หนึ่งขณะที่หลงไป กับหนึ่งขณะที่ตั้งมั่น

ขณะที่หลง คือขณะที่มีสติอยู่กับกาย และมีสติรู้กับนามที่เป็นอาการของขันธ์อย่างใดอย่างหนึ่ง

ขณะที่ตั้งมั่น คือ ขณะที่มีสติรู้อยู่กับ ผลที่เกิดจากรู้หลงดับ  อันเป็นสภาพจิตใจหรือความรู้สึกปัจจุบัน อันเป็นมีสติรู้อยู่กับกายทั้งกาย
เป็นสภาพจิตใจหรือความรู้สึกขณะนั้น

สติปัฐฐานจึงมีแค่ 2อย่างนี้ให้สังเกตุ  2อย่างนี้ยังเกิด ดับต่อเนื่องในผู้ที่จิตหลุดพ้นเป็นอิสระ  อันเป็นจิตที่ไม่หยุดไม่ปักลง ไม่ยึดกับสิ่งใด  

แต่กลับเป็นความอิสระตั้งมั่นท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงที่ไร้ขอบเขตเขต