กลอน ๔

๑) ๑ บท มี ๔ วรรค (นำเสนอ ๒ บท)
๒) มี ลหุ ได้
(คำที่ใช้สระ เสียงสั้น ไม่มีตัวสะกด)
๓) มีส่ง-รับสัมผัส ระหว่างวรรค 

@ ชีวีเปรียบเรือ....น้ำเกื้อพยุง
ดุจธรรมนำมุ่ง.......ปรับปรุงกายใจ

@ สติปัญญา........มรรคาไสว
ประดุจคุมใบ.........แล่นไกลสู่สรวง

====

วิชชุมมาลาฉันท์ ๘

๑) ๑ บท มี ๘ วรรค
๒) ต้องไม่มี ลหุ เลย (คือ เป็น ครุ ทั้งหมด)
๓) ไม่บังคับ ส่ง-รับสัมผัส วรรค ๓-๔ และ วรรค ๗-๘  
(จะ มี ก็ได้)

@ เขียนฉันท์ ฝันไกล....หวังใจ ใฝ่เรียน
โน้มนำ เธอเพียร...........อ่านเขียน กลอนกานท์
ฉันท์นี้ น่าเริ่ม................แต่งเติม ขับขาน
ง่ายง่าย จดจาร.............สานฝัน พลันจริง