ลิงหิมะญี่ปุ่นกับการถ่ายทอดวัฒนธรรมจากรุ่นสู่รุ่น

.

สำรวจโลกที่น่าสนใจของ
ลิงหิมะ หรือ ลิงมาแคก
Japanese macaque (Macaca fuscata
พฤติกรรมของพวกมันที่ท้าทาย
มุมมองทางวิทยาศาสตร์แบบดั้งเดิม
ของชาวตะวันตก เกี่ยวกับ
สติปัญญาและวัฒนธรรมของสัตว์

ผู้วิจัยได้เดินทางไปยังสถานที่หลายแห่ง
ภายในประเทศญี่ปุ่น เพื่อสังเกตลิงเหล่านี้
ซึ่งมักจะถูกเรียกว่า  ลิงหิมะ
.
.

ข้อสังเกตและข้อมูลเชิงลึกที่สำคัญ

อุทยานลิงจิโกกุดานิ : ลิงแช่ออนเซ็น

จุดแรกที่ผู้วิจัยแวะศึกษาคือ จิโกกุดานิ
ซึ่งเป็นที่รู้จักจาก ลิงหิมะ
ที่แช่ในบ่อน้ำพุร้อนธรรมชาติ (ออนเซ็น)
ในตอนแรก นักวิทยาศาสตร์และคนท้องถิ่น
ไม่เคยสังเกตเห็นพฤติกรรมนี้มาก่อน

มันเริ่มต้นขึ้นในปี 1963
เมื่อลิงวัยเยาว์ตัวหนึ่ง
พยายามเอื้อมหยิบแอปเปิล
ที่กลิ้งลงไปในบ่อน้ำร้อน
และได้ค้นพบกับความอุ่นสบาย
จึงแก้หนาวด้วยการแช่ตัวในบ่อน้ำร้อน

พฤติกรรมใหม่แบบนี้
จึงถูกเลียนแบบโดยลิงเยาว์วัยตัวอื่น ๆ
และในที่สุดก็แพร่กระจายไปทั่วทั้งฝูง
กลายเป็น ประเพณีทางวัฒนธรรม
ที่สืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น

การสังเกตการณ์นี้ ขัดแย้งกับมุมมอง
ทางวิทยาศาสตร์ของชาวตะวันตก ที่เชื่อว่า
วัฒนธรรม เป็นสิ่งเฉพาะของมนุษย์เท่านั้น
.


เกาะโคชิมะ  
การล้างมันเทศและวัฒนธรรมสะสม

บนเกาะโคชิมะ
การเดินทางยังคงดำเนินต่อไป
ซึ่งเป็นสถานที่สำคัญสำหรับ
การศึกษาลิงหิมะของญี่ปุ่น

ที่นี่ นักวิจัยนำโดย คินจิ อิมานิชิ
ได้ริเริ่มการศึกษาแบบสังเกตการณ์
ใช้เวลาระยะยาวเกี่ยวกับลิงแต่ละตัว
ซึ่งเป็นระเบียบวิธีที่ไม่ธรรมดา/พิเศษยิ่ง
แตกต่างจากซีกโลกตะวันตกในเวลานั้น

ในปี 1953
ลิงหิมะเพศเมียวัยอ่อนชื่อ อิโมะ
เริ่มต้นล้างมันเทศในลำธาร
เพื่อขจัดทรายที่ปนเปื้อนกับอาหาร
ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่สร้างสรรค์
ปฏิบัติการนี้แพร่กระจายไปใน
หมู่เพื่อนร่วมวัยของเธอ
และจากนั้นก็สู่รุ่นต่อ ๆ ไป

แม้กระทั่งพัฒนาไปสู่การล้างในน้ำทะเล
อาจเป็นเพราะรสชาติเค็มที่เพิ่มขึ้น
ปรากฏการณ์นี้แสดงให้เห็นถึง
วิวัฒนาการทางวัฒนธรรมสะสม
ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ไม่ใช่มนุษย์
แสดงให้เห็นว่าพฤติกรรมสามารถปรับปรุง
และสะสมเมื่อเวลาผ่านไปภายในกลุ่ม

ลิงหิมะยังได้พัฒนาวิธีการ
แยกเมล็ดข้าวสาลีออกจากทราย
โดยการโยนเมล็ดลงไปในน้ำ
ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่ อิโมะ ริเริ่มขึ้นเช่นกัน

การสังเกตเหล่านี้เน้นให้เห็นว่า
การให้อาหารโดยมนุษย์
แม้จะไม่ใช่วิถี  ธรรมชาติ โดยสมบูรณ์
แต่ก็ได้สร้างสภาพแวดล้อม
ที่ทำให้พวกลิงเกิดพฤติกรรมใหม่
และเกิดการส่งผ่านวัฒนธรรมต่อกัน
.


เกาะยากูชิมะ: พฤติกรรมตามธรรมชาติ
และการปฏิสัมพันธ์ระหว่างสายพันธุ์

จากนั้นผู้วิจัยได้เยี่ยมชมเกาะยากูชิมะ
ซึ่งเป็นเกาะที่พวกลิงไม่ได้รับอาหารจากคน
และอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อม
ที่เป็นธรรมชาติมากกว่าที่อื่น

ที่นี่ เน้นการสังเกตพฤติกรรมพวกลิง
ตั้งแต่กำเนิดและการส่งผ่านวัฒนธรรม
ในบริบทของป่าธรรมชาติดั้งเดิม

นักวิจัยศึกษาพฤติกรรม
การหาอาหารของพวกลิง
รวมถึงการที่ลิงกินเห็ดกว่า 60 ชนิด
ซึ่งบ่งชี้ถึงการเรียนรู้ทางสังคม/อาหาร
ที่เป็นไปได้เกี่ยวกับเห็ดชนิดต่าง ๆ
ที่กินได้และไม่เป็นพิษต่อร่างกาย

ลิงบนยากูชิมะยังแสดงการปฏิสัมพันธ์
ระหว่างสายพันธุ์ที่ไม่เหมือนใคร
โดยเฉพาะกับ กวางซีกา
มีการสังเกตเห็นลิงเล็มขนกวาง
และแม้แต่ลิงขี่กวางเล่น

ในกรณีที่หายากกว่าในพื้นที่อื่น ๆ
การมีเพศสัมพันธ์ระหว่างสายพันธุ์
เพื่อความเพลิดเพลินมากกว่าการมีลูก
ซึ่งทำให้เกิดคำถามว่า
ความแปลกประหลาดเช่นนี้
จะกลายเป็นปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรม
ที่คงอยู่หรือส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่นหรือไม่
.


การศึกษาพวกลิงของญี่ปุ่น
และแนวคิดเรื่องวัฒนธรรมสัตว์

ผลการศึกษาเน้นย้ำถึงผลงานบุกเบิกของ
นักไพรเมตวิทยาชาวญี่ปุ่นเช่น คินจิ อิมานิชิ
ซึ่งแตกต่างจากนักวิทยาศาสตร์ตะวันตก
ที่มักมีมุมมองที่เน้นมนุษย์เป็นศูนย์กลาง
และหลีกเลี่ยงการทำให้
พวกสัตว์มีลักษณะเหมือนมนุษย์

นักวิจัยชาวญี่ปุ่นมีความเปิดกว้าง
ต่อแนวคิดเรื่องวัฒนธรรมสัตว์มากขึ้น
เพราะประเพณีทางวัฒนธรรมและศาสนา
ไม่ได้แยกมนุษย์ออกจากสัตว์อย่างเคร่งครัด

การศึกษาแบบระยะยาวและเป็นรายตัว
ได้เปิดเผยความซับซ้อนของ
โครงสร้างทางสังคมของสัตว์
(เช่น ระบบอุปถัมภ์ ลำดับชั้นการปกครอง)
และการมีอยู่ของ พฤติกรรมทางวัฒนธรรม
ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ไม่ใช่มนุษย์

การค้นพบเหล่านี้มีส่วนสำคัญต่อ
ความเข้าใจของคนเราเกี่ยวกับพฤติกรรมสัตว์
โดยแสดงให้เห็นว่าวัฒนธรรม
ไม่ใช่แค่ปรากฏการณ์ของมนุษย์เท่านั้น

ระบบการถ่ายทอดทางพันธุกรรมที่สอง
ควบคู่ไปกับพันธุกรรมในหลายสายพันธุ์
การอภิปราย/สรุปผลการวิจัย
ได้กล่าวถึงผลกระทบต่อการอนุรักษ์
โดยแนะนำให้เริ่มสร้าง
แหล่งมรดกทางวัฒนธรรม สำหรับสัตว์
เพื่อรักษาวิวัฒนาการทางวัฒนธรรม
ของพวกลิงหิมะที่มีอยู่ในญี่ปุ่น

.
.

เรียบเรียง/ที่มา


Smithsonainmag
Japanese macaque Macaca fuscata