เวลาตาย จิตออกมาแล้ว จิตไม่ได้ถูกขัง เราค่อยๆควบคุมจิตให้เดินทางไปนิพพานได้ไหมครับ หรือมันจะแล่นไปที่ชอบๆของมันเองครับ

ไม่ได้ครับ ก็เหมือนตา จขกท. นี้แหล่ะ บังคับให้มันไม่อักเสบได้หรือเปล่า?

ทั้งนี้ที่รักษายังไงก็ไม่หาย เพราะมันมี "กัมมปัจจัย" และ "วิปากปัจจัย" เป็นต้น เป็นตัวบังคับอยู่เหมือนกัน
เรื่องตา จขกท. ฉันใด ชาติสมภพใหม่ ก็ฉันนั้น เพราะไม่อยู่ในอำนาจใคร แต่เขาเป็นไปตามปัจจัยล้วนๆ มีกรรม และ วิบาก เป็นต้น นั้นแหล่ะ

แล้วควรพิจารณาเนืองๆ ว่าไอที่เกิด ก็ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่ตัวตนของเรา
แต่เป็นทุกข์ล้วนๆ ที่เหมือนฝี หรือ สิว ที่จะมีการพุพองแตกออกของเลือด และ หนอง
อันเป็นอุปมาของชรา , มรณะ , โสกะ , ปริเทวะ , ทุกข์ , โทมนัส , อุปายาสะ ฯลฯ นั้นเอง

*********************

   ยทา หเว ปาตุภวนฺติ ธมฺมา
อาตาปิโน ฌายโต พฺราหฺมณสฺส
อถสฺส กงฺขา วปยนฺติ สพฺพา
ยโต ปชานาติ สเหตุธมฺมนฺติ ฯ

    เมื่อใดแล ธรรมทั้งหลาย ปรากฏแก่พราหมณ์
ผู้มีเพียรเพ่งอยู่ เมื่อนั้น ความสงสัยทั้งปวง
ของพราหมณ์นั้นย่อมสิ้นไป เพราะมารู้ธรรมพร้อมทั้งเหตุ.

    ยทา หเว ปาตุภวนฺติ ธมฺมา
อาตาปิโน ฌายโต พฺราหฺมณสฺส
อถสฺส กงฺขา วปยนฺติ สพฺพา
ยโต ขยํ ปจฺจยานํ อเวทีติ ฯ

    เมื่อใดแล ธรรมทั้งหลาย ปรากฏแก่พราหมณ์
ผู้มีเพียรเพ่งอยู่ เมื่อนั้น ความสงสัยทั้งปวง
ของพราหมณ์นั้นย่อมสิ้นไป เพราะได้รู้ความสิ้นแห่งปัจจัยทั้งหลาย. (พุทธะ)

ปล. ธรรมอันเป็นที่สิ้นไปแห่งปัจจัย ก็คือ "อนุปาทิเสสนิพพานธาตุ" แต่ก่อนจะดับรอบทุกข์ได้โดยสิ้นเชิง
ก็ต้องดับกิเลส ด้วย "สอุปาทิเสสนิพพานธาตุ" บรรลุเป็นพระอรหันต์ขีณาสวะ ในขณะที่ยังมีชีวิตจิตใจก่อน

แต่ถ้ากระสันอยากดับๆ โดยไม่ใส่ใจถึงความสิ้นไปของราคะ , โทสะ , โมหะ และ บาปอกุศล อันเป็นสมุทัยเหตุเกิดทุกข์เลย
มันก็จะเป็น "วิภวตัณหา" ที่สัมปยุตต์ด้วย "อุจเฉททิฏฐิ" ไป