เป็นคำถามที่ยิ่งโตก็ยิ่งสงสัยขึ้นเรื่อยๆเลยค่ะ คุณคิดว่าผู้ใหญ่ต้องการเด็กที่เชื่อฟังจริงๆไหม? เป็นคำถามที่ตอนเด็กไม่เคยสงสัย เพราะคำตอบต้องเป็น 'ใช่' แน่นอนอยู่แล้ว แต่ในความเป็นจริงแล้วจากประสบการณ์ตรงก็เหมือนจะไม่ใช่ซะทีเดียวนะ?
เราโตมาแบบเด็กที่เชื่อฟังค่ะ เป็นแบบนี้มาทั้งชีวิตและไม่คิดเดือดร้อนอะไร ทำตามคำสั่งไปก็สบายดี ไม่ถูกดุ ไม่ถูกทำโทษ ไม่มีข้อโต้เถียงอะไรเกิดขึ้นทั้งนั้น บอกให้กลับบ้านตามเวลาที่กำหนด เราก็ทำ อยากให้เรียนมหาวิทยาลัยนี้ คณะนี้ เราก็เข้าให้ ไม่อยากให้ตัดผม ย้อมผม ทาเล็บ โอเคค่ะ ไว้ผมยาวไม่ย้อมผม ไม่ทาเล็บ ไม่ใช่เรื่องยากอะไร อยากให้ใส่ชุดไหน อยากให้ใส่รองเท้าคู่ไหน อยากให้กินหรือไม่กินอะไร อยากให้คุยหรือไม่คุยกับใคร เอาจริงขอแค่บอกมา เราทำตามตลอดจนเคยคิดนะว่าให้ได้มากกว่านี้ก็โรบอทแล้วไหมล่ะ เราไม่มีปัญหาอะไรกับการตีกรอบแบบนี้ ผู้ใหญ่ในบ้านก็ได้ตามที่ต้องการ(สั่งได้ดังใจ) วินวินกันทั้งสองฝ่าย ชีวิตก็น่าจะแฮปปี้ดี
แต่เอาจริงๆเหมือนจะไม่ใช่แบบนั้น เราเริ่มรู้สึกว่าผู้ใหญ่อยากให้เชื่อฟังจริงๆหรือเปล่า หรือมีอะไรซ่อนอยู่ในรูปประโยคแบบฉันไม่สั่ง แต่เธอต้องทำอะไรแบบนี้เหรอ เบสิคง่ายๆอย่างเรื่องการตักอาหาร อันนี้ไม่ได้เกิดขึ้นที่บ้านแต่เป็นในงานเลี้ยงเล็กๆ เราถามแล้วว่าอยากทานอะไรคะ เราไปตักให้นะ แต่ทางนั้นปฏิเสธบอกให้กินไปเลย เราก็ไปกินไง แต่พองานเลี้ยงจบกลับถูกตำหนิว่าไม่มีน้ำใจซะงั้น(ตักบาตรอย่าถามพระ เหมือนถูกบอกมาแบบนี้) โอเค เราพอเข้าใจแล้ว ตอนหลังๆก็ปรับตัวกับเรื่องนี้ไป แต่ก็มักจะเจอกับอะไรแปลกๆอีกเป็นระยะ
1. เลิกเรียนแล้วให้กลับบ้านทันที กำหนดเวลาไว้ให้เท่านี้ ห้ามเถลไถล แต่ตอนไปเดินซื้อของห้างข้างโรงเรียนด้วยกัน ต้องพาไปร้านขายของต่างๆตามกำหนดได้ (ห้างติดโรงเรียนทำไมไม่รู้? ไม่เคยเดินหรือไง?) คือ... ก็ไม่เคยเดินไงคะ (ให้เวลาแค่ชั่วโมงเดียวกับถนนกลางกรุงที่รถติดสุดๆ) แล้วตอนนั้นมือถือเป็นโนเกียปุ่มกดนะ จะให้เซิร์จตำแหน่งร้านเหมือนตอนนี้ก็ไม่ได้ไง ตอนนั้นก็เริ่มเอะใจหน่อยๆ ดูที่บ้านอารมณ์ไม่ดีเท่าไหร่ แต่เราคิดว่าน่าจะเป็นเพราะหาร้านให้ไม่ได้มั้ง ตอนหลังเลยพยายามถามเพื่อนไว้ ต่อให้ไม่เคยไปก็ยังรู้คร่าวๆล่ะ ครั้งต่อไปจะได้พอนำทางได้ล่ะนะ ตลอดชีวิตม.ปลายไม่เคยเดินห้างกับเพื่อนเลยสักครั้ง มีแต่ถามว่าร้านอยู่ตรงไหน จะไปหลังเลิกเรียนก็ไม่ทัน ออกนอกบ้านช่วงเสาร์อาทิตย์ตอนนั้นก็เป็นไปไม่ได้ ไม่ได้รับอนุญาตแน่นอน ที่บ้านเคยถามว่าไม่ออกไปเที่ยวเล่นกับเพื่อนบ้างเหรอ สนุกนะ พอลองขอออกไปจริงๆก็ไม่อนุญาต บอกว่าออกไปทำไม เอาเวลาไปอ่านหนังสือดีกว่าไหม การบ้านเสร็จหรือยัง อยู่ว่างๆก็ไปทำงานบ้านไป (ถามเหมือนจะให้แต่ก็ไม่ให้ อืม...)
2. ไม่อยากให้คุยหรือมีปฏิสัมพันธ์กับคนในซอย แต่ถ้าถามเรื่องคนในซอยต้องตอบได้ (บ้านใกล้เรือนเคียงกัน ทำไมถึงไม่รู้?) แต่แอบเห็นที่บ้านก็คุยกับคนในซอยอยู่นะ (???) พอถามว่าทำไมฝ่ายผู้ใหญ่ยังคุยได้แต่เราคุยไม่ได้ ก็ถูกเปลี่ยนเรื่องไปทุกที พอถามบ่อยๆเข้าก็ถูกโกรธซะงั้น พอลองจะคุยกับคนที่เห็นคนที่บ้านคุยด้วยก็ถูกบ่นซะงั้น (คนนั้นเป็นคนไม่ดี อย่าไปคุยด้วยนะ อืม...)
3. ไม่อยากให้แตะรถในบ้าน ไม่สะดวกใจให้ออกไปเรียนข้างนอก แต่ถึงเวลาต้องขับรถเป็น ดูปลื้มๆเด็กที่แอบเอารถไปขับแล้วขับรถได้ บอกเราว่าอย่าเอารถไปขับนะ(อันตราย!) แต่บางครั้งเราก็รู้สึกเหมือนเขาอยากให้เราแอบเอารถไปขับบ้าง จนวันนี้... ค่ะ ที่มาตั้งกระทู้นี่ก็เพราะได้รับคำตอบแล้วในที่สุดหลังไม่เข้าใจกันมาเนิ่นนานว่า จริงๆแล้วอยากให้เอารถไปขับ ออกไปขับรถเล่นกับเพื่อนๆเลยก็ได้ (เดี๋ยวนะ... แล้วที่บอกห้ามออกจากบ้านถ้าไม่จำเป็นล่ะ ไม่ใช่แค่ออกไปซื้อของปากซอยก็ต้องขออนุญาตทุกครั้งเหรอ) สุดท้ายหลุดออกมาว่า ทำไมแกถึงไม่ดื้อ? (อ้าว...)
นอกจากนี้ยังมีอื่นๆอีกมากมายที่ทำให้เรารู้สึก เอ๊ะ... ใช่เหรอ หรือว่าเราควรไม่เชื่อฟังใช่ไหม เหมือนบอกซ้ายแล้วเราไปขวาแล้วถ้าที่บ้านไม่แฮปปี้ก็โกรธไปเลย ส่วนถ้าบอกซ้ายแล้วเราไปซ้าย ก็คือดูเบื่อๆกัน บางทีก็เหมือนหงุดหงิด (เอ่อ...) หลายๆครั้งในปัจจุบันถูกที่บ้านบอกว่าอยากได้ลูก ไม่อยากได้หุ่นยนต์ (คืออยากให้ดื้อบ้างสินะ) แต่พอเริ่มทำอะไรตามใจบ้าง อาทิเช่นลองย้อมผม ก็ถูกบ่นเรื่อยๆ ว่าสารเคมีบ้างล่ะ หัวจะล้านบ้างล่ะ หรือลองทาเล็บ ก็ถึงขั้นบอกไม่อยากกินข้าวที่เราถือมาให้เพราะรู้สึกมือเรา (เล็บ) สกปรก ลองไม่ฟังบางคำสั่งบ้างก็ถูกบอกว่าไม่เชื่อฟัง ไม่มีความรับผิดชอบ คือ... อ้าว? สรุปแล้วต้องการอะไรคะ เคยเห็นเด็กแสบๆที่ที่บ้านเหมือนเอ็นดูก็เลยลองทำตัวเลียนแบบบ้าง ปรากฏว่าบ้านเกือบแตก นั่นก็ไม่ได้ นี่ก็ไม่ดี เชื่อฟังก็เหมือนโรบอท ออกนอกกรอบก็เกเร ลองออกนอกกรอบในเลเวลที่ครอบครัวน่าจะรับได้ก็รับไม่ได้ เหมือนเบื่อที่เราเชื่อฟัง แต่ก็ปรับตัวไม่ได้เมื่อเราเริ่มไม่ฟังคำสั่ง สรุป... ต้องการเด็กที่เชื่อฟังจริงๆไหม? หรือต้องการเด็กแสบๆ (ในระดับหนึ่ง) ให้ได้พอโต้เถียงกันแบบบ้านข้างๆ (แต่พอลองเลียนแบบพฤติกรรมดูก็เหมือนไม่พอใจเท่าไหร่นะ) กันแน่
คุณคิดว่าผู้ใหญ่ต้องการเด็กที่เชื่อฟังจริงๆไหม?
เราโตมาแบบเด็กที่เชื่อฟังค่ะ เป็นแบบนี้มาทั้งชีวิตและไม่คิดเดือดร้อนอะไร ทำตามคำสั่งไปก็สบายดี ไม่ถูกดุ ไม่ถูกทำโทษ ไม่มีข้อโต้เถียงอะไรเกิดขึ้นทั้งนั้น บอกให้กลับบ้านตามเวลาที่กำหนด เราก็ทำ อยากให้เรียนมหาวิทยาลัยนี้ คณะนี้ เราก็เข้าให้ ไม่อยากให้ตัดผม ย้อมผม ทาเล็บ โอเคค่ะ ไว้ผมยาวไม่ย้อมผม ไม่ทาเล็บ ไม่ใช่เรื่องยากอะไร อยากให้ใส่ชุดไหน อยากให้ใส่รองเท้าคู่ไหน อยากให้กินหรือไม่กินอะไร อยากให้คุยหรือไม่คุยกับใคร เอาจริงขอแค่บอกมา เราทำตามตลอดจนเคยคิดนะว่าให้ได้มากกว่านี้ก็โรบอทแล้วไหมล่ะ เราไม่มีปัญหาอะไรกับการตีกรอบแบบนี้ ผู้ใหญ่ในบ้านก็ได้ตามที่ต้องการ(สั่งได้ดังใจ) วินวินกันทั้งสองฝ่าย ชีวิตก็น่าจะแฮปปี้ดี
แต่เอาจริงๆเหมือนจะไม่ใช่แบบนั้น เราเริ่มรู้สึกว่าผู้ใหญ่อยากให้เชื่อฟังจริงๆหรือเปล่า หรือมีอะไรซ่อนอยู่ในรูปประโยคแบบฉันไม่สั่ง แต่เธอต้องทำอะไรแบบนี้เหรอ เบสิคง่ายๆอย่างเรื่องการตักอาหาร อันนี้ไม่ได้เกิดขึ้นที่บ้านแต่เป็นในงานเลี้ยงเล็กๆ เราถามแล้วว่าอยากทานอะไรคะ เราไปตักให้นะ แต่ทางนั้นปฏิเสธบอกให้กินไปเลย เราก็ไปกินไง แต่พองานเลี้ยงจบกลับถูกตำหนิว่าไม่มีน้ำใจซะงั้น(ตักบาตรอย่าถามพระ เหมือนถูกบอกมาแบบนี้) โอเค เราพอเข้าใจแล้ว ตอนหลังๆก็ปรับตัวกับเรื่องนี้ไป แต่ก็มักจะเจอกับอะไรแปลกๆอีกเป็นระยะ
1. เลิกเรียนแล้วให้กลับบ้านทันที กำหนดเวลาไว้ให้เท่านี้ ห้ามเถลไถล แต่ตอนไปเดินซื้อของห้างข้างโรงเรียนด้วยกัน ต้องพาไปร้านขายของต่างๆตามกำหนดได้ (ห้างติดโรงเรียนทำไมไม่รู้? ไม่เคยเดินหรือไง?) คือ... ก็ไม่เคยเดินไงคะ (ให้เวลาแค่ชั่วโมงเดียวกับถนนกลางกรุงที่รถติดสุดๆ) แล้วตอนนั้นมือถือเป็นโนเกียปุ่มกดนะ จะให้เซิร์จตำแหน่งร้านเหมือนตอนนี้ก็ไม่ได้ไง ตอนนั้นก็เริ่มเอะใจหน่อยๆ ดูที่บ้านอารมณ์ไม่ดีเท่าไหร่ แต่เราคิดว่าน่าจะเป็นเพราะหาร้านให้ไม่ได้มั้ง ตอนหลังเลยพยายามถามเพื่อนไว้ ต่อให้ไม่เคยไปก็ยังรู้คร่าวๆล่ะ ครั้งต่อไปจะได้พอนำทางได้ล่ะนะ ตลอดชีวิตม.ปลายไม่เคยเดินห้างกับเพื่อนเลยสักครั้ง มีแต่ถามว่าร้านอยู่ตรงไหน จะไปหลังเลิกเรียนก็ไม่ทัน ออกนอกบ้านช่วงเสาร์อาทิตย์ตอนนั้นก็เป็นไปไม่ได้ ไม่ได้รับอนุญาตแน่นอน ที่บ้านเคยถามว่าไม่ออกไปเที่ยวเล่นกับเพื่อนบ้างเหรอ สนุกนะ พอลองขอออกไปจริงๆก็ไม่อนุญาต บอกว่าออกไปทำไม เอาเวลาไปอ่านหนังสือดีกว่าไหม การบ้านเสร็จหรือยัง อยู่ว่างๆก็ไปทำงานบ้านไป (ถามเหมือนจะให้แต่ก็ไม่ให้ อืม...)
2. ไม่อยากให้คุยหรือมีปฏิสัมพันธ์กับคนในซอย แต่ถ้าถามเรื่องคนในซอยต้องตอบได้ (บ้านใกล้เรือนเคียงกัน ทำไมถึงไม่รู้?) แต่แอบเห็นที่บ้านก็คุยกับคนในซอยอยู่นะ (???) พอถามว่าทำไมฝ่ายผู้ใหญ่ยังคุยได้แต่เราคุยไม่ได้ ก็ถูกเปลี่ยนเรื่องไปทุกที พอถามบ่อยๆเข้าก็ถูกโกรธซะงั้น พอลองจะคุยกับคนที่เห็นคนที่บ้านคุยด้วยก็ถูกบ่นซะงั้น (คนนั้นเป็นคนไม่ดี อย่าไปคุยด้วยนะ อืม...)
3. ไม่อยากให้แตะรถในบ้าน ไม่สะดวกใจให้ออกไปเรียนข้างนอก แต่ถึงเวลาต้องขับรถเป็น ดูปลื้มๆเด็กที่แอบเอารถไปขับแล้วขับรถได้ บอกเราว่าอย่าเอารถไปขับนะ(อันตราย!) แต่บางครั้งเราก็รู้สึกเหมือนเขาอยากให้เราแอบเอารถไปขับบ้าง จนวันนี้... ค่ะ ที่มาตั้งกระทู้นี่ก็เพราะได้รับคำตอบแล้วในที่สุดหลังไม่เข้าใจกันมาเนิ่นนานว่า จริงๆแล้วอยากให้เอารถไปขับ ออกไปขับรถเล่นกับเพื่อนๆเลยก็ได้ (เดี๋ยวนะ... แล้วที่บอกห้ามออกจากบ้านถ้าไม่จำเป็นล่ะ ไม่ใช่แค่ออกไปซื้อของปากซอยก็ต้องขออนุญาตทุกครั้งเหรอ) สุดท้ายหลุดออกมาว่า ทำไมแกถึงไม่ดื้อ? (อ้าว...)
นอกจากนี้ยังมีอื่นๆอีกมากมายที่ทำให้เรารู้สึก เอ๊ะ... ใช่เหรอ หรือว่าเราควรไม่เชื่อฟังใช่ไหม เหมือนบอกซ้ายแล้วเราไปขวาแล้วถ้าที่บ้านไม่แฮปปี้ก็โกรธไปเลย ส่วนถ้าบอกซ้ายแล้วเราไปซ้าย ก็คือดูเบื่อๆกัน บางทีก็เหมือนหงุดหงิด (เอ่อ...) หลายๆครั้งในปัจจุบันถูกที่บ้านบอกว่าอยากได้ลูก ไม่อยากได้หุ่นยนต์ (คืออยากให้ดื้อบ้างสินะ) แต่พอเริ่มทำอะไรตามใจบ้าง อาทิเช่นลองย้อมผม ก็ถูกบ่นเรื่อยๆ ว่าสารเคมีบ้างล่ะ หัวจะล้านบ้างล่ะ หรือลองทาเล็บ ก็ถึงขั้นบอกไม่อยากกินข้าวที่เราถือมาให้เพราะรู้สึกมือเรา (เล็บ) สกปรก ลองไม่ฟังบางคำสั่งบ้างก็ถูกบอกว่าไม่เชื่อฟัง ไม่มีความรับผิดชอบ คือ... อ้าว? สรุปแล้วต้องการอะไรคะ เคยเห็นเด็กแสบๆที่ที่บ้านเหมือนเอ็นดูก็เลยลองทำตัวเลียนแบบบ้าง ปรากฏว่าบ้านเกือบแตก นั่นก็ไม่ได้ นี่ก็ไม่ดี เชื่อฟังก็เหมือนโรบอท ออกนอกกรอบก็เกเร ลองออกนอกกรอบในเลเวลที่ครอบครัวน่าจะรับได้ก็รับไม่ได้ เหมือนเบื่อที่เราเชื่อฟัง แต่ก็ปรับตัวไม่ได้เมื่อเราเริ่มไม่ฟังคำสั่ง สรุป... ต้องการเด็กที่เชื่อฟังจริงๆไหม? หรือต้องการเด็กแสบๆ (ในระดับหนึ่ง) ให้ได้พอโต้เถียงกันแบบบ้านข้างๆ (แต่พอลองเลียนแบบพฤติกรรมดูก็เหมือนไม่พอใจเท่าไหร่นะ) กันแน่