ทำความรู้จัก “บาบ๋า - ย่าหยา” หรือ “เปอรานากัน” กลุ่มชาวจีนมลายู

เปอรานากัน (Peranakan) หรือ บาบ๋า-ย่าหยา (Baba-Nyonya,峇峇娘惹) คือกลุ่มคนลูกครึ่งมลายู-จีนที่มีวัฒนธรรมผสมผสาน และสร้างวัฒนธรรมแบบใหม่ขึ้นมาโดยเป็นการนำเอาส่วนดีระหว่างจีนกับมลายูมารวมกัน โดยชื่อ "เปอรานากัน" มีความหมายว่า "เกิดที่นี่"
พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 นิยาม "บาบ๋า" และ "ย่าหยา" ว่า "เรียกชายที่เป็นลูกครึ่งจีนกับมลายูที่เกิดในมลายูและอินโดนีเซีย ว่า บ้าบ๋า, คู่กับ ย่าหยา ซึ่งหมายถึงหญิงลูกครึ่งจีนกับมลายู อย่างไรก็ตามชาวเปอรานากันในประเทศไทย บริเวณจังหวัดชายฝั่งทะเลอันดามันโดยเฉพาะภูเก็ต พังงา ระนอง และตรัง ส่วนในภาคใต้ฝั่งตะวันออกมีกระจายตัวอยู่แถบพื้นที่โดยเฉพาะปัตตานี สงขลา นราธิวาส และยังพบได้ใน 
ถนนสีลม กรุงเทพมหานคร อีกด้วย โดยชาวเปอรานากันในไทยส่วนใหญ่อพยพมาจากประเทศมาเลเซียและสิงคโปร์ และปัจจุบันชาวเปอรานากันก็ยังคงมีถิ่นฐานอยู่ทั้งในประเทศไทย บรูไนดารุสซาลาม อินโดนีเซีย มาเลเซีย และสิงคโปร์
ชาวเปอรานากัน ได้สร้างวัฒนธรรมรูปแบบใหม่ที่แตกต่างไปจากเดิมของบรรพบุรุษโดยมาผสมผสานกันเป็นวัฒนธรรมใหม่ เมื่อพวกเขาอพยพไปตั้งถิ่นฐานในบริเวณนี้ก็ได้นำวัฒนธรรมของตนกระจายไปด้วย การผสมผสานนี้ยังมีให้เห็นในการแต่งกายแบบมลายูเช่น ซารุง เคบายา และชุดย่าหยาซึ่งถือเป็นการแต่งกายอันสวยงามที่ผสมผสานรูปแบบของชาวจีนและมลายูเข้าด้วยกันอย่างงดงาม 
ฝ่ายหญิงใส่เสื้อฉลุลายดอกไม้ รอบคอ เอว และปลายแขนอย่างงดงาม นิยมนุ่งผ้าซิ่นปาเต๊ะ สวมรองเท้า รองเท้าแตะแบบเปอรานากัน (kasut manek) ฝ่ายชายยังคงแต่งกาย คล้ายรูปแบบจีนดั้งเดิม
อาหารแบบเฉพาะตัว เช่น เช่น หมู ซีอิ๊ว เต้าหู้ยี้ มาปรุงกับเริมปะห์ (Rempah) เครื่องผัดของชาวมลายู กะทิ และอาจใส่น้ำมะขาม อาหารที่นิยมได้แก่ แกงหมูน้ำมะขาม (บาบีอาซัม) และหมูสะเต๊ะ น้ำจิ้มถั่วลิสงใส่สับปะรดเพื่อเพิ่มรสชาติ
สำหรับใครที่อยากรู้จักวัฒนธรรม เปอรานากัน หรือ บาบ๋า-ย่าหยา แนะนะให้ดูซีรีส์สิงคโปร์สุดโด่ง บ้าบ๋า ย่าหยา รักยิ่งใหญ่จากใจดวงน้อย (The little nyonya 2008) ช่อง ThaiPBS ซีรีย์ที่ถ่ายทอดเรื่องราวของชาวบ้าบ๋า ย่าหยา ในสมัยสงครามมหาเอเชียบูรพา ที่คนพื้นเมืองกำลังเผชิญกับสังคมสมัยใหม่ แต่ยังคงต้องการรักษาและสืบทอดประเพณีของบรรพบุรุษ เรื่องนี้โด่งดังมาก นำแสดงโดยซูเปอร์สตาร์สิงคโปร์ Jeanette Aw, Qi Yuwu, และ Joanne Peh