หมอหมู วีระศักดิ์ : ระวัง อย่าสร้าง ควรป้องกัน ฝุ่น PM2.5 เพิ่มความเสี่ยง ที่จะทำให้หลอดเลือดสมองแตกถึง ๒ เท่า

หมอหมู วีระศักดิ์ 

ฝุ่น PM2.5 เพิ่มความเสี่ยง หลอดเลือดสมองแตก 2 เท่า!

งานวิจัยจาก npj Clean Air (กรกฎาคม 2025) พบว่า การสัมผัสฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ระดับสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่มีมลภาวะขึ้นลงเป็นวงจรใน อาจเชื่อมโยงกับ ความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะเลือดออกจากผนังของหลอดเลือดแดงที่โป่งพองเข้าสู่ใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นใน (aneurysmal subarachnoid hemorrhage; aSAH) ได้

เป็นการศึกษาผู้ป่วย aSAH จำนวน 70 รายที่ Salt Lake Valley ภายในช่วง 5 ปี ก่อนหน้าที่จะมีอาการ โดยตรวจสอบข้อมูล PM2.5 รอบบ้านของผู้ป่วยและปรับค่าอุณหภูมิและความกดอากาศในแบบจำลอง

พบว่า ผู้ที่ได้รับฝุ่น PM2.5 สูงในช่วง 90–180 วัน มีความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะเลือดออกจากผนังของหลอดเลือดแดงที่โป่งพองเข้าสู่ใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นใน เพิ่มขึ้น 2 เท่า

กลไกอันตราย:

งานวิจัยระบุว่าฝุ่นละอองขนาดเล็กสามารถเข้าสู่กระแสเลือดได้ และกระตุ้นให้เกิดการอักเสบในร่างกาย ซึ่งรวมถึงหลอดเลือดในสมองด้วย การอักเสบนี้อาจทำให้หลอดเลือดอ่อนแอลงและเพิ่มโอกาสที่หลอดเลือดโป่งพอง (aneurysm) จะแตกได้

ความรุนแรงของภาวะเลือดออกในสมอง:

ภาวะเลือดออกจากผนังของหลอดเลือดแดงที่โป่งพองเข้าสู่ใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นใน เป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ที่อันตรายและมีอัตราการเสียชีวิตสูงถึง 50% ผู้ที่รอดชีวิตมักจะมีความพิการถาวร

สำหรับประชาชน:

1. หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายนอกบ้าน ในวันที่มีมลพิษสูง

2. ใช้ หน้ากาก N95 เมื่อจำเป็นต้องออกนอกบ้าน

3. ติดตั้ง เครื่องฟอกอากาศในบ้าน

4. ติดตาม ดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI) ประจำวัน

อ้างอิงข้อมูลจาก: Bounajem, M.T., Brandel, M.G., Nadel, J.L. et al. Effects of airborne particulate exposure on aneurysmal subarachnoid hemorrhage risk: brief communication. npj Clean Air 1, 18 (2025). https://doi.org/10.1038/s44407-025-00018-5