วิญญาน จิต ตื่นรู้

รู้อย่างหนึ่ง แต่รู้ทะลุทะลวงไปรู้อีกอย่างหนึ่งหรือหลายอย่าง คือ ตื่นรู้ อินทรีย์สัมโพชฌงค์
รู้การดับของวิญญานที่ผุดขึ้นกลางอก แต่จิตไปรู้ทั้งสภาพจิตใจ และรู้การดับของธรรมที่ผุดขึ้นกลางอกนั้น
วิญญานกับจิตจึงคนละอย่างกัน เป็นการรู้แบบQuantum เหตุอย่างหนึ่ง ผลอย่างหนึ่ง
ความรู้ ปัญญา จึงมีลักษณะกระจายออก
อะไรเข้ามาทางมโนทวารรู้หมด แต่ไม่ยึด
เมื่อตื่นรู้แล้ว ถึงระดับหนึ่งก็เบื่อหน่ายนิ่ง ทุกอาการจะวิ่งเข้ามาหา แต่ไม่เอาด้วย "สักแต่ว่ารู้"