จิตเกิดทีละขณะ เกิดแล้วดับไปเหลืออยู่แต่สภาวะว่างไม่มีอะไร(อสังขตธรรม)
เมื่อดูจิตด้วยความไม่มีตัวตนไปแต่ละขณะอารมณ์ทางขันธ์5
อสังขตธรรม จะปรากฏแทรกอยู่ทุกขณะที่จิตเก่าดับ จิตใหม่เกิด เรียกขณิกนิพพาน 
เมื่อถึงสภาวะหนึ่ง ทุกขณะที่เห็นจิตเก่าดับไป จะเห็นอสังตธรรมปรากฏอยู่ แทรกกลางระหว่างจิตเก่าที่ดับกับจิตใหม่ที่เกิดอันเป็นลักษณะความว่างเบาในจิต
หรือสุญญตวิหาร
เมื่อดูรูปนามได้ต่อเนื่องเท่าใด ก็จะสัมผัสอสังขตธรรมได้ต่อเนื่องเท่านั้น