ศาสนาอิสลามในเขตบริหารพิเศษฮ่องกงและมาเก๊า

_________________________________________________________________________

เมื่อพูดถึงดินแดนอดีตอาณานิคมตะวันตกอย่าง ฮ่องกง (Hong Kong) และ มาเก๊า (Macau) แน่นอนว่าเรื่องราวของศาสนาอิสลามและชาวมุสลิมไม่ใช่สิ่งแรกๆที่คนทั่วไปจะนึกถึงหรอก สำหรับเราชาวสยามประเทศ เมื่อกล่าวถึง 2 เขตบริหารพิเศษแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีนนี้ เราก็มักจะนึกถึงตั๋วเครื่องบินราคาถูก ตึกสูงเสียดฟ้าแข่งกันแทงยอดทิ่มเมฆ ตึกแถวซึ่งมีป้ายไฟใหญ่น้อยพาดระโยงระยางจนดูลายตา แผงสินค้าตามตลาดนัด ติ่มซำและสารพัดเมนูอาหารกวางตุ้งรสเลิศ รวมไปถึงคาสิโนอันลือเลื่องที่พบได้ดกดื่นมากมายในมาเก๊า

ทางด้านศาสนาความเชื่อ แน่นอนว่าประชากรส่วนใหญ่ซึ่งเป็นคนเชื้อชาติจีนย่อมนับถือ 3 ศาสนา อันได้แก่ ศาสนาเต๋า ศาสนาขงจื๊อ และพุทธศาสนามหายาน ชนิดผสมกลมกลืนกันเป็นหนึ่ง และทริปไหว้พระขอพร ตระเวนเซ่นสักการะศาลเจ้าศักดิ์สิทธิ์ เช่าเครื่องรางของขลัง ก็เป็นทริปยอดนิยมของชาวไทยส่วนใหญ่ กลายเป็นอีกหนึ่งภาพจำที่ใครหลายคนมีต่อฮ่องกงกับมาเก๊า แม้แต่คนที่ไม่ใช่ "สายมู" ก็ยังจำต้องใส่ชื่อวัดหรือศาลเจ้าจีนเข้าไปในโปรแกรมเที่ยวฮ่องกง-มาเก๊าของตนเอง เพื่อให้ได้ชื่อว่ามาถึงฮ่องกงไม่เสียเที่ยว 

ศาสนาที่มีผู้นับถือรองลงมาคือศาสนาคริสต์ ข้อนี้เห็นจะเป็นเรื่องที่เข้าใจได้ไม่ยากนัก ค่าที่ทั้งสองดินแดนต่างเคยตกเป็นเมืองขึ้นฝรั่งมังค่ามาก่อน ย่อมได้รับอิทธิพลทางศรัทธาความเชื่อมาจากเจ้าอาณานิคมเดิมมิใช่น้อย

กระนั้นก็ใช่ว่าในฮ่องกงกับมาเก๊าจะมีเพียงชาวจีนกับชาวตะวันตกเท่านั้น กรุณาอย่าหลงลืมกันไปว่าในอดีตกาลทั้งอังกฤษและโปรตุเกสต่างก็มีดินแดนอาณานิคมมากมาย มีประชากรคนในบังคับทั่วทุกทวีป ซึ่งมันเป็นเรื่องสามัญธรรมดาที่ผู้คนจากดินแดนอาณานิคมหนึ่งจะเคลื่อนย้ายตัวเองไปยังดินแดนอาณานิคมอีกแห่งหนึ่ง กอปรกับการที่ทั้งฮ่องกง ทั้งมาเก๊า ต่างก็เป็นเมืองท่าการค้าขนาดใหญ่ เป็นที่รู้จักไปทั่วโลก ด้วยชื่อเสียงความสำคัญของทั้ง 2 ดินแดนอาณานิคมที่ปัจจุบันผันตัวมาเป็นเขตปกครองพิเศษของจีนใหม่ ย่อมดึงดูดผู้คนจากทั่วทุกสารทิศให้ไหลบ่าเข้ามาแสวงโชค ก่อนที่ผู้คนเหล่านั้นจะตั้งรกรากอาศัยอยู่ในดินแดนดังกล่าวจนชั่วลูกชั่วหลาน

มุสลิมก็เป็นคนกลุ่มหนึ่งที่รอนแรมจากบ้านเกิดเมืองนอนของตนมาสู่ดินแดนอาณานิคมในเอเชียตะวันออกของอังกฤษและโปรตุเกสเพื่อหวังสร้างชีวิตใหม่ที่ดีกว่า บ้างมาด้วยเหตุผลทางการเมือง บ้างมาด้วยเหตุผลทางเศรษฐกิจ แม้ในปัจจุบันทั้งมาเก๊าและฮ่องกงก็ยังเป็นที่หมายปลายทางที่ชาวมุสลิมจากหลายประเทศพากันหลั่งไหลเข้ามาอย่างไม่ขาดสาย บางคนมาเพื่อเก็บหอมรอมริบทำทุนส่งกลับไปจุนเจือครอบครัวที่บ้านเกิด ขณะที่อีกไม่น้อยเลือกที่จะอยู่อาศัยในเมืองเหล่านี้เป็นการถาวร พร้อมทั้งเรียกตัวเองว่า "มุสลิมฮ่องกง" และ "มุสลิมมาเก๊า" อย่างสมภาคภูมิ

จากข้อมูลสถิติประชากรของฮ่องกงเมื่อปี 2016 ประชากรมุสลิมในฮ่องกงมีจำนวนราว 300,000 คน คิดเป็น 4.1% ของประชากรทั้งหมด ศาสนาอิสลามถือเป็นศาสนาที่มีผู้นับถือมากเป็นอันดับ 5 รองมาจาก 1. อื่นๆ ไม่ระบุ หรือ ไม่มี (54.3%) 2. พุทธหรือเต๋า (27.9%) 3. คริสต์นิกายโปรเตสแตนท์ (6.7%) 4. คริสต์นิกายคาทอลิก (5.3%)

ส่วนมาเก๊า จากข้อมูลของสมาคมอิสลามแห่งมาเก๊า (Macau Islamic Society) ประชากรมุสลิมในมาเก๊ามีจำนวนมากกว่า 10,000 คน ถือเป็นตัวเลขที่น้อยมากจนรวมอยู่กับศาสนาอื่นๆซึ่งคิดเป็น 13.7% ของประชากรมาเก๊าทั้งหมด จากสถิติของรัฐบาลเขตบริหารพิเศษมาเก๊าเมื่อปี 2012