สัมมาสมาธิมีลักษณะว่าง เบา สงบ แผ่กว้างออกไปเป็นบรรยากาศ ล้อมนอบรูปนามกายใจนค้ ด้วยความว่างเบา เมื่อระลึกรู้ที่ไหน จิตก็จะไปที่นั้น ระลึกรู้อาการทาง กาย เวทนา จิต ธรรม ก็ไปที่นั่นทันที เป็นการภาวนา สติปัฐฐาน เมื่อสัมมาสมาธิเป็นตัวสติ ด้วยความว่างเบาเมื่อระลึกรู้กายก็เห็นกายกับใจเป็นคนละส่วน เกิดญาน1 สติปัฐฐานอื่นก็เช่นเดียวกัน เมื่อรอบการรู้มากขึ้น ญานก็มีกำลังมากขึ้น รู้ทันการเกิด ตั้ง ดับ ของอาการ มี ปัญญาเห็นไตรลักษณ์ ตัวรู้เองก็มีการเปลี่ยนแปลงเป็น ตั้งมั่น สว่าง สงบใส ลหุตา เมื่อการดับรอบเร็วขึ้น อาการใดๆทางสติปัฐฐานเหมือนไม่ตั้งอยู่ เข้าถึงสมาธิ3 สุญญต อนิมิต อัปปณิหิตต สมาธิ