ถึงจุดสูงสุดของเสาเสียก่อน และรออยู่ครู่หนึ่ง

เหตุผล: เพื่อแสดงความเคารพอย่างเต็มที่ต่อสัญลักษณ์ของชาติ,ผู้ที่ล่วงลับ และเป็นการสื่อสารอย่างชัดเจนว่าการลดธงในครั้งนี้เป็นการกระทำโดยตั้งใจเพื่อการไว้อาลัย ไม่ใช่ความผิดพลาดในการชักธง

- ลดลงสู่ครึ่งเสา จากนั้นจึงลดธงลงอย่างช้า ๆ (Slowly) และสง่างามมายังตำแหน่งครึ่งเสา

-ตำแหน่งที่ถูกต้องคือให้กึ่งกลางของผืนธง (ขอบล่างของผืนธง) อยู่ที่ความสูงประมาณ 2 ใน 3 ส่วน ของความสูงของเสาธง (หรือที่ระดับหนึ่งที่เว้นพื้นที่ว่างเหนือธงไว้ชัดเจน)

ขั้นตอนการชักธงลง (เมื่อสิ้นสุดวันหรือสิ้นสุดการไว้อาลัย)

- ชักขึ้นสู่ยอดเสาก่อน

เมื่อถึงเวลาชักธงลง จะต้องชักธงขึ้นสู่ยอดเสาอีกครั้งอย่างรวดเร็ว และรออยู่ครู่หนึ่ง

- ชักลงจากเสา

จากนั้นจึงชักธงลงจากเสาอย่างช้า ๆ และสง่างามตามปกติ เพื่อพับเก็บ

การลดธงครึ่งเสาจะใช้เฉพาะกับ เสาธงที่มีสายชัก (เสาธงชัก) เท่านั้น ไม่รวมถึงเสาธงประดับตามรั้วหรืออาคารที่ยึดติดกับเสาแบบถาวร

สำหรับประเทศไทย การลดธงครึ่งเสาจะกระทำตามคำสั่งของสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี โดยจะมีการกำหนดระยะเวลาไว้อย่างชัดเจนในแต่ละกรณี