ตน คืออะไร แบบไหน ว่างอย่างไร ?

ในบริบทที่ว่า สังขารทั้งหลายไม่เที่ยง สังขารทั้งหลายเป็นทุกข์  สัพเพ ธัมมา อนัตตา. มันต้องแปลแบบเข้าใจกันง่ายๆว่า... ธรมมทั้งหลายเหล่านั้นเป็นอนัตตา ก็คือสิ่งที่ไม่เทียง ที่เป็นทุกข์นั่นแหละ มัน

เป็นฐานะอันไม่เคลื่อน เป็นอมตะ เป็นที่หมาย....  แต่มีคนมาบอกมาสอนว่า นิพพานที่พระพุทธเจ้าตรัสถึงนั้นมันเป็น อนัตตา นะ แต่ก็ยังมีคนเชื่ออยู่ไม่น้อย   ถามว่า... ทำไมผู้คนเหล่านั้นถึงเชื่

บริสุทธิ์  อิสระ  ปราศจากราคะ  โทสะ  โมหะ ไม่ต้องเป็นทาสของมาร  เป็นตัวของตัวเอง เป็นเรา ของเราอย่างแท้จริง  (นิพพาน) ไม่ต้องพึ่งพาอาศัยเทวดา ผีสางนางไม้ หรือแม่แต่พระเจ้

ในทำนองเดียวกัน นิพพานเป็นสาธารณะผู้มีปัญญาสามารถเข้าถึงและรับรู้ได้ ขณะนั้นย่อมนับได้ว่านิพพานเป็นของผู้นั้น หรือถ้าเป็นเรา นิพพานก็เป็นของเรา สามารถที่จะยู่รอดปลอดภัยได้อย่างมีความสุข มั่นคง ยั่งยืน

แต่ที่ถูกเป็นเพราะสาวกรู้ไม่จริงแต่ทำเป็นรู้มาก ทั้งที่ความจริงมันไม่ใช่ เช่นกล่าวว่านิพพานเป็นอนัตตา เป็นต้น อาจไม่ได้ตั้งใจปกปิดความเป็นอัตตาของนิพพาน แต่เป็นเพราะไม่รู้สถาพตามความเป็นจริงของนิพพาน

นิพพานนั่นแหละที่เป็นของพระอรหันต์ทั้งหลาย เป็นสมบัติของท่านไปตลอดชีวิต .....พระอรหันต์นั้น ไปสู่ฝั่งแล้ว ถึงฝั่งแล้ว ไปสู่ส่วนสุดแล้ว ถึงส่วนสุดแล้ว ไปสู่ที่สุดแล้ว ถึงที่สุ

แต่จิตจำต้องไป เพราะอยู่ไม่ได้ถ้าร่างกายมัน ต้องไปตามอายุขัย แต่จิตไม่มีอายุขัยถ้าอยู่ได้มันก็อยู่ตลอด ขนาดนอนพะงาบๆจะสิ้นใจอยู่แล้ว จิตมันยังทำงานอยู่เลย   นี่แหละที่ว่าจิตไม่เคยตาย และก็ไม่อยา

ทรงละไว้ฐานความเข้าใจ ตรัสแต่เพียงว่า อันวิญญูชนพึงรู้ได้เฉพาะตน  เพราะฉนั้นอริยบุคคลตั้งแต่ระดับโสดาบันขึ้นไปเท่านั้นที่จะพึงรู้ได้ว่า อัตตาที่แท้จริงมันมีอยู่  ปุถุชนหารู้ได้ไม่.. มันเป๋น

นิพพานอันหยั่งลงสู่อมตะ เพราะอรรถว่า เป็นที่สุด.. คำว่าที่สุดคือ. ไม่มีอะไรอีกต่อไปแล้ว นิพพานนี่แหละ คือสิ่งสุดท้ายที่มีอยู่ แบบนี้ไม่เรียกว่า อัตตา แล้วจะเรียกว่า เป็นอะไร. มีแต่ อนัตตาๆๆๆ อย่างเดีย