วันปวารณา ในวันออกพรรษา พระพุทธเจ้าท่านเปิดโอกาสให้พระภิกษุรูปอื่นๆ ว่ากล่าวตักเตือนในข้อบกพร่องที่อาจเกิดขึ้นจากการมองเห็นหรือได้ยิน เพื่อแก้ไขปรับปรุงตนเอง และเป็นการสร้างความสามัคคีในหมู่คณะ
ฆราวาสควรพิจารณาเอามาใช้บ้าง เพื่อจะได้รู้ข้อบกพร่องที่ตัวเองและผู้อื่นในองค์กรอาจมี จะได้แก้ไขเพื่อความเจริญก้าวหน้าของตัวเองและองค์กรต่อไป
ทั้งนี้ ต้องเน้นการติเพื่อก่อ ด้วยความเมตตา และรับฟังด้วยดี เพื่อให้สังคมสงบสุขและพัฒนาไปด้วยกัน
การปวารณา มีความเป็นมาอย่างไร
ความเป็นมาของ "การปวารณา" นั้น พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตให้มีการทำมหาปวารณาในวันออกพรรษา มาจากเหตุการณ์เมื่อครั้ง พระพุทธเจ้าประทับจำพรรษา ณ พระเชตวันมหาวิหาร เมืองสาวัตถี พระภิกษุกลุ่มหนึ่งแยกย้ายกันจำพรรษา ณ อารามรอบ ๆ พระนคร พระภิกษุเหล่านั้นมีความคิดว่า เพื่อไม่ให้เกิดการทะเลาะวิวาทขึ้นระหว่างกัน สมควรจะปฏิบัติมูควัตร คือ การตั้งปฏิญาณไม่พูดจากันตลอดพรรษา
เมื่อออกพรรษาแล้ว พระภิกษุเหล่านั้นพากันไปเฝ้าพระพุทธเจ้าที่พระเชตะวันมหาวิหาร กราบทูลเรื่องการปฏิบัติมูควัตรให้ทรงทราบ พระพุทธเจ้าทรงตำหนิว่า เป็นการอยู่ร่วมกันเหมือนปศุสัตว์ แล้วทรงอนุญาตให้พระภิกษุสงฆ์ทำปวารณาต่อกันว่า
ภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุทั้งหลายผู้จำพรรษาแล้ว ปวารณา ต่อกัน ใน 3 ฐานะคือ ด้วยการได้เห็น ด้วยการได้ยิน หรือ ด้วยการรังเกียจสงสัย
ดังนั้น วันออกพรรษา จึงได้ชื่ออีกอย่างหนึ่งว่า วันปวารณา
วันปราวณาในวันออกพรรษา พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตให้พระผู้น้อยผู้ใหญ่ว่ากล่าวตักเตือนซึ่งกันและกันได้ ฆราวาสก็ควรเอามาใช้บ้าง
ฆราวาสควรพิจารณาเอามาใช้บ้าง เพื่อจะได้รู้ข้อบกพร่องที่ตัวเองและผู้อื่นในองค์กรอาจมี จะได้แก้ไขเพื่อความเจริญก้าวหน้าของตัวเองและองค์กรต่อไป
ทั้งนี้ ต้องเน้นการติเพื่อก่อ ด้วยความเมตตา และรับฟังด้วยดี เพื่อให้สังคมสงบสุขและพัฒนาไปด้วยกัน