พรี่ๆคิดยังไงกับวัฒนธรรมการโทษแต่โค้ชอย่างเดียวของมัมหมี????

ในวงการวอลเลย์บอลชาย โดยเฉพาะชุมชนแฟนๆที่ติดตามผ่านแฮชแท็ก #วอลเลย์บอลชาย ซึ่งเต็มไปด้วยความกระตือรือร้นและอารมณ์ร่วมสูง การพ่ายแพ้ของทีมมักนำไปสู่การชี้เป้าโค้ชเป็น "แพะรับบาป" โดยเฉพาะโค้ชที่ถูกพูดถึงบ่อยอย่าง เบลน (Philippe Blain, อดีตโค้ชทีมญี่ปุ่น), จิอานี่ (Andrea Giani, โค้ชทีมฝรั่งเศส), และ ทิลลี่ (Laurent Tillie, โค้ชทีมญี่ปุ่น) การวิจารณ์นี้มักระเบิดออกหลังแมตช์ที่ทีมโปรดแพ้ โดยแฟนๆซึ่งส่วนใหญ่เป็นกลุ่มวัยรุ่นและวัยทำงานที่ดูถ่ายทอดสด มักใช้ภาษาที่ดุเดือดเพื่อระบายความผิดหวัง

ทำไม community ถึงโยนความผิดให้โค้ชเมื่อทีมพ่ายแพ้?

จากการสังเกตพฤติกรรมและความเห็นในชุมชนนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยแฟนตัวยงของผู้เล่นดังอย่าง Yuki Ishikawa (ญี่ปุ่น) หรือ Earvin N'Gapeth (ฝรั่งเศส) พบว่าเหตุผลหลักที่โค้ชถูกตำหนิมีดังนี้

แฟนๆมักชี้ว่าโค้ช "เดินเกมผิด" หรือ "ไม่เปลี่ยนตัวผู้เล่นทันเวลา" ซึ่งนำไปสู่การแพ้ แม้ผู้เล่นจะเก่งแต่ "โค้ชโง่" ทำให้ทีมเสียโอกาส เช่น ในกรณี

- จิอานี่ ถูกด่าว่าไม่ส่ง Clevenot (ผู้เล่นสำรองฝรั่งเศส) ลงสนามทันทีเมื่อทีมกำลังแพ้ฟินแลนด์ หรือเดินเกมผิดตั้งแต่รอบแรก จนทีมตกรอบเร็ว

- สำหรับทิลลี่ (โค้ชญี่ปุ่น) ถูกตำหนิเรื่อง "เซตบอล....." (เซตไม่ดี ไม่หลบบล็อกคู่ต่อสู้) และไม่ปรับแท็คติกเมื่อทีมแพ้ 3-0 สองแมตช์ติด

- ส่วนเบลน (Blain) ถูกด่าใน Olympics 2024 ว่ายืนยันให้ Yuki เล่นต่อแม้ฟอร์มตก จนทีมแพ้และตกรอบ 8 ทีม

แฟนๆมักยกย่องผู้เล่นว่า "เก่งล้วนๆ" และเชื่อว่าถ้าไม่มีโค้ช "ขี้หมู" ทีมจะชนะได้ เช่น โพสต์หนึ่งบอกว่า "นกฬเก่งแต่ไหนมีโค้ชโง่ก็สภาพนี้แหละ ทุกทัวร์ที่ได้แชมป์อ่ะ นกฬล้วน ๆ" (นกฬ = นักกีฬา, หมายถึงญี่ปุ่น). นี่สะท้อนว่าชุมชนมองโค้ชเป็น "จุดอ่อน" เดียวที่แก้ไขได้ง่าย เพื่อปกป้องไอดอลผู้เล่นที่พวกเขารัก (เช่น ไม่ด่า Yuki แต่ด่าโค้ชที่ไม่เปลี่ยนตัว)

โพสต์มักโผล่ทันทีหลังแมตช์  โดยใช้คำแรงๆ เช่น ".....ด่าเลยนะ", "ด่าจิอานี่เป็นประจำ", หรือ "........ทิลลี่ด่าตัวเองก่อน"

Community ไทยนี้มีลักษณะ "ติ่ง" (fangirl/boy) สูง ชอบสร้างมีมหรือแจกของรางวัลให้คนด่าโค้ชร่วมกัน (เช่น "แจก 100 ค่ะ สำหรับคนด่าจิอานี่"). นอกจากนี้ ใน community ญี่ปุ่น (ที่แฟนไทยติดตาม) ก็มีกระแสคล้ายกัน เช่น "ทวิตแสตนนิปปอนตอนนี้มีอยู่ 2 อย่างหลัก ๆ อะ ด่าอิผินกับด่าทิลลี่"

การแข่งขันเข้มข้น (เช่น ญี่ปุ่นแพ้สโลวีเนีย 3-0 ใน VNL 2025, ฝรั่งเศสตกรอบเร็ว) ทำให้แฟน ๆ มองว่าโค้ช "ไม่เหมาะสม" หรือ "อยู่ยาวเกินไป" เช่น "อยากรู้ทำไมยังได้เป็นโค้ชอยู่ยาวขนาดนี้" สำหรับจิอานี่

บางโพสต์ล้อว่าเมื่อ Blain ออกแล้ว "แล้วเราจะด่าใคร" แสดงถึงวัฒนธรรมนี้ฝังรากลึก.

การที่โค้ชถูกด่าแต่เพียงผู้เดียว สมเหตุผลหรือไม่? อย่างไร?

การโยนความผิดให้โค้ชเพียงคนเดียว สมเหตุผลบางส่วน แต่ไม่สมบูรณ์และมักเกินกว่าเหตุ โดยพิจารณาจากมุมมอง community และหลักการกีฬา:

วอลเลย์บอลเป็นกีฬาที่โค้ชมีบทบาทสูงใน tactical decisions เช่น การจัด lineup, การ timeout, และการปรับแผนกลางเกม หากโค้ชตัดสินใจผิด (เช่น ไม่เปลี่ยนตัวเมื่อผู้เล่นหลักฟอร์มตก) มันส่งผลโดยตรงต่อผลงาน เช่น กรณี Blain ไม่เปลี่ยน Yuki ใน Olympics จนทีมแพ้ หรือจิอานี่ไม่ส่งสำรองในแมตช์กับอาร์เจนตินา. Community จึงมีเหตุผลในการวิจารณ์ เพราะโค้ชคือ "หัวหน้า" ที่ควบคุมได้มากกว่าผู้เล่น นอกจากนี้ การด่านี้บางครั้งนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงจริง เช่น Blain ถูกปลดหลัง Olympics.

วอลเลย์บอลเป็นทีมสปอร์ต ผู้เล่นมีส่วนสำคัญ เช่น การรับบอลผิด, ตบจม, หรือฟอร์มตกจากความเหนื่อยล้า บางโพสต์ใน community ยอมรับตรงนี้ เช่น "ทิลลี่ไม่ผิดทั้งหมด...แต่นักกีฬาเล่นไม่เข้ากันเลย ที่รับบอลแหกเพราะไม่รู้ใครจะเข้าไปรับ เซตเตอร์เซตหนีบล็อคไม่ได้". หรือ "ตอนเบลนก็ไม่ค่อยเปลี่ยนตัว แต่นักกีฬาเล่นไม่เข้ากันเลย". การด่าโค้ชเพียงคนเดียวจึงไม่ยุติธรรม เพราะมองข้ามคู่ต่อสู้ที่แข็งแกร่ง (เช่น อาร์เจนตินาหรือฟินแลนด์), สภาพสนาม, หรือปัญหาภายในทีม (เช่น อาการบาดเจ็บ)

Community นี้มีลักษณะ "emotional fandom" ที่ปกป้องผู้เล่น (โดยเฉพาะไอดอลอย่าง Yuki หรือผู้เล่นฝรั่งเศส)

ทำให้โค้ชกลายเป็นเป้าหมายเดียวเพื่อ "save face" ให้ทีม ผลคือการด่าบางครั้งเกินเลย

เช่น ใช้คำหยาบหรือเรียกร้องให้ "ทิ้งโค้ช" ซึ่งไม่ช่วยพัฒนา แต่สร้าง toxicity ในชุมชน

#มัมคุมิ กรุณาคาดะ รายงาน