Shashlik เป็นเมนูเนื้อเสียบไม้ย่างยอดนิยมที่พบได้ทั่วไปในหลายประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภูมิภาคคอเคซัส เอเชียกลาง ยุโรปตะวันออก และรัสเซีย ถือเป็นเมนูบาร์บีคิวรูปแบบหนึ่งที่มีประวัติยาวนานและเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตแบบเร่ร่อนของชนเผ่าต่างๆ ในอดีต

ที่มาของชื่อ: คำว่า "Shashlik" มาจากภาษาเตอร์กิก (Turkic) โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากคำว่า "şış" (shish) ซึ่งแปลว่า "เหล็กเสียบ" หรือ "ดาบ" นั่นเอง และต่อมาก็ถูกปรับใช้ในภาษารัสเซียเป็น "шашлык" (shashlyk) ซึ่งเป็นที่มาของชื่อที่เรารู้จักกันในปัจจุบัน


ภาพโดย -Rita-👩‍🍳 und 📷 mit ❤ จาก Pixabay

ส่วนผสมหลัก:
1. เนื้อวัว: สันนอก (Sirloin), สันใน (Tenderloin), หรือเนื้อสะโพก (Chuck) 500 กรัม (เลือกส่วนที่เหมาะกับการย่างและมีมันแทรกเล็กน้อยจะนุ่มอร่อย) หั่นเป็นลูกเต๋าขนาดประมาณ 1-1.5 นิ้ว
2. ผักเสียบไม้:
- พริกหวาน (Bell Pepper) สีแดง หรือสีเขียว/เหลืองก็ได้ 1 ลูก หั่นสี่เหลี่ยมขนาดใกล้เคียงกับเนื้อวัว
- หอมใหญ่ 1/2 ลูก หั่นสี่เหลี่ยมขนาดใกล้เคียงกับเนื้อวัว
- มะเขือเทศเชอร์รี่ หรือมะเขือเทศลูกเล็ก 4-5 ลูก (ถ้าใช้มะเขือเทศลูกใหญ่ ให้หั่นครึ่ง)

ส่วนผสมสำหรับหมักเนื้อ (Marinade):
1. น้ำมันมะกอก 2 ช้อนโต๊ะ
2. น้ำมะนาว หรือน้ำส้มสายชู (Apple Cider Vinegar) 1.5 - 2 ช้อนโต๊ะ (สำหรับเนื้อวัวอาจเพิ่มเล็กน้อยเพื่อช่วยให้นุ่มขึ้น)
3. ปาปริก้า (Paprika) 1 ช้อนชา (ถ้ามีแบบรมควันจะหอมขึ้น)
4. ออริกาโน่แห้ง (Dried Oregano) หรือ ไทม์แห้ง (Dried Thyme) 1/2 ช้อนชา
5. กระเทียมสับละเอียด 2-3 กลีบ
6. เกลือ 1 ช้อนชา (ปรับตามชอบ)
7. พริกไทยดำป่นหยาบ 1/2 ช้อนชา
(เพิ่ม) โยเกิร์ตธรรมชาติ (Plain Yogurt) หรือ Kefir 2 ช้อนโต๊ะ (ไม่ใส่ก็ได้ แต่ช่วยให้เนื้อนุ่มมาก)
(เพิ่ม) ใบเบย์ (Bay Leaf) 1-2 ใบ (ถ้ามี ช่วยเพิ่มกลิ่นหอม)

ส่วนผสมสำหรับซอสมะเขือเทศ (แบบง่าย):
1. มะเขือเทศสด (Roma Tomatoes หรือมะเขือเทศลูกใหญ่) 3-4 ลูก หั่นเต๋าเล็กๆ
2. หอมใหญ่สับละเอียด 1/4 ลูก
3. กระเทียมสับละเอียด 1 กลีบ
4. น้ำมันมะกอก 1 ช้อนโต๊ะ
5. เกลือ, พริกไทยดำ ปรุงรสตามชอบ
6. น้ำตาลทรายเล็กน้อย (ถ้ามะเขือเทศเปรี้ยวไป)
7. ใบโหระพา หรือ ผักชีฝรั่งสับ สำหรับตกแต่ง (ถ้ามี)

เครื่องเคียง:
1. เฟรนช์ฟรายส์ (ทอดเอง หรือใช้แบบสำเร็จรูปแช่แข็ง)

อุปกรณ์:
1. ไม้เสียบลูกชิ้น หรือไม้เสียบอาหาร (ถ้าใช้ไม้ไผ่ ให้แช่น้ำไว้ก่อนใช้ 30 นาที ป้องกันไหม้)
2. กระทะย่าง หรือเตาบาร์บีคิว หรือเตาอบ (ใช้โหมด Grill)

วิธีทำ:
1. หมักเนื้อ (ขั้นต่ำ 4 ชั่วโมง หรือค้างคืนในตู้เย็น):
- ในชามผสมขนาดใหญ่ ใส่เนื้อวัวที่หั่นไว้
- ใส่ส่วนผสมสำหรับหมักเนื้อทั้งหมดลงไป (น้ำมันมะกอก, น้ำมะนาว/น้ำส้มสายชู, ปาปริก้า, ออริกาโน่/ไทม์, กระเทียมสับ, เกลือ, พริกไทยดำ, โยเกิร์ต/Kefir และใบเบย์ ถ้าใช้)
- คลุกเคล้าเนื้อวัวกับเครื่องปรุงให้เข้ากันดี ใช้มือขยำเบาๆ ให้เครื่องปรุงซึมเข้าเนื้อ
- ปิดชามด้วยพลาสติกแรป นำไปแช่ตู้เย็นอย่างน้อย 4 ชั่วโมง หรือดีที่สุดคือค้างคืน (8-12 ชั่วโมง) เพื่อให้เนื้อนุ่มและได้รสชาติเข้าเนื้อ

2. เตรียมซอสมะเขือเทศ (ระหว่างรอเนื้อหมัก):
- ตั้งกระทะ ใส่น้ำมันมะกอกเล็กน้อย ใช้ไฟกลาง
- ใส่หอมใหญ่สับและกระเทียมสับลงไปผัดจนหอมและนุ่ม
- ใส่มะเขือเทศหั่นเต๋าลงไป ผัดจนมะเขือเทศเริ่มนิ่มและแตกตัว
- ปรุงรสด้วยเกลือ, พริกไทยดำ และน้ำตาลเล็กน้อย (ถ้าจำเป็น)
- เคี่ยวต่ออีก 5-10 นาที จนได้ซอสข้นขึ้นเล็กน้อย พักไว้

3. เตรียมและทอดเฟรนช์ฟรายส์:
- ถ้าใช้เฟรนช์ฟรายส์แช่แข็ง ให้ทอดตามวิธีที่ระบุบนถุง หรืออบในหม้อทอดไร้น้ำมัน/เตาอบ
- ถ้าทำเอง ให้ล้างมันฝรั่ง หั่นเป็นแท่ง แช่น้ำเย็น ซับให้แห้ง แล้วนำไปทอดในน้ำมันร้อนๆ จนเหลืองกรอบ พักให้สะเด็ดน้ำมัน โรยเกลือเล็กน้อย

4. เสียบไม้ชาชลิก:
- นำเนื้อวัวที่หมักแล้วออกจากตู้เย็น
- นำเนื้อวัวสลับกับพริกหวาน หอมใหญ่ และมะเขือเทศเชอร์รี่ เสียบลงบนไม้เสียบ (กะให้พอดีคำและสลับสีสวยงาม)
- เสียบให้แน่นพอดี ไม่แน่นเกินไป เพื่อให้สุกทั่วถึง

5. ย่างชาชลิก:

ย่างบนกระทะย่าง/เตาบาร์บีคิว: ตั้งกระทะย่างหรือเตาบาร์บีคิวด้วยไฟกลางค่อนข้างแรง ทาน้ำมันเล็กน้อย
- วางไม้ชาชลิกลงไป ย่างพลิกกลับด้านไปเรื่อยๆ จนเนื้อสุกตามความชอบ (เช่น สุกปานกลาง, สุกมาก) และมีสีน้ำตาลสวยงาม ประมาณ 10-20 นาที (ขึ้นอยู่กับขนาดของเนื้อและไฟ)

ย่างในเตาอบ (โหมด Grill): วางไม้ชาชลิกบนตะแกรงอบ โดยมีถาดรองน้ำมันอยู่ด้านล่าง ตั้งอุณหภูมิ 200-220°C (400-425°F) ใช้โหมด Grill (ไฟบน) -- ย่างประมาณ 20-30 นาที พลิกกลับด้านเป็นระยะๆ จนเนื้อสุกและมีสีเกรียมสวย

6. จัดจาน:
- ตักซอสมะเขือเทศใส่จาน
- วางไม้ชาชลิกที่ย่างสุกแล้วลงบนซอส
- จัดเฟรนช์ฟรายส์เคียงข้าง
- ตกแต่งด้วยใบโหระพาสด หรือผักชีฝรั่ง (ถ้ามี) และโรยพริกไทยดำเล็กน้อย
- เสิร์ฟร้อนๆ!

ข้อควรจำสำหรับเนื้อวัว:
- การหมัก: เนื้อวัวต้องการเวลาหมักนานกว่าหมู เพื่อให้ได้ความนุ่มที่เหมาะสม
- ความสุก: สามารถย่างเนื้อวัวให้สุกได้หลายระดับตามความชอบ (เช่น แรร์, มีเดียมแรร์, มีเดียม, เวลด้อน)

ขอให้อร่อยกับชาชลิกเนื้อครับ