โซเวียต​ทำอะไร​ลูกน้อง​ไว้​รึเปล่า​ ทำไม​ลูกน้อง​เก่า​แห่​สมัคร​นาโต้

เห็นปัญญาชนฝ่ายซ้ายบางท่านและสลิ่มฝั่งขวา อยู่ๆ ก็โคจรมาจับมือกันพูดว่า วิกฤติยูเครนอย่าฟังความข้าง NATO ฝั่งเดียว สงครามครั้งนี้เกิดจากการตะวันตกเเส่หาเรื่องแหย่หมีต่างหาก
.
งั้นวันนี้ เราลองจากจากกรุงวอชิงตันและมอสโกว์ มาดูเรื่องราวของประเทศเล็กๆ ในยุโรปที่อยู่ติดกับรัสเซียตั้งแต่เหนือจรดใต้ในฉบับย่อบ้างละกัน
.
ฟินแลนด์ : เคยเป็นเมืองขึ้นรัสเซีย ถูกกดขี่และฆ่าล้างเผ่าพันธุ์มาตั้งแต่สมัยพระเจ้าซาร์ ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 รัสเซียอ่อนแอ ฟินเเลนด์ประกาศเอกราชในปี 1917 รัสเซียถึงจะปฏิวัติล้มเจ้าไปแล้วแต่ก็ยังผูกใจเจ็บ พอยุคสตาลิน ในปี 1939-40 รัสเซียก็บุก Finland เกิดเป็น Winter War หรือสงครามฤดูหนาว
.
จบที่ฟินแลนด์ต้องยอมเซ็นสัญญาสงบศึก ต้องเสียดินแดนให้รัสเซีย ฟินแลนด์นั้นถึงตัวเล็กแต่ใจสู้ ฆ่าทหารรัสเซียตายเป็นแสนแลกกับตัวเองตายหลักหมื่น และเกิดตำนาน  Simo Hayha นักแม่นปืนที่สังหารศัตรูมากที่สุดในประวัติศาสตร์ถึง 500 ศพด้วย
.
ฟินแลนด์โชคดีที่รักษาเอกราชมาได้ แต่ก็ต้องดำเนินนโยบายต่างประเทศที่ระมัดระวังสุดๆ ตลอดสงครามเย็น
.
เอสโตเนีย : เคยเป็นเมืองขึ้นรัสเซีย ปี 1918 ประกาศอิสรภาพตามๆ ฟินแลนด์ ช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 สตาลิน (อีกแล้ว!) บีบบังคับให้เอสโตเนียยอมให้รัสเซียตั้งฐานทัพในประเทศ เอสโตเนียยอมเซ็น แต่รัสเซียได้คืบเอาศอก ยึดประเทศ สังหารปัญญาชน เนรเทศคนไปไซบีเรีย พอเยอรมันบุกรัสเซีย เอสโตเนียก็ซวยซ้ำสอง แล้วก็ซ้ำสามตอนเยอรมันแพ้แล้วรัสเซียกลับมากดขี่
.
รัสเซียตั้งร้าบาลคอมมิวนิสต์ครองเอสโตเนีย กระทั่งจบยุคสงครามเย็นถึงได้อิสรภาพ เอสโตเนียช่วงพ้นรัสเซียมาแรกๆ แร้นเเค้นมากเป็นประเทศโลกที่สาม จนคนฟินแลนด์(สองประเทศเกี่ยวดองกัน ภาษาคล้ายกันเหมือนลาว-ไทย) รู้สึกสงสาร แต่พอเข้า EU เอสโตเนียรวยขึ้นผิดหูผิดตา กลายเป็นพัฒนากว่ากะลาแลนด์แล้วในช่วงไม่กี่ปี
.
ลัตเวีย : แทบจะก็อปแปะจากข้างบนได้เลย เมืองขึ้น->ประกาศอิสรภาพ->โดนสตาลินขยี้ -> โดนเยอรมันมายึด-> รัสเซียชนะแล้วตั้งร้าบาลคอมมิวนิสต์หุ่นเชิด-> รัสเซีย ฆ่า & เนรเทศผู้เห็นต่างการเมืองไปไซบีเรีย->จบสงครามเย็นได้อิสรภาพ-> จากประเทศโลกที่สามกลายเป็นโลกที่หนึ่งเมื่อเข้าร่วม EU
.
ลิทัวเนีย : ถ้าเอาช่วงศตวรษที่ 20 ก็ก็อปแปะจากข้างบนครับ มันชักจะมี Pattern ให้เห็นแล้วเนอะ ความสัมพันธุ์รัสเซียกับประเทศน้อยๆ ที่เป็นเพื่อนบ้านน่ะ
.
โปแลนด์ : จะให้ก็อปแปะอีกเรอะ? ก็พอได้นะ ของโปแลนด์นี่น่าสงสารเพราะโดนรัสเซียบุกตั้งแต่สมัยปฎิวัติรัสเซียช่วงเลนิน รอบแรกโปแลนด์ชนะ แต่พอรอบสองไม่รอดจ้า ฮิตเลอร์จับมือกับสตาลินตัดเค้กแบ่งประเทศเป็นสองส่วน ที่เหลือก็อีหรอบเดิม รัสเซียชนะแล้วตั้งร้าบาลคอมมิวนิสต์หุ่นเชิด-> จบสงครามเย็นได้อิสรภาพ-> จากประเทศโลกที่สามก็รวยขึ้นมาบ้าง แม้ยังไม่โลกที่หนึ่งก็ตามเมื่อเข้าร่วมกับ EU
.
ประเทศเช็กเกียและประเทศสโลวัคเกีย : ประวัติศาสตร์ช่วงสงครามเย็นของเช็คโกมีอะไรที่สะท้อนภาพปัจจุบันได้เหมือนกัน คือพอจบสงครามโลกครั้งที่สองรัสเซียนางก็ตั้งร้าบาลหุ่นเชิดเหมือนกับที่อื่นๆ นั่นแหละ
.
แต่ช่วงปี 1968 พอผู้นำหุ้นเชิดเริ่มไม่เต้นตามมอสโกว์ รัสเซียยกกองทัพสนธิสัญญา Warsaw บุกเอาเลยเว้ย ข้ออ้างคล้ายๆ ตอนนี้แหละ คือนี่คือถิ่นข้า เอ็งอย่าคิดหันไปคุยกับตะวันตก ซึ่งถ้าเป็นวันนี้ก็คงมีสลิ่มมาเย้วๆ อ่ะครับว่า เมกามันมาชักนำรัฐบาลเช็ก รัสเซียเขาทำถูกแล้วที่ปราบปราม
.
ฮังการีก็เจออะไรคล้ายๆ กัน มีการลุกฮือต่อต้านรัสเซีย ช่วงปี 1956 แต่ซวยกว่าตรงที่ อิมเร นอช ผู้นำประเทศเขาโดนจับเอาไปประหารเเขวนคอเพื่อมิให้เป็นเยี่ยงอย่างด้วย โหดสัสรัสเซีย
.
โอ๊ยเหนื่อย จริงๆ หลังม่านเหล็กยังมีอีกหลายประเทศ ขอข้ามไปยูเครนเลยละกันนะ
.
ยูเครน : ถือว่าเป็นแหล่งกำเนิดวัฒนธรรมรัสเซียเลยก็ว่าได้ ชาวรัสเซีย,เบลารุส,ยูเครนมีความเกี่ยวดองกันอย่างใกล้ชิดจริงๆ นั่นแหละ รัสเซียจึงมองว่านอกจากยูเครนจะอยู่ในเขตอำนาจแล้ว ในทางหนึ่งก็เป็นทองแผ่นเดียวกันด้วย
.
แต่ถ้ามองย้อนแค่ช่วงศตวรรษ 19-20 จะเห็นว่ายูเครนถูกรัสเซียกระทำมากมาย ยูเครนประกาศอิสรภาพก่อนฟินเเลนด์เล็กน้อย แต่มีเอกราชไม่นานก็เสียไป รัสเซียพยายามทำลายภาษาและวัฒนธรรมยูเครน ตามมาด้วย Holodomor ที่มีชาวยูเครน 3.5 ล้านคนถูกสตาลินแย่งผลผลิตทางการเกษตรมาแทบทั้งหมด บังคับให้อดตาย น้องๆ ยิวโดน Holocaust หรือคนจีนที่ตายตอน Great Famine ของเหมาเลยนะ
.
จากนั้นก็เข้าคอร์สโดนกดขี่แบบคอมมี่ตามมาตรฐาน จบลงที่อุบัติเหตุโรงงานนิวเคลียร์เชอร์โนเบิลระเบิด หลังสหภาพโซเวียตล่มสลาย ชาวยูเครนกว่า 90% โหวตจะแยกตัวจากสหภาพโซเวียตและเป็นอิสระอีกครั้ง โหวตนะ ไม่ได้มีไอ้กันมาแทรกแซง
.
สรุปกันหน่อย ประเทศเหล่านี้มีอะไรเป็นจุดร่วมกันบ้าง
.
1. พวกเขามีสำนึกเป็นชาติมายาวนานเป็นร้อยปี นานกว่าสยามเสียอีก
.
2. พวกเขาถูกรัสเซียคุกคามด้านทางมั่นคงมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าซาร์ ถ้าไม่ตกเป็นเมืองขึ้น ก็ถูกฆ่าล้างชาติพันธุ์  
.
3. พวกเขาถูกคอมมี่รัสเซียปกครองจนกลายเป็นประเทศโลกที่สาม ยากจน อดอยาก ลำบาก
.
มาถอดหมวกมหาอำนาจ (ซึ่งไทยเราก็ไมได้เป็นอ่ะนะ) ออก แล้วมองด้วยสายตาของประเทศเล็กๆ พวกนี้กันดีกว่าครับ ถ้าอยู่มาวันหนึ่ง ประเทศเพื่อนบ้านที่กดขี่คุณมาเป็นร้อยปี พยายามบดขยี้สำนึกความเป็นชาติของคุณมาตลอดล่มสลายลง สถาะนะปกติ (status quo) ที่คุณต้องการให้ประเทศเป็นคืออะไร?
.
1. จะมีชาติอิสระของตัวเองสักที
.
2. จะต้องไม่ถูกรัสเซียรังควาน ฮุบกลับไปอยู่หลังม่านเหล็กอีก
.
3. จะมีคุณภาพชีวิตเหมือนเพื่อนบ้านทางตะวันตก ไม่ใช่ตะวันออก
.
ทางเลือกเดียวที่จะช่วยให้ความต้องการสามข้อของคุณสำเร็จ ก็คือเข้าร่วม EU และตามด้วย NATO เท่านั้นแหละ นี่ไม่ใช่โลกอุดมคติ สุขาวดีที่อยู่ๆ มันมีทางเลือกอื่นโผล่มานะ
.
ซ้ายไทยจะไปว่าประเทศเล็กๆ พวกนี้เขายังไงดีล่ะ? เพราะตะวันตกมันเอาทุนนิยมมาซื้อเหรอ? ก็แล้วไง สงครามเย็นมันคือการแข็งขันทางความคิดของระบบเศรษฐกิจสองระบบ แล้วฝั่งคุณ (สังคมนิยมซ้ายจัด) มันก็แพ้หลุดลุ่ย คนเขาเลือกแล้วว่าจะไม่เอาสวรรค์ของกรรมกรที่คนต้องกัดก้อนเกลือกิน แถมอยู่กับตะวันตกเขามีอิสระที่จะผสมผสานทุนนิยมกับสังคมนิยมก็ได้ ไม่ใช่ NATO เอาปืนมาจ่อให้ต้องเป็นทุนนิยมสามานย์แบบสหรัฐทุกประเทศนี่หว่า
.
ส่วนขวาไทยอาจบอกว่าประเทศพวกนี้เป็นไข่ตะวันตก ช่วย NATO ขยายไปแหย่ตีนรัสเซียพ่อคุณ คิดใหม่นะ บางประเทศพวกนี้ประชากรเขาไม่ถึง 5 ล้านด้วยซ้ำ ยังไงก็ไม่มีทางเทียบแสนยานุภาพรัสเซียได้เลย แล้วถ้าอยากพัฒนาเศรษฐกิจ การร่วม NATO ก็ลดค่าใช้จ่ายทางทหารให้ไปลงนโยบายปากท้องได้ด้วย ไม่ต้องทุ่มซื้อระบบอาวุธใหญ่ๆ อย่างเรือดำน้ำอยู่คนเดียว
.
ถ้าจะโทษตะวันตก ก็คงโทษได้แหละว่าเมื่อจบสงครามเย็นแล้ว ทำไม NATO ยังไม่ปรับเปลี่ยนบทบาท (ยุบ อย่างที่จารย์ป๊อกอยากได้) ทำไมถึงไม่มีการจัดกลไกทางความมั่นคงใหม่ที่คุกคามรัสเซียน้อยลง ทำไมถึงไม่ช่วยตอนรัสเซียเศรษฐกิจล่มสลายยุค 90 จนคนกังขากับประชาธิปไตย บลาๆ
.
แต่ในมุมมองประเทศเล็กเนี่ย ในช่วง 30 ปีมานี้ เขาเห็นความเปลี่ยนแปลงอะไรของรัสเซียบ้างเหรอว่าจะยอมรับสถานะปกติที่พวกเขาต้องการ? มันไม่มีไงครับ รัสเซียยังมองว่า Status quo หรือสถานะปกติของตัวเองคือเป็นรัฐอำนาจนิยม ต้องมีอิทธิพลแบบจักรวรรดิแบบที่เคยเป็นมาในสมัยพระเจ้าซาร์,สหภาพโซเวียต ประเทศรอบข้างไม่เป็นเมืองขึ้น ก็ต้องเป็นประเทศราชของตัว (รัสเซียชอบอ้างว่าตัวเองเคยเจอฝรั่งเศส,เยอรมันบุก ต้องมีประเทศโน้นนี้เป็นกำบัง ก็จริง แต่ภูมิประเทศการเมืองของยุโรปตะวันตกมันข้ามจากจุดนั้นไปไกลมากเเล้ว)
.
ถ้าบอกว่าตะวันตกเอา NATO เอา EU มาล่อประเทศเล็กๆ  แล้วรัสเซียล่ะครับ ให้ทางเลือกอะไรให้เขาเป็นบ้าง?
.
ขอผายมือให้รู้จักกับ "เบลารุส" เลยครับ (Pinsk ในแผนที่ข้างล่าง)
.
ขึ้นชื่อว่าเป็นเกาหลีเหนือของยุโรป ปกครองแบบเผด็จการ
.
ไม่เป็นสมาชิก EU, ไม่เป็น NATO ไม่ทำให้พญาหมีขุ่นเคืองใจแต่อย่างใด
.
ปกครองด้วยตาแก่คนเดียวคือ ลุคาเชนก้า มายี่สิบกว่าปีแล้ว ตอนนี้กำลังปั้นลูกชายให้รับตำแหน่งผู้นำสูงสุดต่อ
.
ประชาชนยากจน GDP ต่อหัวต่ำกว่าไทย และต่ำกว่าลิธัวเนีย เพื่อนบ้านถึงสามเท่า
.
โกงเลือกตั้ง อุ้มฆ่านักข่าวและนักเคลื่อนไหว ปชต ปี 2021 ส่งเครื่องบินรบไปขู่เครื่องบินโดยสารของคนอื่นที่บินผ่านประเทศตัวเองให้ลงจอด จะได้อุ้มนักข่าวที่ไม่ชอบได้
.
ล่าสุดยกประเทศเป็นฐานให้ปูตินบุกยูเครนจากทางเหนือ แต่ทหารรัสเซียที่มาอยู่บนแผ่นดินตัวเองก็ไม่รู้จะกลับบ้านหรือเนียนอยู่ยาวนะ
.
ไม่ต้องคิดแทน NATO ไม่ต้องเห็นใจปูติน คิดภาพตัวเองเป็นคนเดินถนนใน ลัตเวีย เอสโตเนีย ดูเขาอยากให้ประเทศตัวเองเป็นแบบเบลารุสเหรอครับ? แล้วทางเลือกของพวกเขา ทำไมถึงถูกหาว่าเป็นการกลั่นแกล้งรัสเซีย แหย่หมี บลาๆ ล่ะ ไอ้ James Baker มันไปบังคับให้เขาเข้า NATO หรือเขาแค่เลือกอนาคตที่ดีที่สุดให้ประเทศตัวเอง?
.
ไอ้การจะชี้นิ้วบอกว่า NATO เลวงั้นงี้ (ซึ่งไม่เถียง มีส่วนที่เลวและล้าหลังจริงๆ) โดยไม่นึกถึงบริบทของประเทศเล็กๆ มันเป็นการ , Whataboutism (พวกเอ็งล่ะๆ),Victim Blaming (โทษเหยื่อ) แล้วเป็นการแย่ง Agency (อำนาจการตัดสินใจ) ไปจากคนเหล่านั้นมาอยู่ในมือคนในหอคอยงอช้างอย่างพวกคุณแทน ไอ้พวกซ้ายในยุโรป มันก็ไม่เคยเสนอกลไกความปลอดภัยร่วมกันที่ดีกว่า NATO ได้ มโนกันไปเองว่าถ้ายุบ NATO ขับไล่จักรวรรดินิยมเมกาออกไป (ซ้ายฝรั่งเศสนี่ เคยขู่ว่าอยากออกจาก EU ด้วยซ้ำ) แล้วเดี๋ยวรัสเซียก็จะอ่อนลง ใจดีขึ้นมาเอง ประวัติศาสตร์เป็นร้อยๆ ปี แหละอดีตเหยื่อที่หนีมาซบอก EU ก็มีให้เห็นว่ามันไม่จริงโว้ย
.
อ่านถึงตรงนี้ ก็หวังว่าจะเข้าใจคนที่อยู่ตรงกลางระหว่างยักษ์สองตัวมากขึ้นนะครับ


https://www.facebook.com/don.plooksawasdi/posts/10224630325759225