"ไอ้นั้นๆ" คำอันตราย บอกโรคอัลไซเมอร์้

ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสมองและระบบประสาท ได้ให้ความรู้ผ่านเพจ “สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์” เกี่ยวกับ 5 อาการที่เกิดก่อนสมองเสื่อม (Alzheimer’s) ว่า

หลายคนคิดว่า “สมองเสื่อม = ลืมความจำ” แต่ความจริงแล้ว โรค Alzheimer’s ส่งสัญญาณเตือนล่วงหน้าเป็น ปี ๆ อาจถึง 10 ปี ก่อนที่เราจะเห็นอาการหลงลืมชัดเจน นั่นเราเรียก prodrome อาการเตือน สำคัญ เพราะตอนนี้ มันมีการตรวจระยะแรกได้แล้ว เช่นตรวจเลือด หรือ น้ำไขสันหลัง 

 มักเกิด ประมาณ 8 ปีก่อน ระยะ MCI (Mild Cognitive Impairment สมองเสี่ยงเสื่อม ขั้นต้น ) 

 ลืมบทสนทนาที่เพิ่งคุยไป หรือจำคำพูดบางอย่างไม่ได้

คนรอบข้างมักยังไม่ทันสังเกตเห็น เพราะอาการยังไม่รุนแรง

เวลาจะพูดหรืออธิบายอะไร มักจะ “นึกไม่ออก”

ใช้คำง่าย ๆ แทนคำที่เฉพาะเจาะจง เช่น บอกว่า “ไอ้นั่น ๆ” แทนที่จะพูดชื่อสิ่งของตรง ๆ น้อยๆ ไม่เป็นไร บ่อยๆ ต้องสงสัย 

เป็นอาการที่มักเริ่มชัดขึ้นใน 2–3 ปีก่อน MCI อันนี้เสี่ยง 

 ทำงานที่เคยง่ายกลับรู้สึกยุ่งยากขึ้น เช่น การวางแผนการเงิน การขับรถในเส้นทางเดิม

 ตัดสินใจผิดพลาดบ่อยขึ้น หรือทำอะไรช้า

อันนี้ สะท้อนถึง “ความยืดหยุ่นในการคิด” ที่เริ่มลดลง การประมวลผลจะเสีย เคยเฉียบคม เริ่มโง่ทึบ 

บางคนอาจมีอาการ วิตกกังวลมากขึ้น หงุดหงิดง่าย หรืออารมณ์แกว่งไม่ค่อยสนุกกับกิจกรรมที่เคยชอบ

อาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดจากอารมณ์เพียงอย่างเดียว แต่เป็นสัญญาณของการเปลี่ยนแปลงในสมอง เรียกว่า Mild Behavioral impairment (MBI) 

เช่น ลืมว่าวางของไว้ที่ไหน ลืมขั้นตอนเล็ก ๆ ในการทำงาน งง ๆ นี่ชั้นทำอะไรอยู่ บางคน หลงสถานที่  แม้ยังไม่ถึงขั้นรบกวนการใช้ชีวิตมาก แต่เป็น สัญญาณเริ่มต้น ที่ควรจับตา

อาการก่อนสมองเสื่อมอาจเริ่มขึ้นตั้งแต่ 8–10 ปีก่อน ที่คนรอบข้างจะสังเกตเห็น 

โดยเริ่มจาก ความจำคำพูดถดถอย → หาคำพูดยาก → ตัดสินใจไม่ดีเหมือนเดิม → อารมณ์เปลี่ยน → เริ่มสับสนในชีวิตประจำวัน

อันนี้ สงสัย ต้องเจอหมอหรือติดตาม ตรวจสมอง จะให้ดี ก็ มา test ดีไปอีก ก็เจาะเลือด หาสาร amyloid หรือ tau ขยะ อัลไซล์เมอร์ ในสมอง