👌 อย่าเป็นมนุษย์ “Say Yes” 👎 ในเรื่องที่ควร “Say No” อย่าฝืนเพื่อรักษาน้ำใจใคร จนลืม “รักษาใจตัวเอง” 😢💔

เคยไหมคะ ที่เราตอบ “ตกลง” ทั้งที่ในใจตะโกนว่า “ไม่อยากทำเลย”? หลายครั้งที่คำตอบตกลงของเรา ไม่ได้ออกมาจากความเต็มใจ แต่เป็นการ “ฝืนใจ” เพราะกลัวปฏิเสธแล้วจะไม่เป็นที่รัก ไม่เป็นที่ยอมรับ หรือดูไม่มีน้ำใจ จนบางทีเราก็กลายเป็น “มนุษย์ Say Yes” ที่เอาใจคนอื่นเก่ง... แต่ลืมเอาใจตัวเอง 😰

การตอบตกลงแน่นอนว่ามีข้อดี มันแสดงถึงความร่วมมือ ความพร้อม และความสามารถในการช่วยเหลือคนอื่น แต่อย่าลืมนะคะว่า “การ Say No อย่างมีขอบเขต” ก็เป็นทักษะที่สำคัญไม่แพ้กัน และบางครั้งมันคือการปกป้องตัวตนของเราไว้ไม่ให้หล่นหายไปในความพยายามจะเป็นคนดีของทุกคนค่ะ


🌱 ทำไมเราถึง Say Yes ไปเสียทุกเรื่อง?
▪️ กลัวว่าจะทำให้คนอื่นผิดหวัง
▪️ ไม่อยากให้ใครไม่ชอบ หรือไม่พอใจ
▪️ เคยชินกับบทบาท “คนที่พึ่งพาได้เสมอ”
▪️ รู้สึกผิดถ้าปฏิเสธ
▪️ ไม่มั่นใจว่าตัวเองมีสิทธิ์จะ “ไม่รับ” อะไรบางอย่าง
แต่รู้ไหมคะว่า...การที่เรารับทุกอย่างไว้กับตัวเองนั้น มีผลกระทบที่ลึกซึ้งกว่าที่คิดค่ะ 🧠💔

💢 Say Yes มากเกินไป ทำไมถึงไม่ดี?
1️⃣ สูญเสียเวลาและพลังงานของตัวเอง
เมื่อคุณบอก "ใช่" ให้กับสิ่งที่ไม่ใช่ คุณกำลังเอาเวลาสำคัญของตัวเองไปทิ้งให้กับสิ่งที่อาจไม่มีคุณค่าหรือไม่สอดคล้องกับเป้าหมายชีวิตของคุณ
2️⃣ ทำให้ความเคารพตัวเองลดลง
การฝืนใจทำในสิ่งที่ไม่อยากทำ ซ้ำแล้วซ้ำเล่า อาจกลายเป็นความรู้สึก "ไม่เห็นค่าตัวเอง" โดยไม่รู้ตัว สุดท้ายเราอาจสงสัยว่าเรามีสิทธิ์มีเสียงในชีวิตตัวเองหรือเปล่า
3️⃣ กลายเป็นคนที่คนอื่นคาดหวังจะพึ่งพาอยู่ตลอด
เมื่อคุณตอบรับทุกอย่างโดยไม่มีขอบเขต คนรอบข้างจะเริ่มคาดหวังให้คุณ "ต้อง" ตกลงทุกครั้ง จนสุดท้ายความสัมพันธ์นั้นอาจกลายเป็นภาระ และทำให้คุณรู้สึกว่าถูกใช้มากกว่าถูกเข้าใจ
4️⃣ มีงานศึกษาพบว่า คนที่มีปัญหาในการปฏิเสธคำขอจากผู้อื่น มีแนวโน้มที่จะมีความเครียด ภาวะซึมเศร้า และความเหนื่อยล้าทางอารมณ์สูงกว่ากลุ่มคนที่รู้จักปฏิเสธค่ะ

🔍 แยกแยะให้ชัด: อะไรคือหน้าที่ อะไรคือการถูกใช้
ในการทำงาน มีเส้นแบ่งระหว่างสิ่งที่เป็น "หน้าที่" และ "การถูกผลักภาระ" ซึ่งบางครั้งเส้นนี้ก็เลือนราง
▪️ สิ่งที่เป็นหน้าที่ของเรา - แม้จะต้องฝืนใจบ้าง การทำสิ่งที่อยู่ในขอบเขตความรับผิดชอบของเราคือความรับผิดชอบที่ควรทำให้ดีที่สุด เพราะนี่คือพันธสัญญาที่เราตกลงไว้ในการทำงาน
▪️ สิ่งที่ไม่ใช่หน้าที่เรา - การรับงานที่นอกเหนือจากบทบาทหน้าที่ อาจทำให้งานหลักของเราได้รับผลกระทบ และอาจกลายเป็นความคาดหวังที่เกินจริงจากผู้อื่นในระยะยาว

💡 เทคนิคปฏิเสธในที่ทำงานอย่างมืออาชีพ
▪️ "งานนี้น่าสนใจมากค่ะ แต่ตอนนี้ดิฉันกำลังทุ่มเทกับโปรเจกต์ X อยู่ ถ้ารับงานนี้เพิ่ม กลัวว่าจะทำให้ทั้งสองงานไม่มีคุณภาพ"
▪️ "ขอเสนอทางเลือกดีกว่าค่ะ คุณ [ชื่อเพื่อนร่วมงาน] มีความเชี่ยวชาญด้านนี้มากกว่า น่าจะช่วยได้ดีกว่าดิฉัน"
▪️ "ขอบคุณที่ไว้ใจค่ะ ทว่าตารางงานสัปดาห์นี้ค่อนข้างแน่น ถ้าเลื่อนไปเป็นสัปดาห์หน้าได้ไหมคะ?"

⚖️ สมดุลระหว่างความรับผิดชอบและการดูแลตัวเอง
เมื่อเราเข้าใจขอบเขตหน้าที่ของตัวเองชัดเจน การปฏิเสธจะไม่ใช่เรื่องของความเห็นแก่ตัว แต่เป็นการจัดการทรัพยากรเวลาและพลังงานอย่างฉลาด เพื่อให้เราสามารถทำหน้าที่หลักได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การเลือกทำในสิ่งที่สำคัญจริงๆ และปฏิเสธสิ่งที่ไม่ใช่ความรับผิดชอบของเรา ไม่ได้ทำให้เราเป็นคนไม่ดี แต่ทำให้เราเป็น "มืออาชีพ" ที่รู้จักจัดลำดับความสำคัญได้อย่างเหมาะสม

💭 คำถามชวนคิดก่อนตอบรับงานเพิ่ม
▪️ งานนี้อยู่ในขอบเขตความรับผิดชอบของเราจริงหรือไม่?
▪️ การรับงานนี้จะกระทบงานหลักที่เราต้องทำหรือเปล่า?
▪️ เราสามารถแนะนำคนที่เหมาะสมกว่าเราให้ทำงานนี้ได้ไหม?
▪️ หากปฏิเสธอย่างสุภาพ จะส่งผลเสียต่อหน้าที่การงานจริงหรือ?


🌼 จำไว้นะคะว่า…
คุณมีสิทธิ์ที่จะเซฟพลังงานของตัวเองไว้ใช้กับสิ่งที่สำคัญ มีสิทธิ์ที่จะมีเวลาพักผ่อนและหาความสงบ ไม่จำเป็นต้องแบกรับทุกสิ่งเพื่อจะเป็น "คนดีในสายตาใคร" หากมันทำให้คุณต้องสูญเสียความสุขและความเป็นตัวเองไป
การรู้จักพูด "Yes" กับสิ่งที่เป็นหน้าที่ และกล้าพูด "No" กับสิ่งที่ไม่ใช่ จะช่วยให้เราสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและรักษาสมดุลชีวิตได้ดีขึ้น

ลองตั้งใจฟังเสียงข้างในตัวเองให้มากขึ้น ทุกครั้งก่อนจะตอบตกลง ลองถามใจตัวเองว่า "เราทำเพราะอยากทำ หรือเพราะกลัวอะไรบางอย่าง?" แล้วค่อยตอบอย่างที่ใจอยากจะพูดจริงๆ นะคะ 🤍


อ้างอิง :
https://www.apa.org/gradpsych/2005/03/cover-sayno
https://www.apa.org/news/podcasts/speaking-of-psychology/power-defiance.html
https://hbr.org/2020/09/learn-when-to-say-no
https://hbr.org/1999/11/the-strategic-power-of-saying-no


ที่มา : อย่าฝากชีวิตไว้กับหมอ