(บทความโดย ดร.มงคล นาฏกระสูตร เมื่อ 9 ธ.ค. 67)

พุทธพาณิชย์ คือ การทำธุรกิจค้าทำกำไร หรือหาเงินจากกิจการของพระพุทธศาสนา ภายในวัด 
ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องวัตถุมงคลหรือพิธีกรรมต่างๆ เช่น การปลุกเสก ฯลฯ. อันสร้างรายได้ทั้งแก่วัด พระ และฆราวาส 
พุทธพาณิชย์ถือว่า เป็นการใช้พระพุทธศาสนามาทำมาหากิน เป็นคำในเชิงลบ ที่ขัดต่อคำสอนขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
.
ธรรมพาณิชย์ : เทรนใหม่มาแรง
รูปแบบใหม่ของวงการพระพุทธศาสนา คือ การใช้ธรรมะมาทำธุรกิจแทนวัตถุมงคล 
โดยการตั้งตนเป็นอาจารย์สอนธรรมะในการสื่อสารทางออนไลน์ที่ทำกันมากคือ ติ๊กต๊อก 
มีทั้งพระและโยม แนวของธรรมพาณิชย์จะเริ่มด้วยการสร้างความประทับใจด้วยการสอนธรรมะแก่ผู้ฟัง 
เน้นการจัดตั้งกลุ่มมวลชน ตอนแรกไม่สนเรื่องปัจจัยเงินทอง เพื่อสร้างกระแสศรัทธา

ใช้พระไตรปิฎก : backup คำสอนตน 
เพื่อปลอดภัยจากการตรวจสอบและสร้างความน่าเชื่อถือของผู้สอน ว่าถูกต้องและเป็นสิ่งที่ตรงมาจากพระศาสดา 
แต่ก็แอบแฝงด้วยพิมพ์หนังสือขาย
 
โจมตีจุดอ่อนของกลุ่มอนุรักษ์เดิม 
แน่นอนในฝ่ายเถรวาท ที่เน้นการอนุรักษ์นิยม ไม่ชอบเปลี่ยนแปลงสิ่งใดๆ จึงไม่สามารถปรับตัวเข้ากับโลกปัจจุบัน 
ทำให้เป็นที่รังเกียจของคนรุ่นใหม่รวมทั้งมีผลประโยชน์ทับซ้อนมากมายภายในองค์กร
จึงมีความเสื่อมเสียได้ง่าย การนำจุดอ่อนกลุ่มนี้มาโจมตี จึงได้ใจคนรุ่นใหม่และทุกรุ่นอย่างดี 
เหมือนมาทำการแทน กลุ่มนี้จะเป็นใครไม่ได้คือ พระสงฆ์ เหยื่ออันโอชะของขบวนการนี้

แคมเปญด้วยการบรรลุธรรม
สร้างการตลาดแนวใหม่ด้วยการบรรลุธรรมให้ดูง่าย ใครๆก็ทำได้ เช่น โสดาบันในชาตินี้ ฯลฯ 
เหมือนซื้อประกันชีวิต ปิดกั้นการไปอบาย confirm สวรรค์แน่นอน 
ทั้งๆที่ผู้จะบรรลุธรรม (ปารคู) พระพุทธเจ้าตรัสว่า มีน้อย และต้องรอความแก่รอบแห่งญาณ (ญาณปากํ) 
แต่ก็โฆษณาชวนเชื่อให้ผู้คนแห่กันมาเป็นสาวกจำนวนมาก

ร้ายที่สุดคือดัดแปลงคำสอน
สัทธรรมปฏิรูปคือการแปลงคำสอนพระพุทธองค์ 
โดยการสอนผิดพูดผิด ไม่มีความเชี่ยวชาญจริง
ไม่เน้นผลการปฏิบัติที่แท้จริง อาศัยว่าคนทั่วไปรู้เรื่องธรรมะอย่างผิวเผินจึงชักจูงได้ง่าย 
เมื่อผู้คนศรัทธาก็เริ่มรับบริจาคและทำธุรกิจด้านอื่นๆตามมา

สรุปพุทธพาณิชย์ ที่ว่าแย่แล้ว ก็แค่อาศัยศาสนาหากินด้วยเงินตรา มิได้แตะต้องคำสอนของพระพุทธองค์ 
ซึ่งเป็นเหตุให้พระศาสนาเสื่อมสิ้นจากประเทศเราได้ง่ายมาก…
จึงขอใช้โอกาสนี้ช่วยกันจับตาระมัดระวัง…
กลุ่มทุนธรรมพาณิชย์ที่มีแนวโน้มว่ากำลังเป็นที่นิยมเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วอย่างรู้เท่าทันด้วยเทอญ..