ผมมีเรื่องจะเราให้ฟัง ในสมัยผมอยู่มหาลัยนั้นผมมีแนวคิดและอุดมการณ์ที่ฝักใฝ่ไปในทาง คอมมิวนิสต์ รวมถึงแนวคิด สหการณ์อนาธิปัตย์ (Anarcho-syndicalism เป็นแนวคิดล้มล้างรัฐและใช้คณะกรรมการปกครอง) ในวัยหนุ่มนั้นผมมีแนวคิดเชื้อมั่นในการปลดปล่อยโลกใบนี้จากทุนนิยมและชนชั้นนายทุน ต้องการสร้างความเท่าเทียมในสังคม และล้มล้างทุกสิ่งทุกอย่าง
แต่แล้ววันหนึ่งผมได้ศึกษาธรรมะและปฏิบัติสวดมนต์กลับแม่ ผมกลับเกิดคิดได้ว่านี้เรากำลังทำอะไรกันอยู่นี้ ผมหันกลับไปมองตัวเองและรู้สึกว่าผมทำบ้าอะไรอยู่นี้ ตลอดชีวิตที่ผมทุ่มและศรัทธาในอุดมการณ์พวกนี้ผมกลับพบว่ามันไม่ได้ชี้นำอะไรผมเลย และอีกอย่าง ผมเคยฟังธรรมะและเกิดคิดได้ว่าเราจะยังยึดติดโลกใบนี้อยู่อีกทำไมเพราะวันหนึ่ง ทุกสิ่งทุกอย่างจะต้องล่มสลายไปในที่สุด จักรวาลและโลกใบนี้มีเกิดตั้งอยู่และดับไป วันวนเวียนอย่างนี้เหมือนวัฒจักร ที่ไม่มีที่สิ้นสุด
อุดมการณ์ที่ผมศรัทธานั้นมันก็เป็นเพียงแค่สิ่งที่มนุษย์สมมุติขึ้นมาอย่างนั้น เราต่อสู้และฆ่าฟันสร้างบาปสร้างกรรม โดยเชื้อในสิ่งที่เราจินตนาการขึ้นมาเองอย่างโง่เขลา มีคำกล่าวของ วิลเลี่ยม เชคสเปียร์ ว่า “All the world’s stage, and all men and women merely players” แปล “โลกคือละครโรงใหญ่ ชายหญิงไซร้เปรียบตัวละครนั่น” ซึ่งตรงนี้แหละที่ผมคิดว่า โลกที่พวกเราอยู่นี้มันไม่ต่างจากโรงละครเลยด้วยซ่ำ เหล่าสัตว์โลก ล้วนแต่ถูกกิเลสที่เปรียบได้ดั่งผู้กำกับค่อยกำกับเรื่องราวให้ดำเนินไปตามเนื้อเรื่องตามสายธารแห่งอบาย และโลกีย์ของโลก เราสู้ในนามของสิ่งที่เราเชื้อแต่ผลสุดท้าย ในวันที่ลมหายใจสุดท้ายมาเยือนเรากลับพบว่าเราได้รับผลกรรมของเราอย่างสาสมในนรกและเมื่อมาเกิดใหม่ทุกสิ่งทุกอย่างก็ดับสลายไปหมดแล้ว ซึ่งพวกเรานั้นล้วนแต่ถูกกิเลสหรอกมาตลอด และแต่นั้นมาผมกลับทิ้งอุดมการณ์นั้นลงเพราะผมรู้สึกว่ายังไงซะทุกอย่างก็ย่อมดับสลายไปในที่สุด มันก็ไม่ต่างอะไรกับกฎไตรลักษณ์ ที่สอนให้เห็นว่า ทุกสิ่งทุกอย่างไม่เที่ยงมีเกิดตั้งอยู่และดับไปในที่สุด
ผมเลยจะถามทุกคนว่ามีใครบ้างที่เคยศรัทธาในอุดมการณ์ ในประชาธิปไตย สาธารณรัฐ คอมมิวนิสต์ สังคมนิยม และอนาธิปัตย์ อย่างสุดขั่วแต่พอได้ศึกษาธรรมะแล้วกลับตาสว่างเมื่อพบว่าโลกมันก็แค่นี้แหละเรากำลังถูกกิเลสชักนำให้เดินไปตามเส้นทางแห่งความเสื่อม ที่ไม่จบสิ้นและการต่อสู้ที่ไม่มีวันสิ้นสุด พร้อมกับต้องเดินไปในสังสารวัฒ แบบที่ไม่รู้ว่าเราจะไปจบที่ตรงไหน ต้องเกิดไปหลายภพหลายชาติโดยไม่รู้เลยว่าเราจะได้เกิดเป็นอะไรบ้าง
มีใครที่เคยมีอุดมการณ์การเมืองแบบสุดขั่ว แต่พอหันมาศึกษาธรรมะกลับตาสว่างเมื่อพบว่าโลกมันก็แค่นี้ และเราทำบ้าอะไรกันอยู่
แต่แล้ววันหนึ่งผมได้ศึกษาธรรมะและปฏิบัติสวดมนต์กลับแม่ ผมกลับเกิดคิดได้ว่านี้เรากำลังทำอะไรกันอยู่นี้ ผมหันกลับไปมองตัวเองและรู้สึกว่าผมทำบ้าอะไรอยู่นี้ ตลอดชีวิตที่ผมทุ่มและศรัทธาในอุดมการณ์พวกนี้ผมกลับพบว่ามันไม่ได้ชี้นำอะไรผมเลย และอีกอย่าง ผมเคยฟังธรรมะและเกิดคิดได้ว่าเราจะยังยึดติดโลกใบนี้อยู่อีกทำไมเพราะวันหนึ่ง ทุกสิ่งทุกอย่างจะต้องล่มสลายไปในที่สุด จักรวาลและโลกใบนี้มีเกิดตั้งอยู่และดับไป วันวนเวียนอย่างนี้เหมือนวัฒจักร ที่ไม่มีที่สิ้นสุด
อุดมการณ์ที่ผมศรัทธานั้นมันก็เป็นเพียงแค่สิ่งที่มนุษย์สมมุติขึ้นมาอย่างนั้น เราต่อสู้และฆ่าฟันสร้างบาปสร้างกรรม โดยเชื้อในสิ่งที่เราจินตนาการขึ้นมาเองอย่างโง่เขลา มีคำกล่าวของ วิลเลี่ยม เชคสเปียร์ ว่า “All the world’s stage, and all men and women merely players” แปล “โลกคือละครโรงใหญ่ ชายหญิงไซร้เปรียบตัวละครนั่น” ซึ่งตรงนี้แหละที่ผมคิดว่า โลกที่พวกเราอยู่นี้มันไม่ต่างจากโรงละครเลยด้วยซ่ำ เหล่าสัตว์โลก ล้วนแต่ถูกกิเลสที่เปรียบได้ดั่งผู้กำกับค่อยกำกับเรื่องราวให้ดำเนินไปตามเนื้อเรื่องตามสายธารแห่งอบาย และโลกีย์ของโลก เราสู้ในนามของสิ่งที่เราเชื้อแต่ผลสุดท้าย ในวันที่ลมหายใจสุดท้ายมาเยือนเรากลับพบว่าเราได้รับผลกรรมของเราอย่างสาสมในนรกและเมื่อมาเกิดใหม่ทุกสิ่งทุกอย่างก็ดับสลายไปหมดแล้ว ซึ่งพวกเรานั้นล้วนแต่ถูกกิเลสหรอกมาตลอด และแต่นั้นมาผมกลับทิ้งอุดมการณ์นั้นลงเพราะผมรู้สึกว่ายังไงซะทุกอย่างก็ย่อมดับสลายไปในที่สุด มันก็ไม่ต่างอะไรกับกฎไตรลักษณ์ ที่สอนให้เห็นว่า ทุกสิ่งทุกอย่างไม่เที่ยงมีเกิดตั้งอยู่และดับไปในที่สุด
ผมเลยจะถามทุกคนว่ามีใครบ้างที่เคยศรัทธาในอุดมการณ์ ในประชาธิปไตย สาธารณรัฐ คอมมิวนิสต์ สังคมนิยม และอนาธิปัตย์ อย่างสุดขั่วแต่พอได้ศึกษาธรรมะแล้วกลับตาสว่างเมื่อพบว่าโลกมันก็แค่นี้แหละเรากำลังถูกกิเลสชักนำให้เดินไปตามเส้นทางแห่งความเสื่อม ที่ไม่จบสิ้นและการต่อสู้ที่ไม่มีวันสิ้นสุด พร้อมกับต้องเดินไปในสังสารวัฒ แบบที่ไม่รู้ว่าเราจะไปจบที่ตรงไหน ต้องเกิดไปหลายภพหลายชาติโดยไม่รู้เลยว่าเราจะได้เกิดเป็นอะไรบ้าง