คำถามและคำตอบ จุดร้อนคืออะไร?
🔰 ภูเขาไฟภายในแผ่นเปลือกโลก Hot Spots (จุดร้อน)
ℹ️เกาะต่างๆ ที่อายุมากขึ้นเรื่อยๆ เกาะเหล่านี้ก่อตัวขึ้นเหนือชั้นแมนเทิลที่หลับใหลได้อย่างไร? (ภาพโดย USGS)
ℹ️สภาพแวดล้อมทางธรณีวิทยาแห่งที่สามซึ่งภูเขาไฟเกิดขึ้นเรียกว่าภูเขาไฟภายในแผ่นเปลือกโลกหรือจุดร้อน ซึ่งอธิบายถึงกิจกรรมของภูเขาไฟที่เกิดขึ้นภายในเปลือกโลกและโดยทั่วไปจะไม่เกี่ยวข้องกับขอบแผ่นเปลือกโลกหรือการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลก
ℹ️กิจกรรมของภูเขาไฟส่วนใหญ่เกิดขึ้นที่ขอบแผ่นเปลือกโลก แต่ยังมีภูเขาไฟจำนวนมากที่ตั้งอยู่บนแผ่นเปลือกโลก ซึ่งบางแผ่นมีกิจกรรมมากเป็นพิเศษ พื้นที่ของภูเขาไฟภายในแผ่นเปลือกโลกเรียกว่าจุดร้อน
❓อะไรทำให้เกิดจุดร้อน? ตามทฤษฎีที่ยังคงใช้อยู่ในปัจจุบัน เชื่อว่าจุดร้อนคือ:
ℹ️ส่วนใหญ่เกิดจากกลุ่มแมนเทิล ซึ่งเป็นกลุ่มของสสารที่อุ่นกว่าและเบากว่าภายในเปลือกโลกที่ลอยขึ้นเนื่องจากการพาความร้อน ลองนึกภาพกลุ่มเหล่านี้ลอยขึ้นเป็นมวลที่เปลี่ยนรูปได้ โดยมีกลุ่มแมนเทิลที่โค้งมนซึ่งได้รับพลังงานจากกลุ่มหางที่ยาวและแคบ
เมื่อกลุ่มของกลุ่มแมนเทิลกระทบฐานเปลือกโลก กลุ่มแมนเทิลจะแผ่ขยายออกเป็นรูปเห็ด โดยคาดว่ากลุ่มของกลุ่มแมนเทิลจะมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 500 ถึง 1,000 กิโลเมตร
ℹ️ เมื่อกลุ่มแมนเทิลลอยขึ้น แรงดันจะลดลงในขณะที่อุณหภูมิยังคงสูง ทำให้แมนเทิลที่ร้อนละลายภายใต้แรงดันหรือผลิตแมกมาจำนวนมาก เชื่อกันว่าหินบะซอลต์ที่ท่วมโลกเกิดขึ้นเมื่อส่วนใหญ่ของแมนเทิลเคลื่อนตัวขึ้นไปในเปลือกโลก
📌 นักวิทยาศาสตร์หลายคนเชื่อว่ากลุ่มควันของแมนเทิลอาจมาจากบริเวณขอบแกนโลก - แมนเทิล ดังที่แสดงในแบบจำลองคอมพิวเตอร์จากห้องปฏิบัติการซูเปอร์คอมพิวเตอร์มินนิโซตา โปรดสังเกตกลุ่มควันทรงกลม หางควันแคบ และกลุ่มควันแบนที่พุ่งชนทรงกลมด้านนอก ซึ่งเป็นฐานของเปลือกโลก
ℹ️ดูเหมือนว่าแมนเทิลจะไม่ได้รับผลกระทบจากการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกมากนัก ในขณะที่แมนเทิลที่ส่งภูเขาไฟไปยังจุดร้อนยังคงอยู่กับที่เมื่อเทียบกับแผ่นเปลือกโลก แผ่นเปลือกโลกที่อยู่เหนือแมนเทิลมีแนวโน้มที่จะเคลื่อนที่ เป็นผลให้ภูเขาไฟที่เก่ากว่าก่อตัวเป็นห่วงโซ่บนแผ่นเปลือกโลกที่อยู่ด้านบน ตัวอย่างที่ดีที่สุดของ "เส้นทางจุดร้อน" ดังกล่าวพบได้ในมหาสมุทรแปซิฟิก
แผ่นเปลือกโลกแปซิฟิกประกอบด้วยแถบภูเขาไฟใต้น้ำที่ดับสนิทหลายแห่งที่เรียกว่าภูเขาใต้น้ำ การก่อตัวของห่วงโซ่ภูเขาใต้น้ำภายในแผ่นเปลือกโลกอย่างน้อยก็เกิดจากภูเขาไฟเหนือจุดร้อนบนแผ่นเปลือกโลก ซึ่งสร้างเส้นทางจุดร้อนที่เป็นเส้นตรงและเก่าแก่
❗เมื่อแผ่นเปลือกโลกแปซิฟิกเคลื่อนตัวผ่านจุดร้อนที่ยังไม่ดับสนิท จะก่อให้เกิดภูเขาไฟที่ยังคุกรุ่นอยู่ (ภูเขาไฟใต้น้ำที่ยังคุกรุ่นอยู่หรือภูเขาไฟบนเกาะ) ซึ่งจะยังคงคุกรุ่นอยู่ได้ก็ต่อเมื่อภูเขาไฟเหล่านี้อยู่เหนือชั้นแมนเทิลเท่านั้น เมื่อแผ่นเปลือกโลกเคลื่อนตัวออกจากแหล่งกำเนิด แมกมาในแผ่นเปลือกโลกก็จะถูกตัดขาดในที่สุด และแมกมาก็จะค่อยๆ สลายตัวไปในที่สุด ในระหว่างนั้น ภูเขาไฟลูกใหม่จะก่อตัวขึ้นเหนือจุดร้อน ทำให้เกิดภูเขาไฟใต้น้ำและภูเขาไฟบนเกาะเป็นห่วงโซ่เชิงเส้น
เมื่อภูเขาไฟแต่ละลูกเคลื่อนตัวออกจากแหล่งกำเนิด การกัดเซาะและการพังทลายที่เกิดจากน้ำหนักของภูเขาไฟจะเข้ามาแทนที่ และในที่สุดเกาะส่วนใหญ่ก็จะกลายเป็นภูเขาใต้น้ำอีกครั้งเมื่อเวลาผ่านไป ห่วงโซ่ภูเขาใต้น้ำฮาวายและจักรพรรดิเป็นตัวอย่างคลาสสิก
ที่มา: Volcano Discovery
📌สังเกต ศึกษา เรียนรู้ และบันทึกเรื่องราวกับเราได้ที่นี่👇
จุดร้อน❗🌋ภูเขาไฟภายในแผ่นเปลือกโลก Hot Spots อย่างไรถามเธอดู📣
คำถามและคำตอบ จุดร้อนคืออะไร?
🔰 ภูเขาไฟภายในแผ่นเปลือกโลก Hot Spots (จุดร้อน)
ℹ️เกาะต่างๆ ที่อายุมากขึ้นเรื่อยๆ เกาะเหล่านี้ก่อตัวขึ้นเหนือชั้นแมนเทิลที่หลับใหลได้อย่างไร? (ภาพโดย USGS)
ℹ️สภาพแวดล้อมทางธรณีวิทยาแห่งที่สามซึ่งภูเขาไฟเกิดขึ้นเรียกว่าภูเขาไฟภายในแผ่นเปลือกโลกหรือจุดร้อน ซึ่งอธิบายถึงกิจกรรมของภูเขาไฟที่เกิดขึ้นภายในเปลือกโลกและโดยทั่วไปจะไม่เกี่ยวข้องกับขอบแผ่นเปลือกโลกหรือการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลก
ℹ️กิจกรรมของภูเขาไฟส่วนใหญ่เกิดขึ้นที่ขอบแผ่นเปลือกโลก แต่ยังมีภูเขาไฟจำนวนมากที่ตั้งอยู่บนแผ่นเปลือกโลก ซึ่งบางแผ่นมีกิจกรรมมากเป็นพิเศษ พื้นที่ของภูเขาไฟภายในแผ่นเปลือกโลกเรียกว่าจุดร้อน
❓อะไรทำให้เกิดจุดร้อน? ตามทฤษฎีที่ยังคงใช้อยู่ในปัจจุบัน เชื่อว่าจุดร้อนคือ:
ℹ️ส่วนใหญ่เกิดจากกลุ่มแมนเทิล ซึ่งเป็นกลุ่มของสสารที่อุ่นกว่าและเบากว่าภายในเปลือกโลกที่ลอยขึ้นเนื่องจากการพาความร้อน ลองนึกภาพกลุ่มเหล่านี้ลอยขึ้นเป็นมวลที่เปลี่ยนรูปได้ โดยมีกลุ่มแมนเทิลที่โค้งมนซึ่งได้รับพลังงานจากกลุ่มหางที่ยาวและแคบ
เมื่อกลุ่มของกลุ่มแมนเทิลกระทบฐานเปลือกโลก กลุ่มแมนเทิลจะแผ่ขยายออกเป็นรูปเห็ด โดยคาดว่ากลุ่มของกลุ่มแมนเทิลจะมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 500 ถึง 1,000 กิโลเมตร
ℹ️ เมื่อกลุ่มแมนเทิลลอยขึ้น แรงดันจะลดลงในขณะที่อุณหภูมิยังคงสูง ทำให้แมนเทิลที่ร้อนละลายภายใต้แรงดันหรือผลิตแมกมาจำนวนมาก เชื่อกันว่าหินบะซอลต์ที่ท่วมโลกเกิดขึ้นเมื่อส่วนใหญ่ของแมนเทิลเคลื่อนตัวขึ้นไปในเปลือกโลก
📌 นักวิทยาศาสตร์หลายคนเชื่อว่ากลุ่มควันของแมนเทิลอาจมาจากบริเวณขอบแกนโลก - แมนเทิล ดังที่แสดงในแบบจำลองคอมพิวเตอร์จากห้องปฏิบัติการซูเปอร์คอมพิวเตอร์มินนิโซตา โปรดสังเกตกลุ่มควันทรงกลม หางควันแคบ และกลุ่มควันแบนที่พุ่งชนทรงกลมด้านนอก ซึ่งเป็นฐานของเปลือกโลก
ℹ️ดูเหมือนว่าแมนเทิลจะไม่ได้รับผลกระทบจากการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกมากนัก ในขณะที่แมนเทิลที่ส่งภูเขาไฟไปยังจุดร้อนยังคงอยู่กับที่เมื่อเทียบกับแผ่นเปลือกโลก แผ่นเปลือกโลกที่อยู่เหนือแมนเทิลมีแนวโน้มที่จะเคลื่อนที่ เป็นผลให้ภูเขาไฟที่เก่ากว่าก่อตัวเป็นห่วงโซ่บนแผ่นเปลือกโลกที่อยู่ด้านบน ตัวอย่างที่ดีที่สุดของ "เส้นทางจุดร้อน" ดังกล่าวพบได้ในมหาสมุทรแปซิฟิก
แผ่นเปลือกโลกแปซิฟิกประกอบด้วยแถบภูเขาไฟใต้น้ำที่ดับสนิทหลายแห่งที่เรียกว่าภูเขาใต้น้ำ การก่อตัวของห่วงโซ่ภูเขาใต้น้ำภายในแผ่นเปลือกโลกอย่างน้อยก็เกิดจากภูเขาไฟเหนือจุดร้อนบนแผ่นเปลือกโลก ซึ่งสร้างเส้นทางจุดร้อนที่เป็นเส้นตรงและเก่าแก่
❗เมื่อแผ่นเปลือกโลกแปซิฟิกเคลื่อนตัวผ่านจุดร้อนที่ยังไม่ดับสนิท จะก่อให้เกิดภูเขาไฟที่ยังคุกรุ่นอยู่ (ภูเขาไฟใต้น้ำที่ยังคุกรุ่นอยู่หรือภูเขาไฟบนเกาะ) ซึ่งจะยังคงคุกรุ่นอยู่ได้ก็ต่อเมื่อภูเขาไฟเหล่านี้อยู่เหนือชั้นแมนเทิลเท่านั้น เมื่อแผ่นเปลือกโลกเคลื่อนตัวออกจากแหล่งกำเนิด แมกมาในแผ่นเปลือกโลกก็จะถูกตัดขาดในที่สุด และแมกมาก็จะค่อยๆ สลายตัวไปในที่สุด ในระหว่างนั้น ภูเขาไฟลูกใหม่จะก่อตัวขึ้นเหนือจุดร้อน ทำให้เกิดภูเขาไฟใต้น้ำและภูเขาไฟบนเกาะเป็นห่วงโซ่เชิงเส้น
เมื่อภูเขาไฟแต่ละลูกเคลื่อนตัวออกจากแหล่งกำเนิด การกัดเซาะและการพังทลายที่เกิดจากน้ำหนักของภูเขาไฟจะเข้ามาแทนที่ และในที่สุดเกาะส่วนใหญ่ก็จะกลายเป็นภูเขาใต้น้ำอีกครั้งเมื่อเวลาผ่านไป ห่วงโซ่ภูเขาใต้น้ำฮาวายและจักรพรรดิเป็นตัวอย่างคลาสสิก
ที่มา: Volcano Discovery
📌สังเกต ศึกษา เรียนรู้ และบันทึกเรื่องราวกับเราได้ที่นี่👇