Bisse d'Ayent สร้างขึ้นในปี 1442 เป็นช่องทางแขวนที่ยึดติดกับสันเขาหินสูง 1,800 เมตร
จากผลงานทางวิศวกรรมทำให้ได้รับฉายาว่า "King of Bisses" (Cr.ภาพ flickr.com/)
bisses of Valais ถูกสร้างขึ้นระหว่างปี 1430 - 1448 มันเคยเป็นโครงการที่มีความทะเยอทะยานที่สุดในประเภทเดียวกัน ปัจจุบันสามารถเข้าถึงได้ผ่านทางสะพานแขวน โดยเป็นช่องทางชลประทานในประวัติศาสตร์ที่ใช้ในการนำน้ำจากภูมิภาค Sanetsch (แม่น้ำ Nétage) ซึ่งเป็นภูเขาสูงลงสู่ทุ่งหญ้า ทุ่งนาที่แห้งแล้ง ไร่องุ่น และสวนผลไม้ ต่อมา bisses ถูกแทนที่ด้วยอุโมงค์ ผลจากการเปลี่ยนแปลงนี้ทำให้ bisse ค่อย ๆ ถูกลืมเลือนไป
จนในปี 2005 สมาคมเพื่อการปกป้อง Torrent-Neuf และเมือง Savièse ในรัฐ Valais ได้ตัดสินใจที่จะทำการฟื้นฟู ซึ่ง Bisse จำนวนมากยังคงใช้อยู่ในปัจจุบันและได้รับการดูแลอย่างดี และมีเส้นทางเดินมากมายข้างๆเส้นทางสายน้ำที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์เหล่านี้ ความที่พวกมันส่วนใหญ่ถูกสร้างขึ้นตามไหล่เขา ทำให้ bisses กลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวในช่วงที่ผ่านมา ที่เชิญชวนผู้มาเยือนให้มาเดินป่าตามเส้นทางประวัติศาสตร์ที่หลากหลาย โดยเฉพาะ Bisse du Torrent Neuf หนึ่งใน bisses ริมภูเขาที่มีชื่อเสียงที่สุดของสวิตเซอร์แลนด์ที่คุ้มค่าแก่การเยี่ยมชม
ทั้งนี้ ต้นกำเนิดของ bisses นั้นยังคงเป็นหัวข้อของการโต้เถียง เอกสารที่เป็นลายลักษณ์อักษรฉบับแรกที่ยืนยันการมีอยู่ของพวกมันมีอายุย้อนไปถึงกลางศตวรรษที่ 13 เมื่อพิจารณาจากเอกสารทางประวัติศาสตร์ในช่วงเวลาดังกล่าว พบว่า bisses ที่ถูกสร้างขึ้นใหม่มีการอ้างถึงการมีอยู่ของ bisses ที่มีอยู่แล้ว ซึ่งแสดงให้เห็นว่าพวกมันถูกสร้างขึ้นมาก่อนหน้านั้นแล้วจริงๆ
Bisse du Torrent Neuf (along cliff) / Cr.ภาพ flickr.com/)
อย่างไรก็ตาม Pierre Dubuis นักประวัติศาสตร์ของ Valais ได้เสนอสมมติฐานเกี่ยวกับต้นกำเนิดของ bisses ไว้ว่า จนถึงกลางศตวรรษที่ 14 เกษตรกรรมใน Valais ส่วนใหญ่เป็นธัญพืช ซึ่งไม่ต้องการการชลประทาน เมื่อถึงปี 1350 โรคระบาดได้ทำลายประชากรในท้องถิ่น ทำให้พวกเขาค่อยๆ ละทิ้งการเพาะปลูกประเภทนี้ ทำให้พื้นที่เกษตรกรรมที่มีอยู่กลายเป็นทุ่งหญ้าและทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ ซึ่งไปสนับสนุนการพัฒนาพันธุ์ปศุสัตว์ ทำให้เกิดอาหารที่อุดมด้วยโปรตีนมากขึ้น แต่ก็ยังต้องการการชลประทานมาหล่อเลี้ยงทุ่งหญ้าเหล่านี้
จากแผนผังทางภูมิศาสตร์ของ Valais แสดงสภาพอากาศที่แห้งแล้ง ซึ่งเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในขณะนั้น ทำให้บรรพบุรุษของที่นี่ต้องสร้างช่องทางชลประทาน ที่เรียกว่า 'bisses' ในปัจจุบัน โดยการควบคุมน้ำในแม่น้ำที่ฐานของหุบเขาข้างๆเพื่อยกขึ้นไปที่ไร่นา นี่เป็นรูปแบบแรกๆ ของการทำฟาร์มแบบเข้มข้นที่มีทุ่งหญ้าชลประทาน ซึ่งผลิตหญ้าทั้งสำหรับสัตว์เข้ามากินหญ้าในช่วงเดือนที่อากาศอบอุ่น และสำหรับตัดไปเพื่อเป็นอาหารสัตว์ในฤดูหนาว
ตามเอกสารหลักฐานการก่อสร้าง bisse เริ่มขึ้นในเวลาเดียวกันทั่วทั้งภูมิภาคต่างๆ ของ Valais ซึ่งแต่ละแห่งมีชื่อต่างกันไป โดยใน Valais ตอนล่างใช้ชื่อ 'rais' หรือ 'raye' ในภาคกลาง คำว่า 'bief' ที่อิงจาก 'bisse' (รวมถึงคำที่หลากหลายเหล่านี้ - 'bai', 'bi', 'bie', 'bis' และ 'bye') แต่ทุกวันนี้ คำว่า 'bisse' ถูกใช้ในพื้นที่ส่วนใหญ่ที่พูดภาษาฝรั่งเศส ส่วนใน Valais ตอนบนที่พูดภาษาเยอรมัน จะใช้คำโบราณที่เรียกว่า 'Suonen' และ 'Wasserleiter' และยังคงใช้อยู่
ในตอนเริ่มแรกช่องทางที่น่าประทับใจตั้งอยู่กลางกำแพงหิน หลังจากนั้น มีการสร้าง bisses ขึ้นใหม่เป็นอุโมงค์ที่ล้อมรอบด้วยช่องทางเหล่านั้น
เพื่อสร้างโครงสร้างที่น่าตื่นตาตื่นใจเหล่านี้ ซึ่งหลายแห่งยึดติดกับหินวนไปมา กลุ่มชุมชนต่างๆ ได้จัดตั้งสมาคมที่เรียกว่า สมาพันธ์ ซึ่งบางแห่งยังคงมีอยู่จนถึงทุกวันนี้ ประกอบกันเป็นกำลังคนในการสร้าง ซึ่งเวลาที่แต่ละคนต้องใช้นั้นจะคำนวณตามจำนวนพื้นที่เพาะปลูกที่พวกเขาใช้ ส่วนในทวิภาคอื่น ๆ จะ
ถูกสร้างขึ้นโดยเจ้าของที่ดินชนชั้นนายทุน ที่ดูแลการจัดการร่วมกันเพื่อประโยชน์ส่วนรวมของชุมชนของพวกเขา
การสร้างถือเป็นงานที่เป็นอันตราย โดยเครื่องมือเดียวที่มีให้นั้นเป็นเพียงเครื่องมือพื้นฐานเช่น มือ พลั่ว ไม้ และเชือก เพื่อยึดช่องชลประทานตามแนวหินที่ห้อยโหนอยู่สูงจากพื้นหลายร้อยเมตร และทั้งหมดนั้นต้องขึ้นอยู่กับพลังของกล้ามเนื้อและความเฉลียวฉลาดของมนุษย์ นี่เป็นข้อพิสูจน์ถึงจิตวิญญาณแห่งการบุกเบิกอย่างแท้จริงของบรรดาผู้สร้างดังกล่าว ซึ่งบางคนก็เสียชีวิต
bisses ส่วนใหญ่มีความยาวระหว่าง 5 - 10 กม. ที่ยาวที่สุดคือ bisse of Saxon ที่ยาว 28 กม. โดยใช้น้ำจากแม่น้ำ Printse ที่หุบเขา Siviez/Nendaz ขนส่งน้ำไปจนถึงมลฑล Saxon ในขณะที่ Bisse du Levron ซึ่งยาวที่สุดเป็นอันดับสองในรัฐ Valais ในทุ่งหญ้าบนภูเขาของหมู่บ้าน Verbier มีความยาว 18 กม. และความสูงระหว่าง 2,400 - 1,900 เมตร ซึ่งในทุกภูมิภาคของ Valais มี bisses ในทุกระดับความสูง
จนถึงต้นศตวรรษที่ 20 มีการใช้งานมากกว่า 200 ช่อง รวมแล้วประมาณ 1,800 กม.ที่จ่ายน้ำให้ 80% ของช่องชลประทานทั้งหมด พวกมันได้รับการบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอและการใช้งานได้รับการควบคุมอย่างเข้มงวด โดย bisses แต่ละแห่งได้รับการดูแลโดยเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยซึ่งบางครั้งพักอยู่ในกระท่อมริมฝั่งน้ำ ที่บ้านพักบางส่วนยังคงมีอยู่ในปัจจุบัน หน้าที่ของเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยคือดูแลให้มีการไหลของน้ำที่ดีและกระจายสิทธิของผู้รับผลประโยชน์อย่างเหมาะสม
Valais ซึ่งทอดยาวจากทะเลสาบเจนีวาไปยัง Matterhorn เป็นภูมิภาคที่วิเศษสุดในประเทศ (Credit: sbossert/Getty Images)
ปัจจุบัน Bisses ดั้งเดิมที่สุดของ Valais ถูกโค่นออกจากหิน ส่วนที่อื่น ๆ เช่น Bisse des Sarrasins อายุ 500 ปีในเขต Sierre ทางตอนกลางของ Valais ถูกทะลวงด้วยลำต้นของต้นไม้ แต่ความมหัศจรรย์ที่แท้จริงของวิศวกรรมนี้ คือ "hanging channels" ที่มีความกว้างระหว่าง 0.5 ม.- 2 ม. ซึ่งออกแบบมาเพื่อนำน้ำจากธารน้ำแข็งที่อยู่ห่างไกลออกไปรอบๆ ช่องเขาและในส่วนที่ทุรกันดารที่สุดในภูมิภาค
สวิตเซอร์แลนด์อาจได้รับการขนานนามว่าเป็น "หอเก็บน้ำของยุโรป" แต่ภูมิภาคหนึ่งคือ Valais ทางตะวันตกเฉียงใต้ของสวิตเซอร์แลนด์ ที่ในอดีตเคยเผชิญกับความแห้งแล้งที่ทวีความรุนแรงขึ้นจาก foehn (ลมร้อนของอากาศที่แห้งแล้ง)
สำหรับ Torrent Neuf ช่องที่แขวนอยู่ในศตวรรษที่ 15 ซึ่งตั้งอยู่สูง 1,200 ม. เหนือฝั่งตะวันออกของแม่น้ำ Morge ใน Saviese (ตอนกลางของ Valais)
ถูกสร้างขึ้นมาโดยเฉพาะเพื่อจับน้ำแข็งก่อนที่มันจะละลายเข้ามาในหุบเขา โดยใช้ต้นสนชนิดหนึ่งที่โค่นจาก Foret du Ban du Torrent ที่อยู่ใกล้เคียง นำมาสร้างท่อไม้ร้อยสายสามด้านที่สามารถกันหิมะถล่มและหินตกได้ โดยยึดช่องที่แขวนเหล่านี้ไว้กับหน้าผาหินปูนสูงชันด้วยคานไม้สองแถวที่เรียกว่า boutzets
หลังจากทดน้ำจากที่ราบสูงของ Savièse เป็นเวลาห้าศตวรรษแล้ว ช่องแขวนของ Torrent Neuf ก็ถูกปลดในปี 1935 และได้รับการยกย่องว่าเป็นการประกาศยุคทองของ bisses ในปี 1400 ด้วยความสำเร็จในการชลประทานบนที่ดินที่ไม่เกิดผล ต่อมา Torrent Neuf ได้รับการบูรณะใหม่ในปี 2013 เพื่อเป็นหนึ่งในมรดกทางวัฒนธรรม
bisses เปลี่ยนเส้นทางน้ำแข็งที่ละลายจากลำธารบนภูเขาไปยังทุ่งหญ้าและไร่องุ่นที่ระดับล่าง (เครดิต: Sarah Freeman)
Bisse of Stigwasser © www.les-bisses-du-valais.ch
เส้นทางเดินตามเส้นทางสายน้ำที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์สำหรับเหล่าผู้กล้า
สะพานแขวนของ Bisse du Torrent Neuf
นักปีนเขาที่เดินตามเส้นทางน้ำ Bisse du Torrent Neuf ซึ่งเป็นช่องทางชลประทานเก่าแก่ใกล้กับเมือง Savièse จะพบกับสะพานแขวนเรียงเป็นลำดับ
ทั้งหมด 4 แห่ง โดยทุกแห่งมีความยาว 90 ม. ซึ่งจะช่วยให้ผู้เดินข้ามเส้นทางแนวตั้งไปตามไหล่เขาที่ช่องทางน้ำเดิมที่สร้างขึ้นในปี1430ผ่านไป
ซึ่ง “bisse” นี้บรรทุกน้ำจากแม่น้ำ Morge ไปยังเนินเขารอบเมือง Savièse
(ขอขอบคุณที่มาของข้อมูลทั้งหมดและขออนุญาตนำมา)
" bisses of Valais " ช่องทางชลประทานของสวิตเซอร์แลนด์ในศตวรรษที่ 15
หลังจากทดน้ำจากที่ราบสูงของ Savièse เป็นเวลาห้าศตวรรษแล้ว ช่องแขวนของ Torrent Neuf ก็ถูกปลดในปี 1935 และได้รับการยกย่องว่าเป็นการประกาศยุคทองของ bisses ในปี 1400 ด้วยความสำเร็จในการชลประทานบนที่ดินที่ไม่เกิดผล ต่อมา Torrent Neuf ได้รับการบูรณะใหม่ในปี 2013 เพื่อเป็นหนึ่งในมรดกทางวัฒนธรรม