ฟอสซา "ferox" หนึ่งในสัตว์เจ้าชู้จอมว่องไวแห่งมาดากัสการ์

กระทู้สนทนา

ชีววิทยา สัตว์ป่า วงจรชีวิตสัตว์โลก อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ประเทศมาดากัสการ์

สัตว์ลึกลับที่ซ่อนตัวอยู่ในป่าอันอุดมสมบูรณ์ของมาดากัสการ์อย่าง Fossa เป็นสัตว์ที่มักถูกมองข้าม สัตว์รูปร่างเพรียวบางคล้ายแมวตัวนี้เป็นปรมาจารย์ด้านการเคลื่อนไหวอย่างเงียบเชียบและความคล่องตัว ทำให้สัตว์ชนิดนี้กลายเป็นสัตว์นักล่าอันดับต้นๆ แห่งมาดากัสการ์

แม้ว่ามันจะมีความสำคัญต่อระบบนิเวศของมาดากัสการ์ แต่หลายคนก็ไม่คุ้นเคยกับ Fossa เลย สัตว์ชนิดนี้เป็นสัตว์ที่น่าสนใจ และมีลักษณะนิสัยเฉพาะตัวที่ทำให้แตกต่างจากสัตว์กินเนื้อชนิดอื่นๆ

ฟอสซา (Cryptoprocta ferox แปลว่า "hidden anus fierce" *ไม่แน่ใจในคำภาษาไทย) มีชื่อเรียกอีกอย่างว่า "ฟูซา" (Fusa) และ "ฟูช" (Fuchs) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีลักษณะคล้ายเสือภูเขา และมีคุณสมบัติทั้งสุนัขและแมว

: พวกมันมีความเกี่ยวข้องกับพังพอน หรือมีบรรพบุรษเดียวกันกับที่เดินทางมาถึงมาดากัสการ์เมื่อประมาณ 21 ล้านปีก่อน แต่เมื่อไม่นานมานี้ มักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นแมวสายพันธุ์ดั้งเดิม

...
ชาวมาลากาซี (Malagasy หนึ่งในสามกลุ่มชนในประเทศมาดากัสการ์) รวมทั้งในภูมิภาคแอฟริกา ถือฟอสซามีความเชื่อมโยงกันทางจิตวิญญาณ และดูเหมือนจะมีเรื่องปรัมปราหรือตำนานที่ว่ามีความสามารถเหนือธรรมชาติ ซึ่งยังมีบางคนมองว่าเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธ์

ราวศตวรรษที่ 16 นักสำรวจชาวยุโรปสังเกตเห็นพฤติกรรมผิดปกติโดยชอบสร้างรังเป็นรูปไม้กางเขน
(เรื่องราวส่วนนี้ไม่มีข้อมูลยืนยันที่แน่ชัด)
...

ฟอสซานั้นมีกรงเล็บแหลมที่หดได้ ซึ่งใช้ในการล่าเหยื่อและเกาะต้นไม้ พวกมันชอบล่าลีเมอร์ มันวิ่งไล่ตามลีเมอร์ไปตามต้นไม้ด้วยความเร็ว และความคล่องตัวที่น่าทึ่ง อาหารของพวกมันนั้นยังมีสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็ก นก สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก สัตว์เลื้อยคลาน และแมลง มันจะล่าลีเมอร์ด้วย

ฟอสซาเป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องรูปลักษณ์ ความแข็งแรง อีกทั้งยังมีพิธีกรรมการผสมพันธุ์ที่แปลกตา การจะพบพวกมันได้นั้นมีเพียงที่มาดากัสการ์เท่านั้น จะพบได้มาเฉพาะบางพื้นที่ เช่น เทือกเขาแอนดริงจิตรา (Andringitra Mountains)แต่บางส่วนก็กระจายตัวอยู่ตั้งแต่พื้นที่ภูเขาไปจนถึงพื้นที่ต่ำริมชายฝั่ง

.
ฟอสซามีลำตัวเพรียวขาแข็งแรง และหางยาวเกือบเท่าลำตัว มันมีหัวคล้ายพังพอนแต่ยาวกว่าหัวแมว และมีปากกว้างสั้น หูขนาดใหญ่แต่กลม ดวงตาสีมีความสีน้ำตาลปานกลาง ฟอสซาเพศผู้ และเพศเมียมีขนสั้นตรง และไม่มีจุดหรือลวดลาย ขนสีแดงน้ำตาลด้านบนลำตัวและสีครีมสกปรกด้านล่างลำตัว บางครั้งจะมีสีส้มที่หน้าท้องจากสารสีแดงที่ต่อมอกปล่อยออกมา หางจะมีสีอ่อนกว่าลำตัว

ความแปลกเรื่องการผสมพันธุ์คือ เพศผู้จะแข่งขันกันเพื่อสิทธิในการผสมพันธุ์กับเพศเมียที่จะอาศัยอยู่บนต้นไม้สูง ในช่วงเดือนกันยายนถึงตุลาคม และเพศเมียนั้นยังเป็นสัตว์เจ้าชู้ ที่ผสมพันธุ์กับเพศผู้หลายในตัวในช่วงเวลาหนึ่งสัปดาห์

ความแปลกอีกอย่างนึงคือเป็นสัตว์ที่ชอบเข้าห้องน้ำ และทำเช่นนี้มากสุดในตอนเช้า และยังช่วงบ่ายแก่ๆ หรือแม้แต่ดึกดื่น และยังชอบเดินเตร่ไปทั่วทั้งกลางวันและกลางคืน คอยส่งกลิ่นจากต่อมทวารหนักอยู่เสมอ

.
ปัญหาหลักของฟอสซานั้นคือการลดลงของประชากรเนื่องจากการสูญเสียที่อยู่อาศัย และการกระจายที่อยู่อาศัยที่ถูกแยกออกจากกันในพื้นที่ป่าที่ยังคงเหลืออยู่ อย่างไรก็ตาม ภัยคุกคามที่สำคัญที่สุดต่อการอยู่รอดคงเป็นเกษตรกรในท้องถิ่น ซึ่งมองว่าฟอสซาเป็นสัตว์นักล่าที่สำคัญของสัตว์ปีก

มีประชากรที่กระจายอยู่ทั่วมาดากัสการ์แต่มีจำนวนที่น้อยมาก IUCN จัดให้อยู่ในกลุ่มบัญชีแดง ซึ่งมีจำนวนประชากรฟอสซาทั้งหมดอยู่ระหว่าง 2,635 ถึง 8,626 ตัวเต็มวัย

: สายพันธุ์นี้ได้รับการจัดประเภทเป็นสัตว์ใกล้สูญพันธุ์