การจัดการเรียนการสอนแนวทางทวิ/พหุภาษา โดยใช้ภาษาแม่เป็นฐาน
เป็นการจัดการศึกษาโดยใช้ ภาษาแม่(ภาษาถิ่น) ของเด็กเป็นสื่อในการเรียนการสอน รวมถึงเรียนภาษาแม่ (ภาษาถิ่น) เพื่อเป็นฐานเชื่อมโยงไปสู่การเรียนภาษาไทย การจัดการศึกษาแนวทางนี้ใช้สำหรับเด็กที่อยู่ในชุมชนพื้นที่ห่างไกลที่ไม่ได้ใช้ภาษาไทยในชีวิตประจำวัน อีกนัยหนึ่งคือ ภาษาไทยไม่ใช่ภาษาแรกของเด็กกลุ่มนี้ และชุมชนในพื้นที่พิเศษนี้มีภาษาของตนเองซึ่งเป็นภาษาท้องถิ่น สำหรับใช้ในการติดต่อสื่อสารในชีวิตประจำวัน ดังนั้น ทวิภาษาสำหรับเด็กกลุ่มชาติพันธุ์จึงหมายถึง ภาษาท้องถิ่นกับภาษาไทย เพื่อให้นักเรียนที่ไม่ได้พูดภาษาไทยเป็นภาษาแรก สามารถที่จะสร้างรากฐานการศึกษาที่แข็งแกร่งโดยใช้ภาษาแม่หรือภาษาท้องถิ่นของตนเองก่อนแล้วจึงเชื่อมโยงเข้าสู่ภาษาไทยอย่างเป็นระบบ และสามารถใช้ทั้งสองภาษาได้เป็นอย่างดีเพื่อการศึกษาต่อเนื่องและการเรียนรู้ตลอดชีวิต อีกทั้งยังสามารถพัฒนาไปสู่ภาษาที่ 3 และภาษาที่ 4 ได้อีกด้วย
ดังนั้น การจัดการศึกษาแนวทางทวิ/พหุภาษาฯ ที่กล่าวถึงนี้จึงไม่ได้หมายถึง การจัดการเรียนการสอนโดยใช้ภาษาไทยควบคู่กับภาษาอังกฤษ หรือภาษาไทยควบคู่กับภาษาจีนอย่างที่คนไทยส่วนใหญ่เข้าใจกัน แต่ใช้ภาษาท้องถิ่นควบคู่กับภาษาไทยเป็นการจัดการศึกษาสำหรับเด็กกลุ่มชาติพันธุ์ที่ใช้ภาษาที่เด็กพูดและสื่อสารในชีวิตประจำวัน ซึ่งก็คือภาษาท้องถิ่นอันเป็นภาษาที่เด็กคุ้นเคยอยู่แล้วนั้นเป็นสื่อในการเรียนรู้ขั้นต้นๆ (เพราะเด็กๆ จะเรียนรู้ได้ดีในภาษาที่เขาเข้าใจดี) และสามารถใช้ภาษาที่เขาเข้าใจแล้วนั้นเป็นบันไดสู่การเรียนฟัง-พูด และ อ่าน-เขียน ในภาษาอื่นๆ ต่อไป นี่คือการจัดการศึกษาแนวทางทวิ/พหุภาษา โดยใช้ภาษาแม่หรือภาษาที่เด็กพูดเป็นพื้นฐานในการเรียนรู้ หรือ Mother Tongue Based Multilingual Education Program [MTB-MLE]
การจัดการเรียนการสอนแนวทาง ทวิภาษา, พหุภาษา, ทวิพหุภาษา คืออะไร ?
เป็นการจัดการศึกษาโดยใช้ ภาษาแม่(ภาษาถิ่น) ของเด็กเป็นสื่อในการเรียนการสอน รวมถึงเรียนภาษาแม่ (ภาษาถิ่น) เพื่อเป็นฐานเชื่อมโยงไปสู่การเรียนภาษาไทย การจัดการศึกษาแนวทางนี้ใช้สำหรับเด็กที่อยู่ในชุมชนพื้นที่ห่างไกลที่ไม่ได้ใช้ภาษาไทยในชีวิตประจำวัน อีกนัยหนึ่งคือ ภาษาไทยไม่ใช่ภาษาแรกของเด็กกลุ่มนี้ และชุมชนในพื้นที่พิเศษนี้มีภาษาของตนเองซึ่งเป็นภาษาท้องถิ่น สำหรับใช้ในการติดต่อสื่อสารในชีวิตประจำวัน ดังนั้น ทวิภาษาสำหรับเด็กกลุ่มชาติพันธุ์จึงหมายถึง ภาษาท้องถิ่นกับภาษาไทย เพื่อให้นักเรียนที่ไม่ได้พูดภาษาไทยเป็นภาษาแรก สามารถที่จะสร้างรากฐานการศึกษาที่แข็งแกร่งโดยใช้ภาษาแม่หรือภาษาท้องถิ่นของตนเองก่อนแล้วจึงเชื่อมโยงเข้าสู่ภาษาไทยอย่างเป็นระบบ และสามารถใช้ทั้งสองภาษาได้เป็นอย่างดีเพื่อการศึกษาต่อเนื่องและการเรียนรู้ตลอดชีวิต อีกทั้งยังสามารถพัฒนาไปสู่ภาษาที่ 3 และภาษาที่ 4 ได้อีกด้วย
ดังนั้น การจัดการศึกษาแนวทางทวิ/พหุภาษาฯ ที่กล่าวถึงนี้จึงไม่ได้หมายถึง การจัดการเรียนการสอนโดยใช้ภาษาไทยควบคู่กับภาษาอังกฤษ หรือภาษาไทยควบคู่กับภาษาจีนอย่างที่คนไทยส่วนใหญ่เข้าใจกัน แต่ใช้ภาษาท้องถิ่นควบคู่กับภาษาไทยเป็นการจัดการศึกษาสำหรับเด็กกลุ่มชาติพันธุ์ที่ใช้ภาษาที่เด็กพูดและสื่อสารในชีวิตประจำวัน ซึ่งก็คือภาษาท้องถิ่นอันเป็นภาษาที่เด็กคุ้นเคยอยู่แล้วนั้นเป็นสื่อในการเรียนรู้ขั้นต้นๆ (เพราะเด็กๆ จะเรียนรู้ได้ดีในภาษาที่เขาเข้าใจดี) และสามารถใช้ภาษาที่เขาเข้าใจแล้วนั้นเป็นบันไดสู่การเรียนฟัง-พูด และ อ่าน-เขียน ในภาษาอื่นๆ ต่อไป นี่คือการจัดการศึกษาแนวทางทวิ/พหุภาษา โดยใช้ภาษาแม่หรือภาษาที่เด็กพูดเป็นพื้นฐานในการเรียนรู้ หรือ Mother Tongue Based Multilingual Education Program [MTB-MLE]