เปิดสถิติวันเริ่มต้นฤดูหนาวของประเทศไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2526-2565

ในคาบ 40 ปี (พ.ศ 2526-2565) มีเพียง 2 ปีที่ไทยเข้าสู่ฤดูหนาวล่าช้าไปจนถึงกลางเดือน พ.ย. คือปี 2526 และปี 2542 และปีนี้กำลังจับตาว่าจะล่าช้าไปจนถึงกลาง พ.ย. เช่นกันหรือไม่ โดยเหตุผลที่ทางกรมอุตุฯ ยังไม่สามารถประกาศฤดูหนาวของไทย เนื่องจากปัจจัยหลัก 3 ตัวที่กรมอุตุนิยมใช้เป็นเกณฑ์ประกาศ^[3] ประกอบด้วยมวลอากาศเย็น, ลม และฝน ซึ่ง 2 ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับทิศทางลมที่เปลี่ยนทิศและปริมาณฝนที่ลดลงนั้นมีความชัดเจนแล้ว แต่ตัวชี้วัดสำคัญคือมวลอากาศเย็นที่ทำให้อุณหภูมิลดลง ตอนนี้ความแรงมวลอากาศเย็นยังไม่ลงมาเต็มที่ทำให้อุณหภูมิต่ำสุดของประเทศไทยตอนบนยังแตะอยู่ที่ประมาณ 23-25°C

[1] แผนภาพการกระจาย (Scatter Plot) ของวันที่เริ่มต้นฤดูหนาวของประเทศไทย พ.ศ 2526-2565
มีค่า "ฐานนิยม" อยู่ที่วันที่ 15 ต.ค. หรือก็คือช่วงกลางเดือน ต.ค.
ซึ่งกรมอุตุฯ จะใช้ค่านี้ยึดเป็นเกณฑ์ปกติของช่วงสัปดาห์ที่เริ่มต้นฤดูหนาวเพื่อเปรียบเทียบในทุกๆ ปี
โดยจากแผนภาพ
- เร็วสุดจะเป็นปี 2535 และปี 2547 เริ่มในช่วงต้นเดือน ต.ค.
- ช้าสุดจะเป็นปี 2526 และปี 2542 เริ่มในช่วงกลางเดือน พ.ย.
*ข้อสังเกต ปี 2542 เริ่มต้นฤดูหนาวช้าที่สุดแต่เป็นปีที่หนาวสุดเช่นกัน อันเนื่องมาจากลานิญากำลังแรง


[2] แบ่งสีตามความช้า-เร็วของวันที่เริ่มต้นฤดูหนาวของไทยในแต่ละปี
โดยจะมีค่าเฉลี่ยอยู่ที่วันที่ 23 ต.ค. (คาบ 40 ปี) ห่างจากค่าฐานนิยมที่กรมอุตุฯ ใช้เป็นเกณฑ์หลักประมาณ 1 สัปดาห์


[3] เกณฑ์การพิจารณาการเข้าสู่ฤดูหนาวของประเทศไทยจากกรมอุตุฯ
ซึ่งตอนนี้จะเหลือแค่ข้อ 1 ที่ยังไม่เข้าเกณฑ์ โดยประเทศไทยตอนบนต้องมีอุณหภูมิต่ำสุดต่ำกว่า 23°C อย่างต่อเนื่อง


เพิ่มเติม... เมื่อลมหนาวหรือลมตะวันออกเฉียงเหนือมีกำลังไม่มากพอหรือไม่แผ่ลงมา มันก็จะทำให้ลมตะวันออกทำหน้าที่แทน ซึ่งเป็นลมที่พัดมาจากมหาสมุทรก็จะทำให้มีอุณหภูมิสูง อากาศร้อน หรือเกิดฝนตกได้อยู่ โดยเฉพาะกรุงเทพชอบมีเจ้าลมตัวนี้มากวนคอยตัดกำลังความเย็นอยู่เสมอ

[1] และ [2] จัดทำโดยใช้ข้อมูลอ้างอิงจาก : Thai PBS และ กรมอุตุนิยมวิทยา