หากนักการเมืองมีคุณธรรม แทนที่จะเคลม ผลิตภัณฑ์เศรษฐกิจชุมชนหรือ วิสาหกิจชุมชน ซึ่งเริ่มตั้งแต่ปี 2539 ตามแผนพัฒนาฯ8 แต่ใช้วิธีของประเทศญี่ปุ่นตามความตั้งใจเดิม ของบิดาข้าพเจ้าในขณะจัดทำแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่8 แล้วประเทศไทยคงจะเป็นประเทศพัฒนาแล้วในปี2020 ตามเป้าหมายของแผนพัฒนาฯ8 (รายละเอียดอ่านได้ในแผนพัฒนาฯ8 หน้า ขอไข่ค่ะ)
ร้าน Antenna ร้านต้นแบบเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนญี่ปุ่น
ร้านแอนเทนน่า (Antenna Shop) ตามชื่อ จะแปลว่าร้านรับสัญญาณ และในความหมายของศัพท์การตลาด จะหมายถึง ร้านต้นแบบที่เน้นการเข้าถึง ผู้บริโภคโดยตรง ใชเ้ ป็นเวทีทดลองตลาด ไม่เน้นยอดขาย เป็นสถานท่ีที่ผู้ผลิต หรือ ผู้กระจายสินค้าใช้แนะนำสินใหม่ๆ แนวคิดใหม่ๆ จัดกิจกรรมใหม่ๆ เพื่อให้ผู้ขาย ได้รับทราบความเห็นโดยตรงจากผู้ซื้อ เป็นกลยุทธ์การตลาดประเภทหนึ่ง
ในประเทศญี่ปุ่น ร้านแอนเทนน่าเป็นแนวคิดยอดฮิต ที่แต่ละรัฐบาล ท้องถิ่นจะเปิดร้านขายสินค้าจากท้องถิ่นของตน ในแหล่งชุมชนสาคัญ เพื่อเป็นการ กระจายสินค้า แนะนำวัฒนธรรมและแหล่งท่องเท่ียว ในผู้ที่อยู่ในเมืองอื่น ได้รับ ทราบและบริโภคสินค้าดังกล่าวด้วย
ได้มีการแบ่งประเภทของร้านแอนเทนน่าดังน้ี
ประเภทท่ีหนึ่ง : ร้านท่ีตั้งข้ึนเพื่อส่งเสริมการขายสินค้าท้องถิ่นโดยเฉพาะ มักเป็นร้านขนาดเล็ก หรืออยู่ระหว่างเริ่มต้น
ประเภทท่ีสอง : ร้านที่ตั้งขึ้นเพื่อแสดงสินค้า และแนะนาธุรกิจท้องถิ่นการท่องเท่ียว และเป็นแหล่งกระจายข้อมูลของท้องถิ่นนั้นๆ เป็นร้านที่เกือบจะครบวงจร
ประเภทที่สาม : ร้านท่ีตั้งขึ้นเพื่อขายสินค้าท้องถิ่น การท่องเท่ียว การ เจรจาการค้า มีการบริการร้านอาหารที่ใช้วัตถุดิบจากท้องถิ่น การจัดกิจกรรมต่างๆ การจัดนิทรรรศการสินค้าและการท่องเที่ยวท้องถิ่น การให้ข้อมูลการหางานในท้องถิ่นเป็นต้น นับเป็นการให้ภาพรวมแบบบูรณาการของท้องถิ่นน้ันๆ เช่น ร้านจังหวัดคาโกะชิมา ร้านจังหวัดฮอกไกโด ฯลฯ
อย่างไรก็ดี การแบ่งประเภทของร้านแอนเทนน่าเป็นสามประเภทข้างต้น เป็นการแบ่งโดยขอบเขตการดาเนินการของร้าน ซึ่งไม่ได้มีกฎตายตัวที่แน่นอน นอกจากนี้ ยังมีแนวทางในการจัดตั้งร้านแอนเทนน่าร่วมกับร้านสะดวกซื้อ
เนื่องจากมีข้อดี ได้แก่ รัฐบาลท้องถิ่นจะมีค่าใช้จ่ายท่ีต่า และมีโอกาสในการขยาย สาขาได้ง่าย ในขณะที่ภาคเอกชนจะมีข้อดี คือ เป็นการสร้างความแตกต่างให้ร้านนั้นๆด้วย ทั้งนี้ จังหวัดโทคุชิมา และร้านสะดวกซื้อ Lawson ได้ร่วมกันเปิด Tokushima Antenna Shop โดยมีมุมสินค้าจากจังหวัดโทคุชิมาในร้านสะดวกซื้อ ดังกล่าว ซึ่งเดิม เปิดสาขาแรกที่ Toranomon tomoecho และ สาขาที่สอง ที่ Iidabashi-sanchoume
จากการสารวจของ Japan Center for Regional Development2 ปี2557ในกรุงโตเกียว มีร้านแอนเทนน่า ทั้งสิ้น 57 ร้าน จาก 34 จังหวัด และ 20 เมือง
โดยมีร้านยอดนิยมท่ีมียอดขายต่อปีมากกว่า 100 ล้านเยน จานวน 26 ร้าน และมียอดขายน้อยกว่าปีละ 30 ล้านเยน จานวน 9 ร้าน นอกจากผลตอบรับด้านยอดขายแล้ว ผู้ตอบ แบบสอบถามได้กล่าวถึงผลดีในการจัดตั้งร้านแอนเทนน่าว่า เพื่อยกระดับการรู้จักจังหวัด/เมือง/ผลิตภัณฑ์ของท้องถิ่น นั้นๆเพื่อขยายการขายสินค้าและรับคำสั่งซื้อสินค้าเพิ่มเติมเพื่อเป็นจุดกระจายข้อมูลของท้องถิ่นเพื่อรับทราบต้องการของผู้บริโภคอย่างแท้จริง เป็นต้น จึงอาจเป็นเหตุผลที่ว่า ร้านแอนเทนน่าท่ีมียอดขายความต่ากว่า 30 ล้านเยน/ปี ยังดำรง อยู่ได้ เนื่องจากวัตถุประสงค์ดังที่ได้กล่าวมานั้นเอง
ปัจจัยสู่ความสาเร็จของร้านแอนเทนน่า
1. ที่ต้ังท่ีดี
ร้านแอนเทนน่าที่ได้รับความนิยม จะตั้งอยู่ใกล้สถานีรถไฟสาคัญ และเป็นที่สังเกตได้ง่าย เช่น ร้านจังหวัดฮอกไกโด คาโกชิมา โอกินาว่า จะต้ังอยู่ ใกล้สถานียูราคุโจ และกินซ่า ร้านจังหวัดเกียวโต จะตั้งอยู่ใกล้สถานีโตเกียว ร้าน มิยาซากิ ฮิโรชิมา จะตั้งอยู่ใกล้สถานีชินจูกุ เป็นต้น และทางเดินเข้าร้านจะอยู่ช้ันหน่ึงเพื่อให้เป็นท่ีสะดุดตาและสะดวกกับผู้ซื้อ
กรณีศึกษาของร้านจังหวัดยามากาตะ ซึ่งย้ายที่ต้ังจากสถานีโทราโนะมอน เป็นสถานีกินซ่า หลังจากนั้นยอดจำหน่ายสินค้าและยอดคนเข้าร้านได้เพิ่มสูงขึ้น แสดงให้เห็นว่าท่ีตั้งมีความสำคัญกับยอดขายและจำนวนผู้เข้าร้าน
2. การสร้างความแตกต่างด้านสินค้าและบริการ
ร้านซึ่งได้รับความนิยมจะเป็นร้านจำหน่ายสินค้าเฉพาะสูง มีแบรนด์ได้รับความนิยมและสินค้านั้นหาซื้อท่ัวไป ได้ยาก และนอกจากนี้การจัดกิจกรรมในร้าน เช่น การจัดบอร์ดแนะนำลำดับยอดขายสินค้าในร้าน การแนะนำและ สาธิตวิธีปรุงอาหาร การให้ชิม มีผลต่อยอดขายของสินค้า ท้ังน้ีการตกแต่งร้าน หากแสดงถึงลักษณะเฉพาะของท้องถิ่นนั้นได้รับความนิยม เช่นเดียวกัน
3. กิจกรรมบูรณาการ
นอกจากการประชาสัมพันธ์และขายสินค้าจากท้องถิ่นแล้ว การ จัดทาร้านอาหาร การจัดมุมทานอาหารด่วน (Eat-in Corner) หรือการจัด กิจกรรมพิเศษต่างๆ เช่น แนะนำการท่องเที่ยวที่ปรับเปลี่ยนตามฤดูกาล ส่งผลให้ร้านได้รับความสนใจเพิ่มมากขึ้น และมีผู้เยี่ยมชมร้านเพิ่มมากขึ้น
4. การให้ข้อมูลข่าวสารท่ีหลากหลายและเข้าใจง่าย
ร้านแอนเทนน่าที่ได้รับความนิยม นอกจากเผยแพร่ข้อมูลทาง Direct mail แผ่นใบปลิวต่างๆแล้ว ยังจะต้องกระจายข้อมูลทางเวปไซต์อีกด้วย ท้ังนี้ข้อมูลเวปไซต์ต้องทันสมัย ปรับเปลี่ยนข้อมูลตามสินค้าแนะนำช่วงนั้น หรือกิจกรรมพิเศษท่ีจัดตามฤดูกาล เป็นข้อมูลที่เคลื่อนไหวตลอดเวลา และหากมีรูปภาพประกอบ จะทำให้ได้รับความสนใจเพิ่มขึ้น
5. ความต้ังใจจริงของรัฐบาลท้องถิ่น
ปัจจัยความสาเร็จอีกประการหนึ่งของร้านแอนเทนน่า ได้แก่ ความตั้งใจจริงของผู้บริหารร้าน และรัฐบาล ท้องถิ่นท่ีให้การสนับสนุน
6. ปัจจัยอื่น
เช่น การแถลงข่าวโดยผู้ว่าราชการจังหวัด/ผู้มีชื่อเสียงจากท้องถิ่นนั้นๆ การใช้จังหวัดเป็นโลเกชั่นในการถ่ายทำละคร การจัดทำ Point card เพื่อสร้าง Royalty การสร้างตัว Mascot ประจาจังหวัด เป็นต้น
ล้วนแต่เป็นการ สร้างประเด็นให้มีการพูดถึงร้านแอนเทนน่าน้ันๆ และนาไปสู่การเยี่ยมชมและซื้อสินค้าต่อไป
จากข้อมูลดังกล่าวข้างต้น เราจะเห็นกลยุทธ์การตลาดของรัฐบาลท้องถิ่นญี่ปุ่นกลยุทธ์หนึ่ง ได้แก่ การจัดตั้ง ร้านแอนเทนน่า เพื่อเป็นช่องทางกระจายสินค้า ข้อมูล พร้อมไปกับการสารวจความต้องการของตลาด และแนะนำการท่องเท่ียว ซึ่งส่งผลให้มูลค่าการขายสินค้าจากท้องถิ่นนั้นๆ และการท่องเที่ยวขยายตัว และนำไปสู่การขยายตัวของ เศรษฐกิจชุมชน ทั้งนี้ร้านที่ได้รับความนิยม จะเป็นร้านท่ีต้ังอยู่ท่ีต้ังที่ดี มีสินค้าหลายหลากและหาซื้อได้ทั่วไปยาก และ เป็นร้านที่จัดกิจกรรมประชาสัมพันธ์และส่งเสริมการขายต่อเนื่อง และมีการบูรณาการหลายกิจกรรมเข้าร่วมกัน
บันทึกโดย
ลูกสาว คุณพ่อสุขวิช รังสิตพล
พันโทหญิง ฐิฏา รังสิตพล มานิตกุล - ผู้พันปราง
ผู้หญิงคนแรกในรอบ 77 ปี
ผู้กล้าท้าชิงหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์คนที่ 9
โฆษกกระทรวงกลาโหมคนแรก
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพรรคประชาธิปัตย์ ตั้งแต่ปี 2545
เศรษฐกิจชุมชน หรือ วิสาหกิจชุมชน
ร้าน Antenna ร้านต้นแบบเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนญี่ปุ่น
ร้านแอนเทนน่า (Antenna Shop) ตามชื่อ จะแปลว่าร้านรับสัญญาณ และในความหมายของศัพท์การตลาด จะหมายถึง ร้านต้นแบบที่เน้นการเข้าถึง ผู้บริโภคโดยตรง ใชเ้ ป็นเวทีทดลองตลาด ไม่เน้นยอดขาย เป็นสถานท่ีที่ผู้ผลิต หรือ ผู้กระจายสินค้าใช้แนะนำสินใหม่ๆ แนวคิดใหม่ๆ จัดกิจกรรมใหม่ๆ เพื่อให้ผู้ขาย ได้รับทราบความเห็นโดยตรงจากผู้ซื้อ เป็นกลยุทธ์การตลาดประเภทหนึ่ง
ในประเทศญี่ปุ่น ร้านแอนเทนน่าเป็นแนวคิดยอดฮิต ที่แต่ละรัฐบาล ท้องถิ่นจะเปิดร้านขายสินค้าจากท้องถิ่นของตน ในแหล่งชุมชนสาคัญ เพื่อเป็นการ กระจายสินค้า แนะนำวัฒนธรรมและแหล่งท่องเท่ียว ในผู้ที่อยู่ในเมืองอื่น ได้รับ ทราบและบริโภคสินค้าดังกล่าวด้วย
ได้มีการแบ่งประเภทของร้านแอนเทนน่าดังน้ี
ประเภทท่ีหนึ่ง : ร้านท่ีตั้งข้ึนเพื่อส่งเสริมการขายสินค้าท้องถิ่นโดยเฉพาะ มักเป็นร้านขนาดเล็ก หรืออยู่ระหว่างเริ่มต้น
ประเภทท่ีสอง : ร้านที่ตั้งขึ้นเพื่อแสดงสินค้า และแนะนาธุรกิจท้องถิ่นการท่องเท่ียว และเป็นแหล่งกระจายข้อมูลของท้องถิ่นนั้นๆ เป็นร้านที่เกือบจะครบวงจร
ประเภทที่สาม : ร้านท่ีตั้งขึ้นเพื่อขายสินค้าท้องถิ่น การท่องเท่ียว การ เจรจาการค้า มีการบริการร้านอาหารที่ใช้วัตถุดิบจากท้องถิ่น การจัดกิจกรรมต่างๆ การจัดนิทรรรศการสินค้าและการท่องเที่ยวท้องถิ่น การให้ข้อมูลการหางานในท้องถิ่นเป็นต้น นับเป็นการให้ภาพรวมแบบบูรณาการของท้องถิ่นน้ันๆ เช่น ร้านจังหวัดคาโกะชิมา ร้านจังหวัดฮอกไกโด ฯลฯ
อย่างไรก็ดี การแบ่งประเภทของร้านแอนเทนน่าเป็นสามประเภทข้างต้น เป็นการแบ่งโดยขอบเขตการดาเนินการของร้าน ซึ่งไม่ได้มีกฎตายตัวที่แน่นอน นอกจากนี้ ยังมีแนวทางในการจัดตั้งร้านแอนเทนน่าร่วมกับร้านสะดวกซื้อ
เนื่องจากมีข้อดี ได้แก่ รัฐบาลท้องถิ่นจะมีค่าใช้จ่ายท่ีต่า และมีโอกาสในการขยาย สาขาได้ง่าย ในขณะที่ภาคเอกชนจะมีข้อดี คือ เป็นการสร้างความแตกต่างให้ร้านนั้นๆด้วย ทั้งนี้ จังหวัดโทคุชิมา และร้านสะดวกซื้อ Lawson ได้ร่วมกันเปิด Tokushima Antenna Shop โดยมีมุมสินค้าจากจังหวัดโทคุชิมาในร้านสะดวกซื้อ ดังกล่าว ซึ่งเดิม เปิดสาขาแรกที่ Toranomon tomoecho และ สาขาที่สอง ที่ Iidabashi-sanchoume
จากการสารวจของ Japan Center for Regional Development2 ปี2557ในกรุงโตเกียว มีร้านแอนเทนน่า ทั้งสิ้น 57 ร้าน จาก 34 จังหวัด และ 20 เมือง
โดยมีร้านยอดนิยมท่ีมียอดขายต่อปีมากกว่า 100 ล้านเยน จานวน 26 ร้าน และมียอดขายน้อยกว่าปีละ 30 ล้านเยน จานวน 9 ร้าน นอกจากผลตอบรับด้านยอดขายแล้ว ผู้ตอบ แบบสอบถามได้กล่าวถึงผลดีในการจัดตั้งร้านแอนเทนน่าว่า เพื่อยกระดับการรู้จักจังหวัด/เมือง/ผลิตภัณฑ์ของท้องถิ่น นั้นๆเพื่อขยายการขายสินค้าและรับคำสั่งซื้อสินค้าเพิ่มเติมเพื่อเป็นจุดกระจายข้อมูลของท้องถิ่นเพื่อรับทราบต้องการของผู้บริโภคอย่างแท้จริง เป็นต้น จึงอาจเป็นเหตุผลที่ว่า ร้านแอนเทนน่าท่ีมียอดขายความต่ากว่า 30 ล้านเยน/ปี ยังดำรง อยู่ได้ เนื่องจากวัตถุประสงค์ดังที่ได้กล่าวมานั้นเอง
ปัจจัยสู่ความสาเร็จของร้านแอนเทนน่า
1. ที่ต้ังท่ีดี
ร้านแอนเทนน่าที่ได้รับความนิยม จะตั้งอยู่ใกล้สถานีรถไฟสาคัญ และเป็นที่สังเกตได้ง่าย เช่น ร้านจังหวัดฮอกไกโด คาโกชิมา โอกินาว่า จะต้ังอยู่ ใกล้สถานียูราคุโจ และกินซ่า ร้านจังหวัดเกียวโต จะตั้งอยู่ใกล้สถานีโตเกียว ร้าน มิยาซากิ ฮิโรชิมา จะตั้งอยู่ใกล้สถานีชินจูกุ เป็นต้น และทางเดินเข้าร้านจะอยู่ช้ันหน่ึงเพื่อให้เป็นท่ีสะดุดตาและสะดวกกับผู้ซื้อ
กรณีศึกษาของร้านจังหวัดยามากาตะ ซึ่งย้ายที่ต้ังจากสถานีโทราโนะมอน เป็นสถานีกินซ่า หลังจากนั้นยอดจำหน่ายสินค้าและยอดคนเข้าร้านได้เพิ่มสูงขึ้น แสดงให้เห็นว่าท่ีตั้งมีความสำคัญกับยอดขายและจำนวนผู้เข้าร้าน
2. การสร้างความแตกต่างด้านสินค้าและบริการ
ร้านซึ่งได้รับความนิยมจะเป็นร้านจำหน่ายสินค้าเฉพาะสูง มีแบรนด์ได้รับความนิยมและสินค้านั้นหาซื้อท่ัวไป ได้ยาก และนอกจากนี้การจัดกิจกรรมในร้าน เช่น การจัดบอร์ดแนะนำลำดับยอดขายสินค้าในร้าน การแนะนำและ สาธิตวิธีปรุงอาหาร การให้ชิม มีผลต่อยอดขายของสินค้า ท้ังน้ีการตกแต่งร้าน หากแสดงถึงลักษณะเฉพาะของท้องถิ่นนั้นได้รับความนิยม เช่นเดียวกัน
3. กิจกรรมบูรณาการ
นอกจากการประชาสัมพันธ์และขายสินค้าจากท้องถิ่นแล้ว การ จัดทาร้านอาหาร การจัดมุมทานอาหารด่วน (Eat-in Corner) หรือการจัด กิจกรรมพิเศษต่างๆ เช่น แนะนำการท่องเที่ยวที่ปรับเปลี่ยนตามฤดูกาล ส่งผลให้ร้านได้รับความสนใจเพิ่มมากขึ้น และมีผู้เยี่ยมชมร้านเพิ่มมากขึ้น
4. การให้ข้อมูลข่าวสารท่ีหลากหลายและเข้าใจง่าย
ร้านแอนเทนน่าที่ได้รับความนิยม นอกจากเผยแพร่ข้อมูลทาง Direct mail แผ่นใบปลิวต่างๆแล้ว ยังจะต้องกระจายข้อมูลทางเวปไซต์อีกด้วย ท้ังนี้ข้อมูลเวปไซต์ต้องทันสมัย ปรับเปลี่ยนข้อมูลตามสินค้าแนะนำช่วงนั้น หรือกิจกรรมพิเศษท่ีจัดตามฤดูกาล เป็นข้อมูลที่เคลื่อนไหวตลอดเวลา และหากมีรูปภาพประกอบ จะทำให้ได้รับความสนใจเพิ่มขึ้น
5. ความต้ังใจจริงของรัฐบาลท้องถิ่น
ปัจจัยความสาเร็จอีกประการหนึ่งของร้านแอนเทนน่า ได้แก่ ความตั้งใจจริงของผู้บริหารร้าน และรัฐบาล ท้องถิ่นท่ีให้การสนับสนุน
6. ปัจจัยอื่น
เช่น การแถลงข่าวโดยผู้ว่าราชการจังหวัด/ผู้มีชื่อเสียงจากท้องถิ่นนั้นๆ การใช้จังหวัดเป็นโลเกชั่นในการถ่ายทำละคร การจัดทำ Point card เพื่อสร้าง Royalty การสร้างตัว Mascot ประจาจังหวัด เป็นต้น
ล้วนแต่เป็นการ สร้างประเด็นให้มีการพูดถึงร้านแอนเทนน่าน้ันๆ และนาไปสู่การเยี่ยมชมและซื้อสินค้าต่อไป
จากข้อมูลดังกล่าวข้างต้น เราจะเห็นกลยุทธ์การตลาดของรัฐบาลท้องถิ่นญี่ปุ่นกลยุทธ์หนึ่ง ได้แก่ การจัดตั้ง ร้านแอนเทนน่า เพื่อเป็นช่องทางกระจายสินค้า ข้อมูล พร้อมไปกับการสารวจความต้องการของตลาด และแนะนำการท่องเท่ียว ซึ่งส่งผลให้มูลค่าการขายสินค้าจากท้องถิ่นนั้นๆ และการท่องเที่ยวขยายตัว และนำไปสู่การขยายตัวของ เศรษฐกิจชุมชน ทั้งนี้ร้านที่ได้รับความนิยม จะเป็นร้านท่ีต้ังอยู่ท่ีต้ังที่ดี มีสินค้าหลายหลากและหาซื้อได้ทั่วไปยาก และ เป็นร้านที่จัดกิจกรรมประชาสัมพันธ์และส่งเสริมการขายต่อเนื่อง และมีการบูรณาการหลายกิจกรรมเข้าร่วมกัน
บันทึกโดย
ลูกสาว คุณพ่อสุขวิช รังสิตพล
พันโทหญิง ฐิฏา รังสิตพล มานิตกุล - ผู้พันปราง
ผู้หญิงคนแรกในรอบ 77 ปี
ผู้กล้าท้าชิงหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์คนที่ 9
โฆษกกระทรวงกลาโหมคนแรก
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพรรคประชาธิปัตย์ ตั้งแต่ปี 2545