อีวาเกเลี่ยนเป็นการ์ตูนที่มีความซับซ้อนในระดับสูงมาก หลายคนพยายามหาคำตอบ สร้างทฤษฏี ตั้งสมมุติฐาน หาเหตุผลต่างๆนาๆเพื่อมาอธิบายสิ่งที่เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่า แต่ก็ยังมีปริศนาหลายอย่างที่หาคำตอบไม่ได้อีกเช่นกัน จนบางคนเริ่มจะที่หมดไฟและล้มเลิกกันไป ปล่อยให้ปริศนาเหล่านั้นเป็นปริศนาต่อไป หรือไม่ก็เชื่อในสิ่งที่คนอื่นบอกเล่าโดยไม่คิดไตร่ตรองอะไรเลย
ครั้งหนึ่งผมก็เคยเป็นแบบนั้นเช่นกัน หมดศรัทธาในผลงานที่ตัวผมเองชื่นชอบที่สุด จากรักกลายเป็นเกลียด ถึงกับโทษหนังโรงภาคนี้ว่า เนื้อหามั่วซั่ว มันไม่มีความสมเหตุสมผลเอาซะเลย พาลไปถึงผู้สร้างว่าชอบแก้เนื้อเรื่อง เปลี่ยนเนื้อหาจนทุกอย่างมันขัดแย้งกันไปหมด หรือทำไมไม่บอกปริศนาเหล่านั้นให้เข้าใจแบบตรงๆไปเลย แต่ในที่สุดผมก็พบกุญแจหลักในตามหาความจริง มันคือสิ่งที่จะช่วยให้เราสามารถเข้าใจโลกของอีวาเกเลี่ยนได้ดียิ่งขึ้น นั่นก็คือ จินตนาการ
ทำไมคีย์เวิร์ดสำคัญนี้ถึงเรียกว่า จินตนาการ ผมจะอธิบายให้ฟัง...
ในขณะที่โลกของอีวาเกเลี่ยนที่เราได้ดูอยู่คือ โลกแห่งความจริง มันยังมีอีกโลกหนึ่งที่ซ้อนทับกับโลกแห่งความจริงนี้อยู่ และโลกใบนั้นก็คือ "เค้าโครงเรื่องราว" ของเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นภายในอนิเมะนั้นเอง โดยผมจะขอเรียกมันว่า "โลกแห่งจินตนาการ" ซึ่งโลกแห่งจินตนาการที่ผมนิยามขึ้นมานี้ก็คือ โลกแห่งการนึกคิด-เหตุและผล ที่มาจาก ข้อมูล เนื้อหา แหล่งอ้างอิง สัญลักษณ์ ความหมาย Lore ตำนานต่างๆหรืออะไรก็ตามที่ผู้สร้างใช้มันเป็น "คอนเซป" ในการสร้างโลกของอีวาเกเลี่ยนขึ้นมา
บางคนคิดว่าสิ่งเหล่านี้ไม่สำคัญและคิดว่าเป็นแค่เพียง Reference กับ Easter Egg ที่ใส่เข้ามาเพราะความชอบส่วนตัวของผู้สร้าง แต่จากการตีความและวิเคราะห์มาอย่างถี่ถ้วนของผม Easter Egg เหล่านี้นี่แหละคือคำตอบของทุกๆปริศนา ที่จะช่วยให้เราเข้าใจถึงกระบวนการและเหตุการณ์ต่างๆที่ผู้สร้างไม่เคยบอกกับเราแบบตรงๆ และตอนนี้ผมได้เชื่อมโยงทุกอย่างเอาไว้ให้แล้วผ่านบทความ ทั้ง 6 พาทนี้ครับ เพื่อให้ทุกคนได้รู้กันไปเลยว่า อีวาเกเลี่ยนนั้นซับซ้อนสมกับเป็นอนิเมะในตำนานขนาดไหน
เพื่อที่ทุกคนจะได้รู้จุดเริ่มต้นของเหตุการณ์ต่างๆและสิ่งที่เกิดขึ้นในเนื้อเรื่อง เราจะมาเริ่มต้นกันที่เหตุการณ์ Second Impact พร้อมๆกับปริศนาของไม้กางเขนทั้ง 5 อัน เป็นอันดับแรก และตามที่ผมได้เกริ่นไว้ตอนต้น อนิเมะอีวาเกเลี่ยนนั้นมีเค้าโครงมาจากบางสิ่งบางอย่าง และบางอย่างที่เกิดขึ้นในเหตุการณ์นี้ มันก็มีเนื้อหามาจากซีรี่ส์ที่โด่งดังสุดๆที่ทุกคนน่าจะรู้จักกันเป็นอย่างดี อย่าง อุลตร้าแมน นั่นเองครับ
ขอบอกไว้ก่อนว่าผู้กำกับอันโนะนั้นมีความชื่นชอบในอุลตร้าแมนเอามากๆ ดังนั้นเขาจึงได้นำมันมาเป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องราวในภาค Rebuild Of Evangelion หนังโรงทั้ง 4 ภาค และผมจะขอเรียกภาคนี้ด้วยอักษรย่อว่า ROE ซึ่งก่อนที่เราจะไปวิเคราะห์กันว่ามันเกิดอะไรขึ้น ผมก็จะขอเล่าเนื้อเรื่องจำนวน 2 ตอนจากซีรี่ย์ของ Ultraman ace อุลตร้าแมน เอซ ให้ทุกคนได้ฟังกันก่อน เพื่อที่ทุกคนจะได้เข้าใจว่า โลกแห่งจินตนาการนั้นสำคัญต่อการไขปริศนาอนิเมะเรื่องนี้อย่างไร
อุปกรณ์ของหน่วย TAC ได้รับสัญญาณประหลาดมาจากนอกอวกาศ สัญญาณถูกส่งมาจากดาว Golgotha โกลโกธา ซึ่งอยู่ใน Anti-Universe ในขณะเดียวกัน เซย์จิ โฮคุโตะ และ ยูกิ มินามิ ก็ได้รับสัญญาณจากพี่น้องอุลตร้าที่ส่งมาจากดาวโกลโกธาเช่นกัน จึงได้ทำการรวมร่างกัน กลายเป็น Ultraman Ace อุลตร้าแมน เอซ แล้วก็เดินทางไปที่ดาวดวงนั้นทันที เมื่อไปถึงเขาก็ได้พบกับพี่น้องอุลตร้าคนอื่นๆโดยบังเอิน ได้แก่
• Ultraman อุลตร้าแมน
• Zoffy โซฟี
• Ultraseven อุลตร้าเซเว่น
• Ultraman Jack แจค
เมื่อรวมเอซเข้าไปด้วยก็จะเป็นทั้งหมด 5 คน แต่เมื่อพวกเขาได้พบหน้ากัน กลับสงสัยกันและกันว่าใครกันแน่ที่เป็นคนเรียกพวกเขามาที่ดาวดวงนี้ เพราะต่างคนก็ต่างปฏิเสธว่าไม่ใช่ตัวเอง เมื่อไม่ได้ข้อสรุปทุกคนก็เริ่มเดินสำรวจ จนได้ไปพบเจอกับไม้กางเขนขนาดใหญ่หลายอัน แต่บนไม้กางเขนเหล่านั้นก็มีสัญลักษณ์ของพี่น้องอุลตร้าแต่ละคนสลักเอาไว้ด้วย..เหมือนกับว่ามันถูกสร้างมาเพื่อพวกเขาโดยเฉพาะ ขณะเดียวกันที่โลกก็ได้เกิดเหตุร้ายขึ้น เมื่อมีสัตว์ประหลาดปรากฏตัวออกมาอาราวาด มันชื่อว่า Baraba บาราบา
ทันใดนั้นเอง เหล่าพี่น้องอุลตร้าก็โดนเล่นงานจาก Freezing Gass แก๊สไอเย็น ทำให้ทุกคนค่อยๆอ่อนแรงลง แท้ที่จริงแล้วนี่เป็นฝีมือของมนุษย์ต่างดาวชื่อ Yapool ยาพูล ที่ส่งสัญญาณอุลตร้าปลอมๆ เพื่อหลอกให้พี่น้องอุลตร้าเข้ามาติดกับดัก และจะได้จัดการพวกเขาในคราวเดียว แต่เมื่ออุลตร้าแมนเอซได้รู้ถึงสัดว์ประหลาดที่ปรากฏตัวขึ้นบนโลก ตัวเขาก็ได้พยายามที่จะกลับไปช่วย แต่ทว่าเรี่ยวแรงและพลังงานตอนนี้นั้นมีไม่เพียงพอ เหล่าพี่น้องอุลตร้าทั้ง 4 จึงรวมพลังเฮือกสุดท้าย ส่งให้ อุลตร้าแมนเอซรอดชีวิต Ace Survive หนีออกมาจากดวงดาวได้สำเร็จ
แต่ก็ต้องแลกมากับการที่เหล่าพี่น้องอุลตร้าโดนแช่แข็งเอาไว้ทั้งหมด เมื่อเอซกลับมาถึงโลกได้ เขาก็ได้เข้าต่อสู้กับเจ้าสัตว์ประหลาดในทันที จนเกือบจะเอาชนะได้อยู่แล้ว แต่แล้วอยู่ๆบนท้องฟ้าก็ได้ฉายภาพที่ทุกคนโดนจับเป็นตัวประกันไว้ขึ้นมา จึงทำให้อุลตร้าแมนเอซต้องยอมล่าถอยไป..จบตอน..
ต่อจากตอนที่แล้ว เริ่มมาผู้บัญชาการของหน่วย TAC ได้มาเยือนที่ญี่ปุ่นและมีคำสั่งให้สร้างจรวดทำลายล้าง โดยสั่งการให้ยิงมันไปที่ดาวโกลโกธา เพื่อทำลายดวงดาวกับพี่น้องอุลตร้าไปพร้อมๆกันในคราวเดียว เซจิที่ไม่เห็นด้วยจึงได้ต่อปากต่อคำกับผู้บัญชาการอย่างรุนแรง ส่งผลให้เขาโดนเลือกเป็นคนขับยานบันทุกจรวดลำนั้นเสียเอง ซึ่งเป็นเหมือนกับภารกิจเที่ยวเดียวไม่มีกลับหรือจะบอกว่ามันคือการพลีชีพนั่นเอง
ในระหว่างนั้นที่ดาวโกลโกธา มนุษย์ต่างดาวยาพูลได้ทำการสร้างสิ่งมีชีวิตใหม่ขึ้นมา มันได้ชื่อว่า Ace Killer เอซคิลเลอร์ ซึ่งมันถูกสร้างมาเพื่อกำจัดอุลตร้าแมนเอซโดยเฉพาะ และการดูดพลังของพี่น้องอุลตร้าจะทำให้มันแข็งแกร่งยิ่งขึ้นกว่าเดิม หลังจากนั้นด้วยสติปัญญาและวิทยาการอันล้ำสมัยของยาพูล มันได้สร้างอุลตร้าแมนเอสขึ้นมาอีกคนหนึ่ง ถูกเรียกว่า Ace Robot เอซโรโบ จุดประสงค์ก็เพื่อต้องการให้พี่น้องอุลตร้าได้เห็นถึงความเก่งกาจของเอซคิลเลอร์ว่า มันสามารถฆ่าอุลตร้าแมนเอซ(ตัวปลอม)ได้ง่ายดายขนาดไหน
เมื่อถึงเวลา เซจิก็ได้เดินทางออกจากโลกไปพร้อมกับยานบรรทุกจรวด ระหว่างทางเขาได้ทำการแปลงร่างและระเบิดจรวดลำนั้นทิ้งเสีย แต่เมื่อมาถึงดาวโกลโกธาก็ต้องพบว่า พี่น้องอุลตร้าได้โดนแช่แข็งไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ไม่นานนักไม้กางเขนอันที่ 5 ที่นอนอยู่กับพื้นก็ได้ตั้งขึ้นและมันได้สลักสัญลักษณ์ของเขาเอาไว้ด้วย พร้อมๆกับเอซคิลเลอร์ที่ปรากฏตัวขึ้น
ทั้งสองจึงเข้าต่อสู้กัน และเป็นอุลตร้าแมนเอซที่ต้องลงไปนอนกองกับพื้นเพราะอีกฝั่งนั้นแข็งแกร่งกว่ามาก เห็นดังนั้นพี่น้องอุลตร้าก็ส่งพลังให้อีกครั้งจนสามารถจัดการเอสคิลเลอร์ได้สำเร็จ พร้อมกับดาวโกลโกธาที่ถูกทำลายลง แล้วอุลตร้าแมนเอซก็ได้กลับไปยังโลกเพื่อจัดการปิดฉากเจ้าสัตว์ประหลาดบาราบา เป็นอันจบ
ณ เหตุการณ์ Second impact มาดูกันว่าใครเป็นใครในเหตุการณ์นี้กันบ้าง โดยคาดเดาสิ่งต่างๆที่เกิดขึ้นจากการเปรียบเทียบกับเนื้อเรื่องของอุลตร้าแมนเอซ ในตอนที่ 13 และ 14 แต่ก็ต้องบอกไว้ก่อนว่าเหตุการณ์มันไม่ได้เหมือนกันเป๊ะๆหมดทุกอย่างหรอกนะครับ เพราะมันไม่ใช่เรื่องเดียวกัน จะให้ก๊อปวางตรงๆเลยก็ไม่มีทางเป็นไปได้อยู่แล้ว ดังนั้นสิ่งที่นำมาใช้จึงมีแค่สัญลักษณ์และเค้าโครงเรื่องราวบางส่วนที่คล้ายกันเท่านั้น ส่วนอื่นๆที่ไม่มีคำตอบจึงต้องวิเคราะห์และสร้างทฤษฏีเสริมเข้าไปอีกทีหนึ่งเพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้น มันจึงเป็นเหมือนกับการจินตาการถึงภาพจิ๊กซอว์ที่ขาดหายไปนั่นเอง
สัญลักษณ์ที่อยู่บนเสาแสงทั้ง 5 คือสัญลักษณ์ของอุลตร้าแมนแต่ละคน
Evangelion ทฤษฏี อธิบายเรื่องราว สรุป
ครั้งหนึ่งผมก็เคยเป็นแบบนั้นเช่นกัน หมดศรัทธาในผลงานที่ตัวผมเองชื่นชอบที่สุด จากรักกลายเป็นเกลียด ถึงกับโทษหนังโรงภาคนี้ว่า เนื้อหามั่วซั่ว มันไม่มีความสมเหตุสมผลเอาซะเลย พาลไปถึงผู้สร้างว่าชอบแก้เนื้อเรื่อง เปลี่ยนเนื้อหาจนทุกอย่างมันขัดแย้งกันไปหมด หรือทำไมไม่บอกปริศนาเหล่านั้นให้เข้าใจแบบตรงๆไปเลย แต่ในที่สุดผมก็พบกุญแจหลักในตามหาความจริง มันคือสิ่งที่จะช่วยให้เราสามารถเข้าใจโลกของอีวาเกเลี่ยนได้ดียิ่งขึ้น นั่นก็คือ จินตนาการ
ทำไมคีย์เวิร์ดสำคัญนี้ถึงเรียกว่า จินตนาการ ผมจะอธิบายให้ฟัง...
ในขณะที่โลกของอีวาเกเลี่ยนที่เราได้ดูอยู่คือ โลกแห่งความจริง มันยังมีอีกโลกหนึ่งที่ซ้อนทับกับโลกแห่งความจริงนี้อยู่ และโลกใบนั้นก็คือ "เค้าโครงเรื่องราว" ของเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นภายในอนิเมะนั้นเอง โดยผมจะขอเรียกมันว่า "โลกแห่งจินตนาการ" ซึ่งโลกแห่งจินตนาการที่ผมนิยามขึ้นมานี้ก็คือ โลกแห่งการนึกคิด-เหตุและผล ที่มาจาก ข้อมูล เนื้อหา แหล่งอ้างอิง สัญลักษณ์ ความหมาย Lore ตำนานต่างๆหรืออะไรก็ตามที่ผู้สร้างใช้มันเป็น "คอนเซป" ในการสร้างโลกของอีวาเกเลี่ยนขึ้นมา
บางคนคิดว่าสิ่งเหล่านี้ไม่สำคัญและคิดว่าเป็นแค่เพียง Reference กับ Easter Egg ที่ใส่เข้ามาเพราะความชอบส่วนตัวของผู้สร้าง แต่จากการตีความและวิเคราะห์มาอย่างถี่ถ้วนของผม Easter Egg เหล่านี้นี่แหละคือคำตอบของทุกๆปริศนา ที่จะช่วยให้เราเข้าใจถึงกระบวนการและเหตุการณ์ต่างๆที่ผู้สร้างไม่เคยบอกกับเราแบบตรงๆ และตอนนี้ผมได้เชื่อมโยงทุกอย่างเอาไว้ให้แล้วผ่านบทความ ทั้ง 6 พาทนี้ครับ เพื่อให้ทุกคนได้รู้กันไปเลยว่า อีวาเกเลี่ยนนั้นซับซ้อนสมกับเป็นอนิเมะในตำนานขนาดไหน
ขอบอกไว้ก่อนว่าผู้กำกับอันโนะนั้นมีความชื่นชอบในอุลตร้าแมนเอามากๆ ดังนั้นเขาจึงได้นำมันมาเป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องราวในภาค Rebuild Of Evangelion หนังโรงทั้ง 4 ภาค และผมจะขอเรียกภาคนี้ด้วยอักษรย่อว่า ROE ซึ่งก่อนที่เราจะไปวิเคราะห์กันว่ามันเกิดอะไรขึ้น ผมก็จะขอเล่าเนื้อเรื่องจำนวน 2 ตอนจากซีรี่ย์ของ Ultraman ace อุลตร้าแมน เอซ ให้ทุกคนได้ฟังกันก่อน เพื่อที่ทุกคนจะได้เข้าใจว่า โลกแห่งจินตนาการนั้นสำคัญต่อการไขปริศนาอนิเมะเรื่องนี้อย่างไร
อุปกรณ์ของหน่วย TAC ได้รับสัญญาณประหลาดมาจากนอกอวกาศ สัญญาณถูกส่งมาจากดาว Golgotha โกลโกธา ซึ่งอยู่ใน Anti-Universe ในขณะเดียวกัน เซย์จิ โฮคุโตะ และ ยูกิ มินามิ ก็ได้รับสัญญาณจากพี่น้องอุลตร้าที่ส่งมาจากดาวโกลโกธาเช่นกัน จึงได้ทำการรวมร่างกัน กลายเป็น Ultraman Ace อุลตร้าแมน เอซ แล้วก็เดินทางไปที่ดาวดวงนั้นทันที เมื่อไปถึงเขาก็ได้พบกับพี่น้องอุลตร้าคนอื่นๆโดยบังเอิน ได้แก่
• Ultraman อุลตร้าแมน
• Zoffy โซฟี
• Ultraseven อุลตร้าเซเว่น
• Ultraman Jack แจค
เมื่อรวมเอซเข้าไปด้วยก็จะเป็นทั้งหมด 5 คน แต่เมื่อพวกเขาได้พบหน้ากัน กลับสงสัยกันและกันว่าใครกันแน่ที่เป็นคนเรียกพวกเขามาที่ดาวดวงนี้ เพราะต่างคนก็ต่างปฏิเสธว่าไม่ใช่ตัวเอง เมื่อไม่ได้ข้อสรุปทุกคนก็เริ่มเดินสำรวจ จนได้ไปพบเจอกับไม้กางเขนขนาดใหญ่หลายอัน แต่บนไม้กางเขนเหล่านั้นก็มีสัญลักษณ์ของพี่น้องอุลตร้าแต่ละคนสลักเอาไว้ด้วย..เหมือนกับว่ามันถูกสร้างมาเพื่อพวกเขาโดยเฉพาะ ขณะเดียวกันที่โลกก็ได้เกิดเหตุร้ายขึ้น เมื่อมีสัตว์ประหลาดปรากฏตัวออกมาอาราวาด มันชื่อว่า Baraba บาราบา
แต่ก็ต้องแลกมากับการที่เหล่าพี่น้องอุลตร้าโดนแช่แข็งเอาไว้ทั้งหมด เมื่อเอซกลับมาถึงโลกได้ เขาก็ได้เข้าต่อสู้กับเจ้าสัตว์ประหลาดในทันที จนเกือบจะเอาชนะได้อยู่แล้ว แต่แล้วอยู่ๆบนท้องฟ้าก็ได้ฉายภาพที่ทุกคนโดนจับเป็นตัวประกันไว้ขึ้นมา จึงทำให้อุลตร้าแมนเอซต้องยอมล่าถอยไป..จบตอน..
ในระหว่างนั้นที่ดาวโกลโกธา มนุษย์ต่างดาวยาพูลได้ทำการสร้างสิ่งมีชีวิตใหม่ขึ้นมา มันได้ชื่อว่า Ace Killer เอซคิลเลอร์ ซึ่งมันถูกสร้างมาเพื่อกำจัดอุลตร้าแมนเอซโดยเฉพาะ และการดูดพลังของพี่น้องอุลตร้าจะทำให้มันแข็งแกร่งยิ่งขึ้นกว่าเดิม หลังจากนั้นด้วยสติปัญญาและวิทยาการอันล้ำสมัยของยาพูล มันได้สร้างอุลตร้าแมนเอสขึ้นมาอีกคนหนึ่ง ถูกเรียกว่า Ace Robot เอซโรโบ จุดประสงค์ก็เพื่อต้องการให้พี่น้องอุลตร้าได้เห็นถึงความเก่งกาจของเอซคิลเลอร์ว่า มันสามารถฆ่าอุลตร้าแมนเอซ(ตัวปลอม)ได้ง่ายดายขนาดไหน
เมื่อถึงเวลา เซจิก็ได้เดินทางออกจากโลกไปพร้อมกับยานบรรทุกจรวด ระหว่างทางเขาได้ทำการแปลงร่างและระเบิดจรวดลำนั้นทิ้งเสีย แต่เมื่อมาถึงดาวโกลโกธาก็ต้องพบว่า พี่น้องอุลตร้าได้โดนแช่แข็งไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ไม่นานนักไม้กางเขนอันที่ 5 ที่นอนอยู่กับพื้นก็ได้ตั้งขึ้นและมันได้สลักสัญลักษณ์ของเขาเอาไว้ด้วย พร้อมๆกับเอซคิลเลอร์ที่ปรากฏตัวขึ้น
ทั้งสองจึงเข้าต่อสู้กัน และเป็นอุลตร้าแมนเอซที่ต้องลงไปนอนกองกับพื้นเพราะอีกฝั่งนั้นแข็งแกร่งกว่ามาก เห็นดังนั้นพี่น้องอุลตร้าก็ส่งพลังให้อีกครั้งจนสามารถจัดการเอสคิลเลอร์ได้สำเร็จ พร้อมกับดาวโกลโกธาที่ถูกทำลายลง แล้วอุลตร้าแมนเอซก็ได้กลับไปยังโลกเพื่อจัดการปิดฉากเจ้าสัตว์ประหลาดบาราบา เป็นอันจบ
ณ เหตุการณ์ Second impact มาดูกันว่าใครเป็นใครในเหตุการณ์นี้กันบ้าง โดยคาดเดาสิ่งต่างๆที่เกิดขึ้นจากการเปรียบเทียบกับเนื้อเรื่องของอุลตร้าแมนเอซ ในตอนที่ 13 และ 14 แต่ก็ต้องบอกไว้ก่อนว่าเหตุการณ์มันไม่ได้เหมือนกันเป๊ะๆหมดทุกอย่างหรอกนะครับ เพราะมันไม่ใช่เรื่องเดียวกัน จะให้ก๊อปวางตรงๆเลยก็ไม่มีทางเป็นไปได้อยู่แล้ว ดังนั้นสิ่งที่นำมาใช้จึงมีแค่สัญลักษณ์และเค้าโครงเรื่องราวบางส่วนที่คล้ายกันเท่านั้น ส่วนอื่นๆที่ไม่มีคำตอบจึงต้องวิเคราะห์และสร้างทฤษฏีเสริมเข้าไปอีกทีหนึ่งเพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้น มันจึงเป็นเหมือนกับการจินตาการถึงภาพจิ๊กซอว์ที่ขาดหายไปนั่นเอง