พืชดอก นับว่าเป็นพืชชั้นสูง ที่สืบพันธุ์โดยใช้ดอก ซึ่งเป็นวิธีการจำแนกที่สำคัญของ Angiospermae ในอาณาจักรพืช
ครั้งนี้ เราจึงขอนำเสนอวิธีการศึกษาโครงสร้างดอกไม้ ในขั้นต้น ที่ทำได้ตั้งแต่ชั้นประถมต้น ถึงมัธยมปลายกัน😁
-เริ่มแรก เราจะต้องหาดอกไม้ที่ใช้ศึกษามาก่อน ง่ายๆ ก็หาตามแถวบ้านนั่นแหละครับ
คำแนะนำ: การเด็ดดอกไม้ที่จะศึกษาควรเด็ดติดใบมาด้วยนะครับ เพราะเราจะสามารถศึกษา โครงสร้างเพิ่มเติมของใบไม้ ซึ่งสามารถจำแนกได้(ง่าย)ว่า
เป็นพืชใบเลี้ยงคู่หรือเดี่ยว😲 ถ้าเส้นใบเป็นร่างแห จะเป็นพืชใบเลี้ยงคู่ ถ้าเป็นเส้นขนาน จะเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว
-ต่อมา ก็มาเริ่มศึกษาโครงสร้างดอกภายนอกก่อนครับ ว่าดอกมีลักษณะเป็นอย่างไร ไอ้ที่มันเรียงกัน เป็นกลีบดอกจริงหรือไม่ สังเกตจาก มันจะมีดอกเล็กซ้อนอยู่อีก เช่น ทานตะวัน เฟื่องฟ้า
-หลังจากที่ศึกษาโครงสร้างภายนอกคร่าวๆแล้ว มาศึกษาให้ละเอียดยิ่งขึ้นกันดีกว่าครับ คือการศึกษาโครงสร้างภายในของดอก มีวิธีการง่ายๆ คือ
การแหวกดูด้วยตาเปล่า พืชดอกบางชนิดสามารถสังเกตโครงสร้างโดยละเอียดได้เพียงแค่การแหวกดูดอก วิธีนี้ทำได้ง่ายที่สุด
การฉีกกลีบดอกหรือกาบใบ พืชดอกบางชนิดมีลักษณะที่ยากต่อการดูด้วยการแหวกดูดอก จึงจำเป็นต้องฉีกกลีบดอก หรือ กาบใบ เช่น ดอกต้อยติ่ง ดอกกล้วย
ภาพ โครงสร้างดอกต้อยติ่ง โดยใช้วิธีการฉีกกลีบดอก
การผ่าดอกไม้ครึ่งซีก วิธีนี้เหมาะสำหรับเด็กโต เป็นการสังเกตที่ละเอียดมากขึ้น มักใช้อุปกรณ์ เช่น คัตเตอร์ เข็ม(แนะนำเฉพาะดอกบาง) สามารถจำแนกพืชดอก โดยใช้เกณฑ์ตำแหน่งของรังไข่ได้ ว่า อยู่เหนือวงกลีบ กลางวงกลีบ หรือใต้วงกลีบ และสามารถจำแนกได้ว่าพืชดอกชนิดนี้ มีผลเป็น ผลเดี่ยว ผลซ้อน หรือผลรวมได้ และจำแนกได้ว่า รังไข่นั้น มีออวุลเดียวหรือหลายออวุลได้ หากทำและสังเกตโดยละเอียด
ภาพ โครงสร้างดอกพุดศุภโชคโดยใช้วิธีการผ่าดอกไม้ครึ่งซีก
-เมื่อเราได้ศึกษาโครงสร้างของดอกอย่างละเอียดมากขึ้นแล้ว ก็สมควรที่จะทำการเก็บภาพ หรือวาดโครงสร้างเหล่านั้นเก็บไว้ครับ😁
การเก็บภาพ ก็เก็บภาพโดยแสดงส่วนต่างๆ ของดอกเอาไว้ครับ จะดีมากหากระบุส่วนต่างๆว่า เป็นโครงสร้างใดของดอก
การเขียนภาพ ใช้คำว่าเขียนเพราะ ภาพการศึกษาโครงสร้าง สมควรที่ลายเส้นจะต้องชัดเจน เส้นไม่ขาด(เป็นรูปทรงปิดก็ว่า) หรือแนวๆ ภาพกายวิภาคของกระดูกครับ ไม่ใช่แนวแบบเขี่ยๆ
(ตอนเรียนปฏิบัติการเรื่องภาคตัดขวางเนื้อเยื้อพืช ทำเอาเกือบตายแนะครับ โดนแซวตลอด ท่อน้ำแตก ตั๊กแตน(ภาคตัดขวางพืชใบเลี้ยงเดี่ยว)หน้าเบี้ยวไปนะ😅)
ภาพ โครงสร้างดอกพุดศุภโชค บันทึกภาพโดยการเขียนภาพ
แค่นี้ เราก็สามารถเอางานนี้ไปส่งครู(น้านนน)หรือเอาไปศึกษาต่อไปได้แล้วครับ😍
หวังว่าวิธีการศึกษาดอกที่แนะนำไป จะเป็นตัวเลือกหนึ่งในการศึกษาพืชกันนะครับ
หากผิดพลาดในส่วนใด ขออภัยด้วยจริงๆครับ😅
อ้างอิง
หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ ชีววิทยา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ เล่ม ๓ ตามผลการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
มาศึกษาโครงสร้างดอกไม้เบื้องต้นกันเถอะ
พืชดอก นับว่าเป็นพืชชั้นสูง ที่สืบพันธุ์โดยใช้ดอก ซึ่งเป็นวิธีการจำแนกที่สำคัญของ Angiospermae ในอาณาจักรพืช
ครั้งนี้ เราจึงขอนำเสนอวิธีการศึกษาโครงสร้างดอกไม้ ในขั้นต้น ที่ทำได้ตั้งแต่ชั้นประถมต้น ถึงมัธยมปลายกัน😁
-เริ่มแรก เราจะต้องหาดอกไม้ที่ใช้ศึกษามาก่อน ง่ายๆ ก็หาตามแถวบ้านนั่นแหละครับ
คำแนะนำ: การเด็ดดอกไม้ที่จะศึกษาควรเด็ดติดใบมาด้วยนะครับ เพราะเราจะสามารถศึกษา โครงสร้างเพิ่มเติมของใบไม้ ซึ่งสามารถจำแนกได้(ง่าย)ว่า
เป็นพืชใบเลี้ยงคู่หรือเดี่ยว😲 ถ้าเส้นใบเป็นร่างแห จะเป็นพืชใบเลี้ยงคู่ ถ้าเป็นเส้นขนาน จะเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว
-ต่อมา ก็มาเริ่มศึกษาโครงสร้างดอกภายนอกก่อนครับ ว่าดอกมีลักษณะเป็นอย่างไร ไอ้ที่มันเรียงกัน เป็นกลีบดอกจริงหรือไม่ สังเกตจาก มันจะมีดอกเล็กซ้อนอยู่อีก เช่น ทานตะวัน เฟื่องฟ้า
-หลังจากที่ศึกษาโครงสร้างภายนอกคร่าวๆแล้ว มาศึกษาให้ละเอียดยิ่งขึ้นกันดีกว่าครับ คือการศึกษาโครงสร้างภายในของดอก มีวิธีการง่ายๆ คือ
การแหวกดูด้วยตาเปล่า พืชดอกบางชนิดสามารถสังเกตโครงสร้างโดยละเอียดได้เพียงแค่การแหวกดูดอก วิธีนี้ทำได้ง่ายที่สุด
การฉีกกลีบดอกหรือกาบใบ พืชดอกบางชนิดมีลักษณะที่ยากต่อการดูด้วยการแหวกดูดอก จึงจำเป็นต้องฉีกกลีบดอก หรือ กาบใบ เช่น ดอกต้อยติ่ง ดอกกล้วย