[CR] BookReview#02 MIRROR TOUCH บันทึกของแพทย์ผู้สามารถสัมผัสความรู้สึกของคนอื่น

มาถึง book review เล่ม 2 ของปี 2565 นะคะ ตามปณิธานปีใหม่ที่ตั้งใจจะเคลียร์กองดองให้หมด




 
อยากจะแปลชื่อเรื่องให้มันฟังดูน่าตื่นเต้น ทำนอง “สัมผัสสะท้อน ความรู้สึกสะท้าน” ก็เกรงมันจะออกเป็นแนวละครจนเกินไป แต่เรื่องจริงเรื่องนี้ เป็นบันทึกของคุณหมอโจเอล ซาลินัส นายแพทย์นักวิจัยผู้เชี่ยวชาญด้านสมองที่โรงพยาบาลกลางของรัฐแมสซาชูเสตต์ และฝึกอบรมด้านวิจัยจากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด เป็นผู้เขียนจากประสบการณ์จริงของตัวเอง
 
ออกตัวก่อนว่า อาจมีศัพท์ทางการแพทย์ที่ดิฉันอาจเข้าใจคลาดเคลื่อนหรือแปลผิดพลาดไป ดิฉันขอกำกับภาษาอังกฤษไว้ข้างหลังด้วยนะคะ หากมีผู้รู้ท่านใดเห็นว่าดิฉันแปลผิดหรืออยากจะอธิบายเพิ่มเติมเพื่อความกระจ่างชัดมากยิ่งขึ้น  ดิฉันก็ขอเรียนเชิญด้วยความขอบพระคุณยิ่ง
 
 
คำว่า mirror touch นี่ก็อธิบายได้ตรง ๆ ลุ่น ๆ เลยค่ะว่า “สัมผัสสะท้อน” กล่าวคือ คุณหมอสัมผัสได้ถึงความรู้สึกของผู้คนที่คุณหมอได้เห็นราวกับเป็นภาพสะท้อนความรู้สึกของคนนั้นดุจเงาในกระจก 

เช่น หากคุณหมอโจเอล ประจัญหน้ากับคุณตรง ๆ แล้วคุณรู้สึกเจ็บแก้มข้างขวา คุณหมอจะมีความรู้สึกที่แก้มข้างซ้ายของคุณหมอเอง ถ้าคุณเจ็บแขนซ้าย คุณหมอจะรู้สึกได้ที่แขนขวาของตัวเอง เวลาเจอคนไข้พังพาบอาการหนัก ๆ สำลัก โดนยิง โดนแหย่ท่อเข้าร่างกาย คุณหมอเองก็รู้สึกได้ถึงความรู้สึกพวกนี้ด้วย จนบางที เวลาเจอคนไข้อาการไม่ดี คุณหมอต้องหันเหความสนใจไปเพ่งจ้องอย่างอื่นเพื่อเลี่ยงไม่จ้องคนไข้ตรง ๆ จนตัวเองไปรับรู้ความรู้สึกของคนไข้มากไปจนทำงานไม่ได้
 
 
อาการที่คุณหมอเป็นนี้เรียกว่า ซินเนสธีเชีย (synesthesia สะกดแบบอเมริกันนะคะ ถ้าสะกดแบบอังกฤษจะเป็น synaesthesia เป็น ae นะคะ) ซึ่งหากเราไปหาข้อมูลเพิ่มเติม ก็จะพบนิยามยากง่ายแตกต่างกันไป
 
ในพจนานุกรมของเคมบริดจ์ อธิบายว่า ซินเนสธีเชีย คือ สภาวะที่เรารับรู้สิ่งต่าง ๆ ผ่านผัสสะ (ตา หู จมูก ลิ้น สัมผัส ความรู้สึกทางกาย) ในแบบที่ผิดปกติ เช่น เวลาเห็นสีบางสีเราอาจได้ยินเป็นเสียงไปด้วย หรือ เวลาเห็นตัวเลข เราอาจเห็นไปเป็นตำแหน่งต่าง ๆ ในอวกาศ อะไรทำนองนั้น 
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้(https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/synaesthesia) 
พจนานุกรมของเคมบริดจ์ยังยกตัวอย่างไปอีกว่า
คนที่มีอาการซิสเนสธีเชีย เวลามองเห็นตัวเลข อาทิ เช่น เลข 2 อาจมองเห็นเลข 2 พร้อม ๆ กับสีเขียว เลข 5 อาจเห็นเลข 5 ปรากฎเป็นสีแดง 
 
จริง ๆ อาการที่พจนานุกรมเคมบริดจ์อธิบายนี้เป็นเพียง ซินเนสธีเชียชนิดหนึ่งที่เรียกว่า กราฟีม (grapheme) 
ในวิกิพีเดีย ยังมีการอธิบายซินเนสธีเชียในอีกหลาย ๆ ประเภท นับได้ประมาณ 10 กว่าชนิด
 
 
วิกิพีเดียบอกว่า
ซินเนสธีเชียคือ ปรากฎการณ์ที่ เมื่อผัสสะหนึ่งหรือกระบวนการคิดกระบวนการหนึ่งถูกกระตุ้น มันอาจจะนำไปสู่การรับรู้ผ่านทางผัสสะอื่น ๆ แบบที่เราไม่ได้ตั้งใจจะให้เป็น
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้( synaesthesia (British English) is a perceptual phenomenon in which stimulation of one sensory or cognitive pathway leads to involuntary experiences in a second sensory or cognitive pathway.)
 
 เช่น เห็นเลขเป็นสี เห็นตัวอักษรเป็นสี (grapheme)  เห็นคนอื่นโดยยิงที่แขน เรารู้สึกที่แขนเราไปด้วย (mirror-touch) เชื่อมโยงรสชาติและกลิ่นต่าง ๆ กับคำบางคำหรือตัวอักษรบางตัว (lexical-gustatory) เช่น เวลาเห็นคำบางคนอาจจะโยงกับน้ำส้มสายชูที่ทำจากมอลต์ หรือ แป้งสาลีเซโมลิน่าอุ่น ๆ 
 
 
คนที่มีอาการซินเนสธีเชีย นี้ เราเรียกว่า ซินเนสธีท (synesthete) แล้วคุณหมอที่เขียนเล่มนี้ ก็เป็นซินเนสธีเชียหลาย ๆ แบบในคนเดียว  ซึ่งเรียกว่า โพลีซินเนสธีท (polysynesthete)  หรือคนเป็นซินเนสธีเชียหลายอาการ  แต่อาการที่เป็นหนักที่สุด จนเป็นโครงเรื่องหลักของหนังสือเล่มนี้คือ แบบที่สะท้อนความรู้สึกของคนอื่นได้ (mirror touch)
 
 
เอ...เล่ามาก ๆ จะเป็นการ spoil รึเปล่าเนี่ย ? ฮ่า ฮ่า 
แต่นี่เวิ่นเว้อ เล่าสั้น ๆ ก็ไม่ค่อยจะเป็นเสียด้วย จะขอย่อ ๆ แล้วเก็บความบางส่วนพร้อมบอกสิ่งที่ได้เรียนรู้จากหนังสือเล่มนี้ และส่วนตัวคิดว่าเล่มนี้สนุกยังไงละกันนะคะ