พระเทวทัต คือผู้ที่แยกนิกายออกไปเป็นครั้งแรก

พระเทวทัต ขอพระพุทธเจ้าให้พระฉันท์แต่มังสวิรัติ จำวัดอยู่ป่าเท่านั้น ไม่รับกิจนิมนต์ใดๆ ใช้แต่ผ้าบังสุกุลไม่รับผ้าถวายจากชาวบ้าน
พระพุทธเจ้าปฏิเสธแนวทางนี้ทั้งหมด พระเทวทัตจึงนำศิษย์ของตนแยกนิกายออกไป ถือเป็นสังฆเภทครั้งแรก
หลังพุทธกาลหลายร้อยปี ยังมีนิกายพระเทวทัตเหลืออยู่ ปรากฏในคำบอกเล่าของคณะศาสนทูตจากเมืองจีน