ครั้งหนึ่ง เมื่อนักบุญฟรังซิส เซเวียร์เดินทางไปญี่ปุ่น ท่านได้พบกับพระสงฆ์และชาวบ้านผู้ศรัทธาในคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่นั่นท่านเริ่มเรียนรู้ชื่อของบุคคลซึ่งคนญี่ปุ่นเคารพว่าเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์ คือ “ชากะ” และ “อมิตา” ชาวบ้านเล่าให้ท่านฟังด้วยความเคารพว่าพระชากะคือผู้สอนทางธรรม และพระอมิตาคือพระผู้ให้ความรอดในแดนสุขาวดี ฟรังซิส เซเวียร์ในตอนแรกยังไม่เข้าใจมากนัก จึงคิดว่าพวกเขาอาจพูดถึงนักปราชญ์หรือนักบุญเก่าแก่ในประวัติศาสตร์ แต่เมื่อสืบถามและสนทนากับพระสงฆ์มากขึ้น ท่านกลับรู้สึกว่าคำสอนเหล่านี้เต็มไปด้วยความคลุมเครือเรื่องสวรรค์และนรก และไม่ชี้ไปถึงพระเจ้าผู้สร้างตามความเชื่อคริสตชน
ท่านเขียนจดหมายเล่ากลับไปถึงสหายว่า “ชากะและอมิตานั้น แท้จริงมิใช่พระเจ้า หากเป็นเพียงสิ่งที่ปีศาจประดิษฐ์ขึ้นเพื่อล่อลวงมนุษย์” คำพูดนี้แสดงถึงความเชื่อมั่นแน่วแน่ของท่านว่าความรอดมีได้เพียงในพระคริสต์เท่านั้น แม้ว่าท่านจะเคารพในวินัยและความเพียรของพระสงฆ์ญี่ปุ่น ที่ท่านเองสังเกตว่า “เคร่งครัดและมุ่งมั่นสอนประชาชนให้รักษากฎเกณฑ์” แต่ก็ยังยืนยันว่า “คำสอนของพวกเขานั้นสับสน เต็มไปด้วยเรื่องแต่งที่ไม่จริง”
ในระหว่างการประกาศข่าวดี ท่านยังต้องหาคำในภาษาญี่ปุ่นเพื่ออธิบาย “พระเจ้า” ตอนแรกนักบุญฟรังซิส เซเวียร์เลือกใช้คำว่า “ไดนิชิ” ซึ่งชาวบ้านเข้าใจว่าเป็นพระพุทธะไวโรจนะ แต่เมื่อท่านรู้ว่าคำนี้ทำให้คนสับสน คิดว่าคริสตชนพูดถึงพระพุทธะองค์หนึ่ง ท่านจึงเลิกใช้ แล้วหันมาใช้คำใหม่ว่า “เดอุสุ” ที่ถ่ายทอดมาจากภาษาลาติน Deus เพื่อให้คนเข้าใจชัดเจนว่า พระเจ้าที่คริสตชนเชื่อ ไม่ใช่พระองค์ใดในพุทธศาสนา
ทั้งหมดนี้เป็นเหตุการณ์ที่แสดงให้เห็นถึงความพยายามของนักบุญฟรังซิส เซเวียร์ในการพบปะ สนทนา และทำความเข้าใจกับชาวญี่ปุ่นผู้ถือศาสนาพุทธ ก่อนที่ท่านจะตั้งใจเดินทางต่อมายังสยาม แต่สุดท้ายก็ล้มป่วยและสิ้นใจที่เกาะซางฉวนใกล้ประเทศจีนในปี ค.ศ. 1552 โดยไม่ได้มาถึงดินแดนอยุธยาเลย
เล่าเรื่องนักบุญฟรังซิสเซเวียร์
ท่านเขียนจดหมายเล่ากลับไปถึงสหายว่า “ชากะและอมิตานั้น แท้จริงมิใช่พระเจ้า หากเป็นเพียงสิ่งที่ปีศาจประดิษฐ์ขึ้นเพื่อล่อลวงมนุษย์” คำพูดนี้แสดงถึงความเชื่อมั่นแน่วแน่ของท่านว่าความรอดมีได้เพียงในพระคริสต์เท่านั้น แม้ว่าท่านจะเคารพในวินัยและความเพียรของพระสงฆ์ญี่ปุ่น ที่ท่านเองสังเกตว่า “เคร่งครัดและมุ่งมั่นสอนประชาชนให้รักษากฎเกณฑ์” แต่ก็ยังยืนยันว่า “คำสอนของพวกเขานั้นสับสน เต็มไปด้วยเรื่องแต่งที่ไม่จริง”
ในระหว่างการประกาศข่าวดี ท่านยังต้องหาคำในภาษาญี่ปุ่นเพื่ออธิบาย “พระเจ้า” ตอนแรกนักบุญฟรังซิส เซเวียร์เลือกใช้คำว่า “ไดนิชิ” ซึ่งชาวบ้านเข้าใจว่าเป็นพระพุทธะไวโรจนะ แต่เมื่อท่านรู้ว่าคำนี้ทำให้คนสับสน คิดว่าคริสตชนพูดถึงพระพุทธะองค์หนึ่ง ท่านจึงเลิกใช้ แล้วหันมาใช้คำใหม่ว่า “เดอุสุ” ที่ถ่ายทอดมาจากภาษาลาติน Deus เพื่อให้คนเข้าใจชัดเจนว่า พระเจ้าที่คริสตชนเชื่อ ไม่ใช่พระองค์ใดในพุทธศาสนา
ทั้งหมดนี้เป็นเหตุการณ์ที่แสดงให้เห็นถึงความพยายามของนักบุญฟรังซิส เซเวียร์ในการพบปะ สนทนา และทำความเข้าใจกับชาวญี่ปุ่นผู้ถือศาสนาพุทธ ก่อนที่ท่านจะตั้งใจเดินทางต่อมายังสยาม แต่สุดท้ายก็ล้มป่วยและสิ้นใจที่เกาะซางฉวนใกล้ประเทศจีนในปี ค.ศ. 1552 โดยไม่ได้มาถึงดินแดนอยุธยาเลย