ความน่าสนใจ และลักษณะของฤดูหนาวปีนี้

กระทู้สนทนา

ภูมิศาสตร์ วิทยาศาสตร์ พยากรณ์อากาศ ภูมิอากาศ ความกดอากาศ (Air Pressure)

อัพเดทคาดการณ์ฤดูหนาว 03/66
กระทู้ก่อนหน้าตามลิงก์ด้านล่าง
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

หายหน้ากันไปนานเลยนะครับ พร้อมๆกับลมหนาวที่ไม่มีเลยแม้แต่แอะเดียวตั้งแต่ขึ้นเดือนธันวาคมมานี้ นี่ถ้าไม่มีลมหนาวระลอกแรกช่วงสัปดาห์ที่ 3 ของเดือนพฤศจิกายน ปีนี้ก็คงเป็นปีที่เริ่มต้นฤดูหนาวได้ห่วยที่สุดปีนึงไปแล้ว

อุณหภูมิตอนเช้าวันพ่อที่ผ่านมาภาคเหนือ กับอีสานตอนบนมีให้เย็นบ้าง แต่ที่เหลือคือสภาพอากาศเหมือนกลับไปช่วงปลายฝนอีกครั้งอย่างไรอย่างงั้น

ดูค่าความกดอากาศก็ไม่ต้องแปลกใจกันเท่าไหร่ ต่ำมากไม่ต่างกับช่วงหน้าฝนกันเลยทีเดียว

แต่ถ้าถอยมาดูทั้งเอเซียตะวันออก ก็จะไม่แปลกใจเท่าไหร่ ก็เนื่องจากความกดอากาศสูงไซบีเรียมันไม่สะสมตัวเลยด้วยซ้ำ เพราะงั้นประเทศรอความหนาวอย่างไทยก็ไม่ต้องพูดถึง ร้อนกันแน่นอนไปตามระเบียบ

แล้วว่าแต่มันเกิดอะไรขึ้น ? ทำไมมันถึงไม่มีความกดอากาศสูงแถวจีนเลยช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ? (รวมถึงสัปดาห์หน้าด้วย)

ปีนี้ฤดูหนาวจะเป็นยังไงกันแน่ มันจะร้อนตับแลบงี้ไปจนจบเลยหรือ ? ทั้งหมดนี้จะพยายามเขียนไว้ในกระทู้นี้ครับ

ดังที่เคยเขียนไว้ การคาดการณ์อากาศหนาวช่วงปลายฝนต้นหนาวนั้นยากมากๆ เพราะปัจจัยหลายอย่างของอากาศมันยังไม่ลงตัว และมีความอ่อนไหวต่อข้อมูลค่อนข้างสูงมาก ดูได้จากว่าเมื่อวันที่ 24 พ.ย.ที่ผ่านมาเกิดการพลิกแพทเทินอากาศชนิดหน้ามือเป็นหลังเท้าอย่างรวดเร็ว ไม่มีแม้แต่โมเดลไหนจะทำนายถูกได้ด้วยซ้ำ ลองดูได้ภาพต่อไปนี้

2 กราฟบนคือ ดัชนี AO ที่คอมพิวเตอร์คำนวณคาดการณ์ ถ้าเป็น + ค่าความกดอากาศขั้วโลกต่ำ ถ้าเป็น - ค่าความกดอากาศขั้วโลกสูง จะสังเกตได้ว่าผลการคำนวณของวันที่ 18 คาดการณ์ว่าค่าน่าจะเป็น + ต่อไปอีกสักพักเลย แต่แล้วพอวันที่ 24 ค่ากลับดิ่งหักหัวลงไปลบอย่างแรงเสียดื้อๆ ห่างกันแค่ 6 วันกลับตาลปัตรได้ขนาดนี้ จึงแสดงให้เห็นได้ชัดเลยว่าช่วงต้นหนาว รูปแบบอากาศมันสลับไปมาแบบเดาทางได้ยากมากครับ

ซึ่งเหตุการณ์ตัวบนนี้ก็ไปส่งผลกับช่วงที่อากาศหนาวระลอกแรกบ้านเราช่วงวันที่ 19 เป็นต้นมาไปสักอาทิตย์กว่าๆ ที่จากตอนแรกรูปแบบอากาศมันดูทำให้เหมาะแก่การสะสมของไซบีเรียนไฮมากๆ อากาศหนาวดูจะมาได้หลายระลอกติด แต่แล้วก็กลับหายไปดื้อๆ (AO เป็นลบ แรงมากขนาดนั้น คิดตามง่ายๆก็แสดงว่าความกดอากาศสูงกำลังแรงไปกองอยู่แถวขั้วโลกหมด) แล้วเมื่อลมหนาวต้นทางมันหายไป ก็เหมือนที่เขียนไว้ในกระทู้ที่แล้วว่ามีโอกาสร้อนจัด เราก็จะเจอกับหน้าหนาวที่ลมหนาวนิ่งสนิทที่สุดหน้าหนาวนึงนั่นเองครับ

ดูลักษณะลมกรดกึ่งเขตร้อนระดับล่าง ซึ่งก็ตามที่เคยเขียนไว้กระทู้ก่อนๆ ด้วนๆขาดแรงมั่งไม่แรงมั่ง และที่แน่ๆตำแหน่งของมันอยู่ละติจูดที่สูงกว่าภาคเหนือ และมีทิศเชิดหัวขึ้น เพราะงั้นไม่มีทางพาลมหนาวมาจากอินเดีย ลมตะวันตกปีนี้น่าจะมีผลกับเราน้อยไปจนถึงกลางมกราฯ

แล้วจะเป็นไงต่อ ?

ถึงอย่างนั้นด้วยความที่ปีนี้ลมวนขั้วโลก หรือ polar vortex มันก็น่าจะ dynamic มากจากผลของภูเขาไฟตองกาเมื่อ 2 ปีที่แล้วที่ยังคงไม่หายไปไหน เพราะงั้น pattern อากาศมีสิทธิ์สลับขั้วกลับมาไปออกหน้าใหม่ได้เสมอๆ ครับ หรือก็คือ

ดูแล้วปีนี้ pattern อากาศน่าจะเปลี่ยนไปเรื่อย แถมสลับกันไปมาแบบรุนแรงด้วย

ภาพลักษณะลมวนขั้วโลกที่จะเห็นได้ว่าอุณหภูมิแถวอะลาสกา และไซบีเรียตะวันออกมีค่าสูงจัดๆ หมัดแรกที่พลังงานจากผิวโลกต่อยขึ้นไปยังชั้น stratosphere เริ่มขึ้นแล้ว ลักษณะแบบด้านบนศัพท์เทคนิคจะเรียก Canadian warm ซึ่งสิ่งที่ส่งผลต่อมาจาก Canadian warm นี่ก็คือ จะเกิดการบล็อคของอากาศครั้งใหญ่ที่อูราล

บริเวณที่ตีกรอบสีน้ำเงินคือที่ลิ่มอากาศที่เกิดขึ้นแถวเทือกเขาอูราล ซึ่งเป็นขอบกระทะชั้นดีสำหรับการสะสมพลังงานของความกดอากาศสูงที่ไซบีเรีย (บริเวณสีน้ำเงินเข้มๆด้านขวากรอบ เป็นร่องอากาศเนื่องจากการความกดอากาศสูง)

ช่วงวันที่ 10 ที่จะถึงนี้ความกดอากาศสูงไซบีเรียจะสะสมตัวได้แรงขึ้นๆเรื่อย จนอุณหภูมิผิวลดต่ำลงไปจัดๆ บริเวณม่วงๆนั่นอาจมีแตะ -40 ถึง -50 ได้เลยด้วยซ้ำ

ถ้าไซบีเรียนไฮกำลังจะสะสมตัวครั้งใหญ่เป็นประวัติการณ์แล้วล่ะก็ ที่เหลือก็รอเลยล่ะครับว่าลมหนาวกำลังจะกลับมาแน่ๆ ราวสัปดาห์ที่ 3 ของเดือนนี้คิดว่าน่าจะกลับมาหนาวกันอีกครั้งหนึ่ง คราวนี้ pattern จะคานานแค่ไหนเป็นไปได้ว่าอาจถึงปีใหม่ที่จะมีโอกาสหนาวยังงี้ต่อ แต่ของยังงี้คงต้องดูใกล้ๆอีกที

สรุป

ปีนี้น่าจะเป็นปีที่อากาศเหวี่ยงได้มากที่สุดปีหนึ่ง ที่แน่ๆครึ่งเดือนแรกของธันวาฯน่าจะติดอันดับร้อนสุดในประวัติศาสตร์ แต่ในขณะเดียวกันครึ่งหลังกำลังจะเป็นหนังคนละม้วน หลังจากนั้นแพทเทิร์นอากาศท้องถิ่นจะทำให้อากาศหนาวคาอยู่ได้นานแค่ไหน คงต้องมาตามดูก่อนครับ แต่ปีนี้จะเป็นฤดูหนาวที่น่าสนใจ และอยู่ในความทรงจำอีกปี (ในหลายๆด้าน) แน่นอนครับ