รู้สึกเศร้าหลังเรียนจบ? Post-Graduate Blues ภาวะซึมเศร้าในบัณฑิตจบใหม่

     “จะได้งานตรงสายไหม? ชีวิตจะเดินต่ออย่างไร?” แม้ว่าช่วงเวลาของการโหมอ่านหนังสือสอบหรือปั่นโพรเจกต์จนโต้รุ่งจะผ่านไปแล้ว แต่บัณฑิตจบใหม่หลายคนกลับไม่ได้รู้สึกผ่อนคลาย แต่กลับเต็มไปด้วยความเศร้า กังวล และสับสน เหมือนกำลังหลงทาง อาการเหล่านี้มีชื่อเรียกว่า Post-Graduate Blues หรือภาวะซึมเศร้าและวิตกกังวล ที่เกิดขึ้นกับนักศึกษาที่ใกล้สำเร็จการศึกษา ไปจนถึงผู้ที่เพิ่งก้าวเข้าสู่ชีวิตการทำงานครั้งแรก

วิลเลียม บิโยเต (William Jo Se M. Billote) นักจิตวิทยาจาก MindNation แพลตฟอร์มด้านสุขภาพจิตในฟิลิปปินส์ อธิบายว่า บัณฑิตจบใหม่มักเผชิญความรู้สึกไม่มั่นคง ไม่มีเวลาพักหรือค้นหาตัวเองมากนัก เพราะปัจจัยด้านการเงินและค่านิยมทางสังคมที่ผลักดันให้เข้าสู่โลกการทำงาน แม้ใจยังไม่พร้อมก็ตาม

จากที่เคยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่คุ้นเคยในรั้วมหาวิทยาลัย บัณฑิตต้องพบกับความท้าทายใหม่ ๆ ทั้งด้านสังคม การเงิน อารมณ์ และแม้แต่เส้นทางของชีวิตที่ถาโถมเข้ามาพร้อมกัน ไม่รวมถึงการเห็นเพื่อน ๆ ได้งาน ซึ่งอาจทำให้เกิดการเปรียบเทียบกับตัวเองโดยไม่รู้ตัว

บิโยเต กล่าวเสริมว่า “มันเหมือนการต้องออกจากบทบาทที่คุ้นเคยตลอดหลายปี และกำลังพยายามค้นหาว่าบทบาทใหม่ของตัวเองคืออะไร แล้วจะก้าวไปในทิศทางไหน”

เอมิลี่ เดลเซลล์ (Emily Delzell) บรรณาธิการจาก WebMD เว็บไซต์สุขภาพในสหรัฐฯ อธิบายว่า ภาวะซึมเศร้าหลังเรียนจบอาจส่งผลทั้งทางอารมณ์และร่างกาย โดยมีสัญญาณเตือน เช่น

รู้สึกวิตกกังวล ขาดแรงจูงใจ ตั้งคำถามถึงคุณค่าและความสามารถของตัวเอง

เกิดความรู้สึกผิดที่ทำให้ครอบครัวผิดหวัง

มีปัญหาการนอน รู้สึกเหนื่อยล้า อ่อนเพลีย สมาธิลดลง

เบื่ออาหาร หรืออยากอาหารมากเกินไป จนน้ำหนักเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน

ลิบบี โอไบรอัน (Libby O’Brien) นักจิตวิทยาจากสมาคมการให้คำปรึกษาแห่งอเมริกา แนะนำว่า ความเศร้าและความวิตกกังวลในบัณฑิตจบใหม่เป็นเรื่องที่เข้าใจได้ และไม่ได้หมายความว่าผิดปกติเสมอไป พร้อมเสนอแนวทางรับมือ ดังนี้

1.ยอมรับความรู้สึกแย่ เมื่อเงื่อนไขชีวิตเปลี่ยนไป การวิตกกังวลหรือไม่มั่นคงเป็นเรื่องปกติ อย่ากดดันตัวเองเกินไป

2.ตั้งเป้าหมายเล็ก ๆ ที่มีความหมายต่อตัวเอง เช่น ตื่นเช้ามาออกกำลังกาย ความสำเร็จเล็ก ๆ จะช่วยสร้างกำลังใจและทำให้เห็นว่าคุณยังพัฒนาตัวเองได้

3.หลีกเลี่ยงการเปรียบเทียบ แม้การเปรียบเทียบบางครั้งช่วยสร้างแรงบันดาลใจ แต่ก็อาจทำร้ายใจได้เช่นกัน ควรเห็นคุณค่าในตัวเองเช่นเดียวกับที่เห็นข้อดีในคนอื่น

4.ดูแลร่างกายให้แข็งแรง รับประทานอาหารที่ดี นอนหลับเพียงพอ และออกกำลังกาย จะช่วยลดความเครียดและอาการซึมเศร้า

5.พูดคุยกับคนที่ไว้ใจ คุณไม่จำเป็นต้องเผชิญทุกอย่างคนเดียว การได้ระบายความรู้สึกช่วยให้เบาลง

หากลองทำตามแล้วอาการยังไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสมต่อไป

การเผชิญกับ Post-Graduate Blues หรือภาวะซึมเศร้าในบัณฑิตจบใหม่ ไม่ได้หมายความว่าคุณอ่อนแอ แต่เป็นประสบการณ์ที่หลายคนต้องผ่านมันไปให้ได้เมื่อต้องเปลี่ยนจากชีวิตนักศึกษาไปสู่โลกการทำงานจริง การยอมรับความรู้สึกของตัวเอง ตั้งเป้าหมายเล็ก ๆ และดูแลทั้งกายและใจอย่างต่อเนื่อง จะช่วยให้ก้าวผ่านช่วงเวลานี้ไปได้