# 11 เกร็ดน่ารู้ # ก่อนดู Joker: Folie à Deux (by Filmaneo)

-
Joker เป็นหนังฝรั่ง แนวระทึกขวัญ เชิงจิตวิทยาอเมริกัน, ที่ฉายโรงค.ศ. 2019
กำกับและร่วม อำนวยการสร้างโดย ท็อดด์ ฟิลลิปส์, จากบทภาพยนตร์ ที่เขาเขียนร่วมกับ สก๊อต ซิลเวอร์
อ้างอิงตัวละคร และองค์ประกอบต่าง ๆ จาก, การ์ตูนฝรั่งของ ดีซีคอมมิคส์
ตัวพระเอก (หรือตัวผู้ร้ายหว่า ?) คือจำอวดนักฆ่า (โจ๊กเกอร์), ฉบับที่ วาคีน ฟีนิกซ์ เป็นผู้สวมบท
-
คำวิจารณ์ ต่อผลงาน สมัยเข้าโรงใหม่ ๆ ค่อนข้างเสียงแตก
แม้คนออกจะ เห็นพ้องกันว่า ตัวบทภาพยนตร์, การแสดงของวาคีน, ดนตรีประกอบ, 
การกำกับหนังของท็อดด์, รวมถึงสไตล์ หรือการลำดับภาพ ...นั้นไม่ใช่ปัญหา
ทว่าหลายคน กังวลเรื่อง ความมืดมนของเนื้อหา, วิธีพรรณนาถึง ความเจ็บป่วยทางจิต, และการเลือกหาทางออก ให้ชีวิต ด้วยความรุนแรง
แถมการใช้ แรงบันดาลใจจาก ผลงานของผกก.คนอื่น (มาร์ติน สกอร์เซซี่) ในกรณีนี้, ก็มีบางคนมองว่า ขาดความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
-
อย่างไรซะ, ไม่อาจปฏิเสธ (ในแง่รายได้) ว่า Joker ภาคแรก เคยเข้าถึง ผู้คนมากมาย
ฉะนั้น แม้ไม่มีใครบอกว่า เพราะมันทำเงิน, แต่นั่นคงเป็น 1 ในเหตุผลสำคัญ
ที่ทำให้ผลงาน ซึ่งคนทำเคยยอมรับว่า, เปล่าวางแผนภาคต่อ ไว้แต่แรก
เปลี่ยนใจหันมา ต่อยอดความสำเร็จ, ด้วยการคลอดภาค 2 (Folie à Deux) แถวค.ศ. 2024 นี่
-
-
[1] มันไม่ได้อยู่ใน DCU
-
ย้อนไปเมื่อ ความสำเร็จของ MCU (จักรวาลภาพยนตร์มาร์เวล) เป็นที่ประจักษ์
ค่ายหนังวอเนอร์ อันถือครองลิขสิทธิ์ จากคอมมิคค่ายดีซี, ต้องการผลักดัน โครงการลักษณะเดียวกันออกมา
DCEU (จักรวาลขยายดีซี) จึงเริ่มต้นจาก Man of Steel (ค.ศ. 2013) และขยายตัว ต่อมาเรื่อย ๆ
จนกระทั่งถึงจุด สิ้นสุดการเดินทาง (แถว Aquaman and the Lost Kingdom) เมื่อค.ศ. 2023
-
ปีดังกล่าว, เจมส์ กันน์ ผู้กำหนดทิศทางหลัก ของหนังดีซี ตามแผนล่วงหน้า 10 ปี
ประกาศว่า หลังจากนั้น, คอนเทนท์ที่เกี่ยวเนื่องกับ เส้นเวลาศักดิ์สิทธิ์ใหม่ (คือมาแทน DCEU) ให้เรียกว่า DCU (จักรวาลดีซี)
จึงอาจชวนสับสน จนเรา เผลอคิดว่า
หนังดีซีคนแสดง จากวอเนอร์ (และมาหลัง ภาพยนตร์ The Flash) คืออยู่ในโลกของ DCU หมด
-
...แต่แน่นอนว่า ไม่ใช่, เจมส์ กันน์ (อีกเช่นกัน) อธิบายไว้ด้วยว่า หนังดีซี มีหลายจักรวาล
อะไรที่ ดูทรงแล้วอยู่นอก DCU จะถูกเรียกขานว่า ดีซีต่างภพ (DC Elseworlds)
ตัวอย่างก็เช่น Batverse (จักรวาลค้างคาว) ของ The Batman
ตัวหนัง Joker (2019) กับภาคต่อ, หรือภาค 2 ของ Constantine (2005) ฉบับคีอานู รีฟส์ ที่กำลังสร้าง
-
-
[2] วาคีน ฟีนิกซ์ คือโจ๊กเกอร์ ลำดับที่ 5 (ในภาพยนตร์คนแสดง)
-
แม้เบลด มีคนเดียว, และจะมีแค่คนเดียว (?)
แต่ตัวตลกนักฆ่า จัดเป็นวายร้ายคู่ปรับ, สำหรับบุรุษค้างคาว
ฉะนั้นตัวละครนี้ จึงถูกปลุกผี มาตีความใหม่, บ่อยครั้ง ไม่น้อยหน้าแบทแมน
-
เซซาร์ โรเมโร (Cesar Romero) คือโจ๊กเกอร์รายแรก บนแผ่นฟิล์ม
ใน Batman (1966) ซึ่งสมัยโน้น หนังแบทแมน, ยังออกแนว สรวลเสเฮฮา อย่าซีเรียสน่า... อยู่
โจ๊กเกอร์ลำดับ 2 คือแจ๊ค นิโคลสัน (Batman 1989), ลำดับ 3 ฮีธ เลดเจอร์ (The Dark Knight 2008)
ลำดับ 4 เป็นจาเร็ด เลโท (Suicide Squad 2016), ลำดับ 5 จึงจะใช่ วาคีน ฟีนิกซ์
ส่วนเวอร์ชั่น แบร์รี คีโอกัน (ใน The Batman 2022) นั่น = ลำดับ 6
-
-
[3] ภาคแรก ได้แรงบันดาลใจจาก, หนังมาร์ติน สกอร์เซซี 2 เรื่อง
-
ได้แก่ Taxi Driver (1976) และ The King of Comedy (1982)
โดยเรื่องแรก เป็นแนวจิตวิทยา มืดหม่น, ส่วนเรื่องหลัง คืองานสาย ตลกร้ายเสียดสี
-
-
[4] ภาคแรก เป็นแชมป์หนังทำเงิน (เรต R) นาน 5 ปี
-
ทุนสร้าง Joker ถูกรายงานว่า อยู่แถว 55-62.5 ล้านดอลลาร์
และเดิมที ภาพยนตร์เรตอาร์ (หมายถึงไม่เหมาะกับ ผู้ชมอายุต่ำกว่า 17 ปี) มิเคยทำเงิน เกิน 1 พันล้านดอลล์
-
แต่ลงท้าย เรื่องราวต้นกำเนิด ของตัวตลกนักฆ่า
ก็เรียกความสนใจ (ทรัพย์) จากคนทั่วโลก ตลอดการฉาย ได้ 1,078.75 ล้าน
และยืนหนึ่งต่อมา จนเพิ่งปี 2024 นี่เอง, ที่เจอคน ทำสถิติเหนือกว่า
โดยตัวเลข (ขณะผลิตบทความ) ของ Deadpool & Wolverine คือราว 1,289 ล้านดอลลาร์
-
-
[5] ภาคแรก ได้ออสการ์
-
ในปี 2020, Joker เข้าชิง รางวัลอะคาเดมี่ (ออสการ์) มากถึง 11 รายการ
แล้วคว้ารางวัลสำเร็จ 2 สาขา, คือนักแสดงยอดเยี่ยม (Best Actor)
และดนตรี ประกอบภาพยนตร์ยอดเยี่ยม (Best Original Score)