พระตถาคตทั้งหลายเสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม
ไม่เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม
ธาตุอันนั้นคือ ธัมมฐิติ ธัมมนิยาม
อิทัปปัจจัย ก็ยังดำรงอยู่
พระตถาคตย่อมตรัสรู้ ย่อมตรัสรู้
ทั่วถึงซึ่ง
ธาตุอันนั้น
ครั้นแล้วย่อมตรัสบอก ทรงแสดง
บัญญัติ แต่งตั้ง เปิดเผย จำแนก
กระทำให้ตื้น และตรัสว่า ท่านทั้งหลายจงดู ดังนี้
ธาตุอันนั้น คืออะไร

เพราะอวิชชาเป็นปัจจัยจึงมีสังขาร
ภิกษุทั้งหลาย ความจริงแท้
ความไม่คลาดเคลื่อน
ความไม่เป็นอย่างอื่น
มูลเหตุอันแน่นอนใน
ธาตุอันนั้น
ดังพรรณนามาฉะนี้แล
เราเรียกว่าปฏิจจสมุปบาท
#ปัจจัยสูตร "ธาตุอันนั้น" คืออะไร
ไม่เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม
ธาตุอันนั้นคือ ธัมมฐิติ ธัมมนิยาม
อิทัปปัจจัย ก็ยังดำรงอยู่
พระตถาคตย่อมตรัสรู้ ย่อมตรัสรู้
ทั่วถึงซึ่ง ธาตุอันนั้น
ครั้นแล้วย่อมตรัสบอก ทรงแสดง
บัญญัติ แต่งตั้ง เปิดเผย จำแนก
กระทำให้ตื้น และตรัสว่า ท่านทั้งหลายจงดู ดังนี้
ธาตุอันนั้น คืออะไร
เพราะอวิชชาเป็นปัจจัยจึงมีสังขาร
ภิกษุทั้งหลาย ความจริงแท้
ความไม่คลาดเคลื่อน
ความไม่เป็นอย่างอื่น
มูลเหตุอันแน่นอนใน ธาตุอันนั้น
ดังพรรณนามาฉะนี้แล
เราเรียกว่าปฏิจจสมุปบาท