ในวิปัสนา ฌานคือความตั้งมั่นในจิต ขณะนั้นจะรู้สึกเต็มทั้งที่รูปและนอกรูปละเอียด ไม่มีตัวตน เมื่อจิตเห็นอารณ์อะไรทางกาย เวทนา จิต ธรรม ตัวรู้ที่มีกำลังฌานจะเข้าไปในอาการ ด้วยก่รมีกำลังสมาธิ จะเป็นตัวกำกับให้ตัวรู้ตามเห็นอาการตั้งแต่เกิดจนดับ(รู้ชัด) ไปแต่ละขณะอารมณ์
การมีฌานจึง
1.แยกอารมณ์ได้ว่าเป็นอารมณ์อะไร
2.ทำให้สติตั้งมั่น(สติ+สมาธิ) ตามเห็นอาการเกิดอย่างไร ดับอย่างไร(ไม่ใช้คำว่าเกิดดับ มีลักษณะอย่างไร เพราะเกิดดับอย่างไรยังมีลักษณะเป็นอัตตาตัวตน ยังมีเราเป็นผู้กำหนด)
ฌานจึงเป็นตัวกำกับในการตามรู้ รู้อะไรเสร็จก็กลับที่จิตตั้งมั่น กลับมาตั้งที่ นามรูปปริจเฉทญาน (ความเป็นคนละส่วนของรูปกับนาม นามกับนาม)ก่อนจะรู้อารมณ์ใหม่เข้ารอบวิปัสนาใหม่(อุทยัพยญาน)
ฌานมีไว้ทำไม
การมีฌานจึง
1.แยกอารมณ์ได้ว่าเป็นอารมณ์อะไร
2.ทำให้สติตั้งมั่น(สติ+สมาธิ) ตามเห็นอาการเกิดอย่างไร ดับอย่างไร(ไม่ใช้คำว่าเกิดดับ มีลักษณะอย่างไร เพราะเกิดดับอย่างไรยังมีลักษณะเป็นอัตตาตัวตน ยังมีเราเป็นผู้กำหนด)
ฌานจึงเป็นตัวกำกับในการตามรู้ รู้อะไรเสร็จก็กลับที่จิตตั้งมั่น กลับมาตั้งที่ นามรูปปริจเฉทญาน (ความเป็นคนละส่วนของรูปกับนาม นามกับนาม)ก่อนจะรู้อารมณ์ใหม่เข้ารอบวิปัสนาใหม่(อุทยัพยญาน)