สุดยอดความคิดเห็น
ความคิดเห็นที่ 9
...การเรียกชื่อในส่วนต่างของบันได ยังมีความสับสนกันอยู่มาก เนื่องจากการไม่แยกแยะศัพย์
ในที่นี้จะกล่าวถึงชนิดบันไดตรง (Straight Staircase ซึ่งแบ่งเป็น 3 ประเภท บางประเภทแบ่งออกได้หลายรูปแบบ )
บันไดประกอบด้วยขั้นบันได(Step) ที่มีขนาดเท่าๆกันหลายขั้น
ในบันได 1 ขั้นมีรูปตัดขวางเป็นสามเหลี่ยมมุมฉาก ด้านประกอบมุมฉาก ด้านในแนวตั้งเรียก ระยะขึ้นหรือความสูงขั้นหรือระยะตั้ง(Rise ย่อว่าค่า R) ส่วนที่ใช้ปูปิดผิวระนาบระยะตั้งของขั้นบันไดเรียกว่า ลูกตั้ง(Riser) ด้านในแนวนอนหรือแนวราบ เรียกว่า ระยะก้าวหรือความลึกขั้นหรือระยะนอน(Run or Going ย่อว่าค่า G) ส่วนที่ปูปิดผิวระนาบระนอนระยะนอนของขั้นบันไดเรียกว่า ลูกนอน(Tread)
จมูกบันได(Nosing) คือส่วนที่ยื่นจากระยะนอนของขั้นบันไดจากระนาบระยะตั้ง ตามกฎกระทรวงและข้อบัญญัติ กทม. คือระยะเหลื่อมของลูกนอน การมีของจมูกบันไดก็เพื่อเพิ่มระยะเหยียบ ป้องกันการสึกหรอของขอบมุมบันได และเพิ่มความสวยงาม ในทางสากล จะกำหนดระยะยื่นน้อยสุด 3/4" (19.05 mm) และไม่เกิน 1 1/2" (38.1 mm) ขึ้นกับระยะนอน แต่บางตำรากำหนดนิยมที่ 25 mm
จุดที่ระยะตั้งและระยะนอนตัดกัน เรียกว่าจุด Pitch (R/G) ถ้าลากเส้นจุด Pitch ของขั้นบันไดทุกขั้นที่มีขนาดขั้นเท่าๆกัน จะต่อเป็นเส้นตรง คือเส้นความชันบันได (Pitch Line) เป็นเส้นที่ช่างติดตั้งลูกตั้ง-ลูกนอนบันไดใช้ตีข้างผนัง หรือเส้นที่ขนานกับเส้นความชันบันไดนี้ที่ช่างทำโครงสร้างหรือหาแนวลูกพุกต้องตีหาใช้งาน(Cleat Line)
การที่เรียกคิ้วบัวกันลื่นว่า จมูกบันได เป็นการเรียกแบบศัพย์การค้า แต่ทำให้สับสน ดังนั้นการติดคิ้วบัวกันลื่น หากไม่ยื่นออกมาจากระนาบระยะตั้ง ไม่ถือว่ามีจมูกบันได (คิ้วบัวกันลื่นของประเทศตะวันตกจะมีรูปแบบหลัก 4 แบบ และการติดตั้งมักจะต้องยื่นเลยออกมา)
ในการออกแบบ-คำนวณบันได ใช้ระยะ R และ G เป็น 1 มิติ
ส่วนลูกตั้งและลูกนอนมีมิติมากกว่า 1 มิติ
แต่ตามข้อกำหนดไทย ทั้งกฎกระทรวงและข้อบัญญัติ กทม. ที่เป็นหลักยึดของข้อกำหนดท้องถิ่น กำหนดลูกตั้งคือระยะตั้ง และลูกนอนคือระยะนอน จึงทำให้เกิดความสับสน เช่น
-ความกว้างลูกตั้งที่ใช้อาจกว้างกว่าหรือน้อยกว่าระยะตั้ง และบันไดแบบลูกตั้งเปิด ที่ไม่มีลูกตั้ง แต่ระยะตั้งของขั้นบันไดยังคงมีอยู่
-ความกว้างลูกนอนอาจเท่าระยะนอน หรือมากกว่าระยะนอนหากมีจมูกบันไดยื่น และบันไดที่ไม่มีจมูกบันไดยื่น บันไดนั้นถือว่าไม่มีจมูกบันได ดังนั้นความกว้างลูกนอนไม่ใช่ระยะนอน มีค่าเท่ากันต่อเมื่อบันไดนั้นไม่มีจมูกบันได

แก้ไขเพิ่มข้อมูล
ในที่นี้จะกล่าวถึงชนิดบันไดตรง (Straight Staircase ซึ่งแบ่งเป็น 3 ประเภท บางประเภทแบ่งออกได้หลายรูปแบบ )
บันไดประกอบด้วยขั้นบันได(Step) ที่มีขนาดเท่าๆกันหลายขั้น
ในบันได 1 ขั้นมีรูปตัดขวางเป็นสามเหลี่ยมมุมฉาก ด้านประกอบมุมฉาก ด้านในแนวตั้งเรียก ระยะขึ้นหรือความสูงขั้นหรือระยะตั้ง(Rise ย่อว่าค่า R) ส่วนที่ใช้ปูปิดผิวระนาบระยะตั้งของขั้นบันไดเรียกว่า ลูกตั้ง(Riser) ด้านในแนวนอนหรือแนวราบ เรียกว่า ระยะก้าวหรือความลึกขั้นหรือระยะนอน(Run or Going ย่อว่าค่า G) ส่วนที่ปูปิดผิวระนาบระนอนระยะนอนของขั้นบันไดเรียกว่า ลูกนอน(Tread)
จมูกบันได(Nosing) คือส่วนที่ยื่นจากระยะนอนของขั้นบันไดจากระนาบระยะตั้ง ตามกฎกระทรวงและข้อบัญญัติ กทม. คือระยะเหลื่อมของลูกนอน การมีของจมูกบันไดก็เพื่อเพิ่มระยะเหยียบ ป้องกันการสึกหรอของขอบมุมบันได และเพิ่มความสวยงาม ในทางสากล จะกำหนดระยะยื่นน้อยสุด 3/4" (19.05 mm) และไม่เกิน 1 1/2" (38.1 mm) ขึ้นกับระยะนอน แต่บางตำรากำหนดนิยมที่ 25 mm
จุดที่ระยะตั้งและระยะนอนตัดกัน เรียกว่าจุด Pitch (R/G) ถ้าลากเส้นจุด Pitch ของขั้นบันไดทุกขั้นที่มีขนาดขั้นเท่าๆกัน จะต่อเป็นเส้นตรง คือเส้นความชันบันได (Pitch Line) เป็นเส้นที่ช่างติดตั้งลูกตั้ง-ลูกนอนบันไดใช้ตีข้างผนัง หรือเส้นที่ขนานกับเส้นความชันบันไดนี้ที่ช่างทำโครงสร้างหรือหาแนวลูกพุกต้องตีหาใช้งาน(Cleat Line)
การที่เรียกคิ้วบัวกันลื่นว่า จมูกบันได เป็นการเรียกแบบศัพย์การค้า แต่ทำให้สับสน ดังนั้นการติดคิ้วบัวกันลื่น หากไม่ยื่นออกมาจากระนาบระยะตั้ง ไม่ถือว่ามีจมูกบันได (คิ้วบัวกันลื่นของประเทศตะวันตกจะมีรูปแบบหลัก 4 แบบ และการติดตั้งมักจะต้องยื่นเลยออกมา)
ในการออกแบบ-คำนวณบันได ใช้ระยะ R และ G เป็น 1 มิติ
ส่วนลูกตั้งและลูกนอนมีมิติมากกว่า 1 มิติ
แต่ตามข้อกำหนดไทย ทั้งกฎกระทรวงและข้อบัญญัติ กทม. ที่เป็นหลักยึดของข้อกำหนดท้องถิ่น กำหนดลูกตั้งคือระยะตั้ง และลูกนอนคือระยะนอน จึงทำให้เกิดความสับสน เช่น
-ความกว้างลูกตั้งที่ใช้อาจกว้างกว่าหรือน้อยกว่าระยะตั้ง และบันไดแบบลูกตั้งเปิด ที่ไม่มีลูกตั้ง แต่ระยะตั้งของขั้นบันไดยังคงมีอยู่
-ความกว้างลูกนอนอาจเท่าระยะนอน หรือมากกว่าระยะนอนหากมีจมูกบันไดยื่น และบันไดที่ไม่มีจมูกบันไดยื่น บันไดนั้นถือว่าไม่มีจมูกบันได ดังนั้นความกว้างลูกนอนไม่ใช่ระยะนอน มีค่าเท่ากันต่อเมื่อบันไดนั้นไม่มีจมูกบันได

แก้ไขเพิ่มข้อมูล
แสดงความคิดเห็น
จมูกบันได คือตรงไหนของบันไดนะคะ