พระนิพพาน ต่างจาก นิพพานธาตุ อย่างไร

คนที่มาศึกษาธรรมะของพระพุทธเจ้า คงมีไม่น้อย ที่สงสัยเรื่อง นิพพาน ว่า
นิพพานคืออะไร  อัตตามีไหม  ประมาณนี้  สมัยที่ผมยังไม่ได้เข้ามาศึกษาเรื่องธรรมะ ผมก็ไม่สงสัยหรอกครับ เพราะเมื่อศึกษาไป มันก็สังสัย เมื่อสงสัยจึงต้องมาค้นหาความจริง
อุปมาก็เหมือนคนเล่นหวย ก็สังสัยว่าหวยจะออกอะไร ส่วนเราไม่เล่นเราก็ไม่สงสัยประมาณนั้น
พระนิพพานคืออะไร
เท่าที่ผมได้รับข้อมูลจากท่านสมาชิกหลายๆท่าน เขาว่ากันอย่างนี้
-พระ นิพพาน เป็นสิ่งที่ เหนือ บุญ หนือบาป เหนือ กุศล และอกุศล จะมีในคนที่เป็นปุถุชนที่มากไปด้วยกิเลสไม่มี
- พระนิพพาน เป็น ของที่ผู้ที่เข้ายังไม่ถึงไม่ควรรู้ เพราะผู้ที่จะรู้ได้ต้องปฏิบัติ จนถึงระดับหนึ่งก่อน 
- ผู้ปฏิบัติธรรมได้ถูกต้อง โดยมีนิพพานเป็นอารมณ์ เมื่อจิตเข้าสู่อารมณ์แห่งนิพพาน ก็จะสัมผัสได้
เท่าที่ผมนึกได้ก็ประมาณนี้  ถ้าเรานำคำเหล่านี้มาเป็นจิกซอร์ ต่อกัน นึกไม่ออกเหมือกัน ว่า พระนิพพานมีลักษณะอย่างไร จะเป็นนามธรรม ที่เป็นกลุ่มก้อน หรือกระจาย ในธรรมชาติหรืออย่างไร  การเข้าสำผัสอารมณ์นิพพานนั้นมันเป็นอย่างไร เมื่อพระอรหันต์ตายแล้วจะเข้าไปอยู่ในอารมณ์นิพพานหรืออย่างไร  ใครรู้ว่าพระนิพพานเป็นอย่างไรช่วยอธิบายหน่อย
 
นิพพานธาตุ คืออะไร  อันนี้ผมเป็นคนเข้าใจเองนะครับ โดนทุบมาหลายยกละ ผมจะอธิบายว่าเอามาจากใหน ก็มาจากหลายๆประโยคในพระสูตรบ้าง ในคำที่กล่าวกันโดยทั่วไปบ้าง  เอามาเรียงกันเป็นจิกซอร์ จะเห็นเป็นภาพ นั้น เช่น
ในประมัตถธรรม สี่ประการ ประกอบด้วย จิต เจตสิก รูป นิพพาน  โดยในสี่ตัวนี้ มีจิต และ นิพพาน เป็นธรรมชาติรู้  หรือเรียกว่ามี อายตนะ ที่รับรู้ได้โดยที่ ทั้งสองก็เป็นนามธาตุ 
 สิ่งที่เป็น สังขตะธรรม และอสังขตะธรรมนั้น โดยที่จิต เป็นสังขตะธรรม สามารถปรุงแต่งได้ ส่วน นิพพานธาตุ เป็นอสังขตะธรรม เป็นธรรมที่ปรุงแต่งไม่ได้ 
สติ สัมปชัญญะ เมื่อเราอ่านพระสูตร คำว่า สติ จะมีคำว่าสัมปชัญญะ ตามมาด้วยเกือบทั้งนั้น สติ เป็นเจตสิกของจิต หมายถึงจิตระลึกได้ ส่วนสัมปชัญญะ หมายถึงรู้สึกตัว รู้ว่า กำลังเกิดอะไรขึ้น เช่น รู้ว่ากำลังหายใจ รู้ว่ากำลังเหยียดแขน ขา เป็นต้น สัมปชัญญะไม่ใช่เจตสิก เพราะสัมปชัญญะเป็นการรับรู้จาก นามธาตุที่เรียกว่า นิพพานธาตุ ซึ่งถ้าสติ กับสัมปชัญญะมาจาก ตัวผู้รู้เดียวกัน จะเขียนทำไม ซ้อนๆกัน  จิตรู้แล้วคิดต่อได้ นิพพานธาตุรู้แล้วหยุด รู้แล้วจบ 
การภาวนาเพื่อให้เกิดญาณ  ก็เพื่อ การรับรู้เวลาตรัสรู้ ต้องรู้ด้วยญาณ การรู้ด้วยจิต ก็มาจากการ ฟังการ อ่าน แล้วนำมาคิดไตร่ตรอง การป้อนข้อมูลจากจิต ไปสู่ญาณเรียกว่า การน้อมจิต
ทำไมถึงกล่าวพระอรหันต์แล้วแล้วไม่สูญ สิ่งที่ท่านเหลือคืออะไร แน่นอน จิต เจตสิก รูป ไม่เหลือแน่นอน สิ่งที่เหลือคือนิพพานธาตุนั้นเอง  โดยที่นิพพานธาตุของปุถุชน เรียกว่า อวิชชาธาตุ พอตรัสรู้ กลายเป็น วิชชาธาตุ  อย่างเราอ่านปฏิจสมุปบาท เมื่อมี วิชชา จึงไม่มีสังขาร ประมาณนั้น

สรูปภาพที่มองเห็นจากการเอาส่วนต่างงๆมาต่อกัน จะเห็นว่า นิพพานธาตุ ก็คือ ธาตุที่สามารถรับรู้ได้ คล้ายจิต เพียงแต่ปรุงแต่งไม่ได้ โดยที่ธาตุนี้ ก็อยู่ในทุกคน เมื่อเราเวียนว่ายตายเกิดในวัฏสงสาร มันก็จะผูกติดกับจิต จิตดวงนี้ดับ ดวงใหม่เกิด มันก็จะยังผูกติดกันไปตลอด ดังคำที่ว่า  สัตว์ที่มีอวิชชาเป็นเครื่องกั้น มีตัณหาเป็นเครื่องผูก  เป็นต้น เมื่อบรรลุธรรม สิ่งที่ผูกสัตว์ ที่เราเรียกว่า กิเลสสังโยชน์ ก็จะขาดลงไป นำพานธาตุก็จะกลายเป็นนิโรธ  ก็หมายถึง ปราศจากเครื่องร้อยรัด ดังเช่นนิพพานธาตุของพระอรหันต์

พระนิพพาน จึงไม่เหมือนกับ นิพพานธาตุ เพราะสองสิ่งนี้ พระนิพพานไม่ได้อยู่ในตัวมนุษย์ ส่วนนิพพานธาตุเป็นส่วนประกอบของตัวมนุษย์
 
นิพพานคืออะไร
มีท่านหนึ่งได้กล่าวว่า นิพพานเป็นคำที่ใช้กันก่อนพระพุทธเจ้าจะอุบัติขึ้น โดยที่นิพพานเป็นคำเรียก สิ่งที่เป็นสุดยอดของความสุข หรือเป็นไฮเอนด์ของความสุข  เขายกตัวอย่างอุปมาเช่น กล่าวว่า ชายคนนี้ สมบูรณ์แบบมาก รูปหล่อพ่อรวย นิสัยดี มีการศึกษา ประมาณนี้ ถ้าหญิงคนใหนได้เขามาเป็นสามี ก็ถึงกับนิพพานเลยเชียว

ต่อมาพระพุทธเจ้าเห็นว่า คำว่านิพพาน เป็นสิ่งที่ชาวบ้านเข้าใจกันดีจึงนำมาใช้เรียก เช่น เมื่อ พระอรหันต์ตาย ก็เรียกว่า ท่านได้เข้าสู่นิพพานก็หมายถึงไม่ต้องมาเกิดในสังสารวัฏอีก ก็เข้าสู่ ความสุขสุงสุดในทางพุทธศาสนา

นิพพาน คืออะไร นิพพาน ก็คือความสุขที่เป็นไฮเอนด์ นั้นเอง ไม่มีความสุขไดมากไปกว่านี้แล้ว
ส่วนคำว่าอัตตามีหรือไม่  อันนี้ ก็อยู่ที่นิยามว่า อัตตาคืออะไร อย่างนิพพานธาตุ เข้าข่ายนิยามหรือไม่ อันนี้ผมไม่รู้ รู้แต่ว่า ในตัวเรามีนิพพานธาตุอยู่ ถ้าเราอยากให้มันรับรู้มาก และชัด ก็ฝึกให้มีสัมปชัญญะมากขึ้นนั้นเอง เพราะสัมปชัญญะที่ต่อเนื่อง ก็จะกลายไปเป็นญาณ นั้นเอง

ขอบคุณที่อ่านมาจนถึงตรงนี้ครับ 
คอมเม้นมาด้วยนะครับ
เราอาจจะเห็นไม่ตรงกัน สิ่งหนึ่งที่เราเห็นตรงกันก็คือ โสดาปัตติผล เป็นสิ่งที่เราปรถนา ครับ
สวัสดีปีใหม่ ปี 2566 กับทุกท่านนะครับ เพราะกระทู้นี้เป็นกระทุ้แรกของปีนี้ครับ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่