ที่มาของภาพ
อัญชัน เป็นพืชที่หลายคนรู้จัก และมักเห็นตามรั้วบ้านหรือตามข้างทางทั้วไป อาจมองเป็นพืชที่ใช้ตกแต่งรั้วบ้านด้วยลักษณะที่มีกลีบเป็นสีน้ำเงินสวยงามสะดุดตา ซึ่งรู้ไหมว่าอัญชันนั้น ยังมีสรรพคุณทางยาและสามารถนำมาประกอบอาหารและเครื่องดื่มได้อย่างหลากหลาย
ลักษณะของอัญชัน
อัญชัน (
Clitoria ternatea L.) เป็นพืชสมุนไพรที่มีลักษณะโดดเด่นและมีคุณค่าทางเศรษฐกิจและการแพทย์ จัดอยู่ในวงศ์ Fabaceae (วงศ์ถั่ว) มีชื่อสามัญในภาษาอังกฤษว่า
Butterfly Pea หรือ
Blue Pea ลำต้นยาว 1–5 เมตร มีขนปกคลุม ใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ ใบย่อยรูปรีหรือรูปไข่กลับ ดอกเดี่ยวหรือเป็นคู่ ออกตามซอกใบ รูปคล้ายฝาหอย มีสีขาว สีม่วง หรือสีน้ำเงิน ผลเป็นฝักแบนยาวประมาณ 5–10 เซนติเมตร มีเมล็ดภายใน 4–8 เมล็ด
สรรพคุณของอัญชัน
1.
ต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant)
อัญชันมีสารแอนโทไซยานิน (Anthocyanins) ซึ่งมีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของออกซิเดชัน และลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรังต่าง ๆ
2.
ต้านการอักเสบและลดอาการปวด (Anti-inflammatory & Analgesic)
สารสกัดจากอัญชันมีฤทธิ์ต้านการอักเสบและลดอาการปวด โดยมีผลในการลดการอักเสบของเซลล์และบรรเทาอาการปวดในสัตว์ทดลอง
3. ต้านเชื้อจุลชีพ (Antimicrobial)
สารสกัดจากอัญชันแสดงฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา เช่น
Escherichia coli,
Staphylococcus aureus, และ
Salmonella typhi
4. บำรุงสมองและระบบประสาท (Neuroprotective)
อัญชันมีสารที่ช่วยเสริมสร้างความจำและป้องกันการเสื่อมถอยของระบบประสาท โดยมีผลในการเพิ่มระดับสารสื่อประสาทในสมอง และป้องกันการทำลายของเซลล์สมองในสัตว์ทดลอง
5. ลดระดับน้ำตาลในเลือด (Antidiabetic)
การศึกษาพบว่าสารสกัดจากอัญชันสามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดของสัตว์ทดลองได้ ซึ่งแสดงถึงศักยภาพในการเป็นสมุนไพรช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
6. ต้านมะเร็ง (Anticancer)
สารประกอบในอัญชันมีคุณสมบัติในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งบางชนิด โดยมีผลในการยับยั้งการแบ่งตัวของเซลล์และกระตุ้นการตายของเซลล์มะเร็ง
7. ขับปัสสาวะและล้างสารพิษ (Diuretic & Detoxifying)
อัญชันมีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ช่วยในการล้างสารพิษและของเสียออกจากร่างกาย โดยมีผลในการเพิ่มปริมาณปัสสาวะและลดการสะสมของสารพิษในร่างกาย
การสร้างมูลค่าและผลิตภัณฑ์
ในปัจจุบันสินค้าที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพเป็นที่นิยมเป็นอย่างมาก และมีแน้วโน้มเพิ่มขึ้นสูงขึ้นเรื่อยๆซึ่งการนำอัญชันมาแปรรูปเป็นสินค้าหรือผลิตภัณฑ์เป็นอีกตัวเลือกนึงในการเริ่มต้นสร้างธุรกิจ และสามารถพัฒนาเป็นสินค้าของชุมชน ส่งเสริมอาชีพในชุมชน ซึ่งอัญชันสามารถนำมาสร้างเป็นผลิตภัณฑ์ได้หลายอย่าง เช่น ชาอัญชัน ดอกอัญชันอบแห้ง อัญชันบดละเอียด เป็นต้น
อัญชันไม่ใช่เพียงแค่ดอกไม้ที่ให้สีสันสวยงามเท่านั้น แต่ยังเป็นพืชสมุนไพรที่มีคุณค่าทางโภชนาการและสรรพคุณทางวิทยาศาสตร์มากมาย ไปจนถึงการนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ อย่างชา เครื่องดื่ม ไม่ว่าจะในแง่สุขภาพหรือเศรษฐกิจ อัญชันจึงถือเป็นสมุนไพรที่ควรค่าแก่การศึกษา พัฒนา และส่งเสริมให้เป็นพืชเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน
"เพราะดอกไม้ใบเล็ก ๆ มักมีสิ่งมหัศจรรย์ที่แฝงอยู่มากมายและน่าค้นหา"
อัญชัน พืชสีครามมหัศจรรย์
ที่มาของภาพ
อัญชัน เป็นพืชที่หลายคนรู้จัก และมักเห็นตามรั้วบ้านหรือตามข้างทางทั้วไป อาจมองเป็นพืชที่ใช้ตกแต่งรั้วบ้านด้วยลักษณะที่มีกลีบเป็นสีน้ำเงินสวยงามสะดุดตา ซึ่งรู้ไหมว่าอัญชันนั้น ยังมีสรรพคุณทางยาและสามารถนำมาประกอบอาหารและเครื่องดื่มได้อย่างหลากหลาย
ลักษณะของอัญชัน
อัญชัน (Clitoria ternatea L.) เป็นพืชสมุนไพรที่มีลักษณะโดดเด่นและมีคุณค่าทางเศรษฐกิจและการแพทย์ จัดอยู่ในวงศ์ Fabaceae (วงศ์ถั่ว) มีชื่อสามัญในภาษาอังกฤษว่า Butterfly Pea หรือ Blue Pea ลำต้นยาว 1–5 เมตร มีขนปกคลุม ใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ ใบย่อยรูปรีหรือรูปไข่กลับ ดอกเดี่ยวหรือเป็นคู่ ออกตามซอกใบ รูปคล้ายฝาหอย มีสีขาว สีม่วง หรือสีน้ำเงิน ผลเป็นฝักแบนยาวประมาณ 5–10 เซนติเมตร มีเมล็ดภายใน 4–8 เมล็ด
สรรพคุณของอัญชัน
1. ต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant)
อัญชันมีสารแอนโทไซยานิน (Anthocyanins) ซึ่งมีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของออกซิเดชัน และลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรังต่าง ๆ
2. ต้านการอักเสบและลดอาการปวด (Anti-inflammatory & Analgesic)
สารสกัดจากอัญชันมีฤทธิ์ต้านการอักเสบและลดอาการปวด โดยมีผลในการลดการอักเสบของเซลล์และบรรเทาอาการปวดในสัตว์ทดลอง
3. ต้านเชื้อจุลชีพ (Antimicrobial)
สารสกัดจากอัญชันแสดงฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา เช่น Escherichia coli, Staphylococcus aureus, และ Salmonella typhi
4. บำรุงสมองและระบบประสาท (Neuroprotective)
อัญชันมีสารที่ช่วยเสริมสร้างความจำและป้องกันการเสื่อมถอยของระบบประสาท โดยมีผลในการเพิ่มระดับสารสื่อประสาทในสมอง และป้องกันการทำลายของเซลล์สมองในสัตว์ทดลอง
5. ลดระดับน้ำตาลในเลือด (Antidiabetic)
การศึกษาพบว่าสารสกัดจากอัญชันสามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดของสัตว์ทดลองได้ ซึ่งแสดงถึงศักยภาพในการเป็นสมุนไพรช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
6. ต้านมะเร็ง (Anticancer)
สารประกอบในอัญชันมีคุณสมบัติในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งบางชนิด โดยมีผลในการยับยั้งการแบ่งตัวของเซลล์และกระตุ้นการตายของเซลล์มะเร็ง
7. ขับปัสสาวะและล้างสารพิษ (Diuretic & Detoxifying)
อัญชันมีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ช่วยในการล้างสารพิษและของเสียออกจากร่างกาย โดยมีผลในการเพิ่มปริมาณปัสสาวะและลดการสะสมของสารพิษในร่างกาย
การสร้างมูลค่าและผลิตภัณฑ์
ในปัจจุบันสินค้าที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพเป็นที่นิยมเป็นอย่างมาก และมีแน้วโน้มเพิ่มขึ้นสูงขึ้นเรื่อยๆซึ่งการนำอัญชันมาแปรรูปเป็นสินค้าหรือผลิตภัณฑ์เป็นอีกตัวเลือกนึงในการเริ่มต้นสร้างธุรกิจ และสามารถพัฒนาเป็นสินค้าของชุมชน ส่งเสริมอาชีพในชุมชน ซึ่งอัญชันสามารถนำมาสร้างเป็นผลิตภัณฑ์ได้หลายอย่าง เช่น ชาอัญชัน ดอกอัญชันอบแห้ง อัญชันบดละเอียด เป็นต้น