สิ่งที่ไม่ถูกไม่ดีเป็นสิ่งที่ไม่ควรปฏิบัติ ควรตัด ควรถอน
เป็นทางเสื่อม ทำให้ทุกข์ ทำให้ไม่มี
สิ่งที่ไม่ถูกไม่ดี ๔ ข้อ คือ
- อธรรม ความไม่ถูก ความไม่ดี ความไม่ใช่ทางสายกลาง
- ธรรมฝ่ายชั่วร้าย ความชั่วร้าย
- ความไม่มีวิชา วิชาที่ไม่ถูกไม่ดี การผิดกฎของธรรมชาติ
- กิเลส มีความสุขด้วยความผิด
สิ่งที่ไม่ถูกไม่ดี ๒๕ ข้อ คือ
- ความไม่ถูก ความไม่ดี ขาดสติ ขาดสัมปชัญญะ สมาธิที่ผิด ขาดสมาธิที่ถูก ขาดวิชา ความไม่ใช่ทางสายกลาง ความหย่อนเกินหรือตึงเกิน
- ความไม่มีวิชา ทักษะที่ไม่ถูกไม่ดี วิชาที่ไม่ถูกไม่ดี การผิดกฎของธรรมชาติ
- จิตสำนึกที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ความเห็นที่ไม่ถูกที่ไม่ดี เจตนาที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ความหลงผิด การสะสมอธรรมหรือกิเลส
- คิดไม่ถูกคิดไม่ดี คิดร้าย ตั้งจิตปรารถนาในทางที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ความปรารถนาไม่ถูกไม่ดี ความอยากอย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส ความคาดหวังที่ไม่ถูกไม่ดี การปรารถนา หา มี ติด ยึดติด หรือยึดมั่นถือมั่นในชื่อเสียง หน้าตา เกียรติ ยศ อำนาจ วาสนา อย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส
- สื่อ เจรจาไม่ถูกไม่ดี
- การไม่จับ ไม่จับหลัก ความประพฤติไม่ถูกไม่ดี การปฏิบัติไม่ถูกไม่ดี การเชื่อมต่อ การติดต่อ ประสานที่ไม่ถูกไม่ดี การสร้าง มีบารมีที่ไม่ถูกไม่ดี ทุจริต ไม่เข้มแข็ง ไม่สู้ ขลาด กลัว อย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส
- การล่วงเกิน การรับจากความผิดความไม่ดี การรับสิ่งตอบแทนจากการปฏิบัติอธรรมหรือกิเลส
- ความพยายามที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ความไม่เพียรพยายามในทางที่ถูกที่ดี ความมุ่งมั่นที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ไม่มุ่งมั่นในความถูกความดี มักง่าย ไม่รับผิดชอบ ขอไปทีอย่างเป็นอธรรม ความประมาท ไม่รอบคอบ
- ความตั้งมั่นที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ไม่มีความตั้งมั่น แน่วแน่ที่ถูกที่ดี ตั้งจิตไว้ที่ไม่ถูกที่ไม่ดี
- การหาเรียงทำสร้างขันธ์ ให้มีเนื้อขันธ์ไม่ถูก ไม่ถูกเนื้อ เรียงเนื้อขันธ์ไม่ถูก ไม่ถูกหลักวิชา ไม่ถูกกฎของธรรมชาติ เป็นกิเลส การหาเรียงทำสร้างธรรม รูป นาม สมบัติรูป สมบัตินาม อย่างไม่ถูก ไม่ถูกหลักวิชา ไม่ถูกกฎของธรรมชาติ เป็นกิเลส การเรียงความสำคัญไม่ถูก ไม่ถูกอันดับ ไม่ถูกลำดับ การเรียงไม่ถูก ไม่ถูกเนื้อนาม ไม่ถูกลำดับ ไม่เป็นระเบียบ การซ้ำแบบผิด ผิดหลักวิชา
- การไม่ฝืน ไม่บังคับ ไม่ควบคุมตนเองเพื่อความถูกความดี ไม่ควบคุมอธรรม กิเลสของตนให้ไม่ให้ทำงาน ไม่สลัดอธรรม กิเลสของตนออกไป อดทน อดกลั้นที่ผิดที่ไม่ดี ไม่อดทน ไม่อดกลั้นที่ถูก ไม่มีความสามารถในการเผชิญกับอุปสรรค
- ผิดสูตร จากหลักธรรม จากหลักวิชา จากกฎของธรรมชาติ ความไม่เหมาะสม ไม่พอเหมาะ ไม่พอดี ไม่มีจังหวะที่ถูก ไม่รู้จักผ่อนหนักผ่อนเบา ไม่รู้จักพอ ความมากเกิน หรือน้อยเกิน เกินขอบเขตจำกัด เกินขีดจำกัด การไม่รู้จักเก็บอย่างพอเหมาะ การฟุ้งเฟ้อ สิ้นเปลือง ไม่ทันเวลาที่จำกัด มีความไม่สมดุล
- การไม่รู้จักปรับตัวอย่างถูกต้อง การไม่รู้จักปรับปรุงหรือแก้ไขอย่างถูกต้อง
- ความไม่สม่ำเสมอ ไม่เสมอต้นเสมอปลายอย่างถูกต้อง
- การแย่ง แย่งสมบัตินามขันธ์ อย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส การเสียสมบัตินามขันธ์อย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส การเอาของเขา การใช้ในส่วนของเขา การบังคับผู้อื่น การแทรกแซงขันธ์อื่น การให้ขันธ์อื่นมาแทรกแซงขันธ์ของตน เปรียบเทียบอย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส แข่ง ความตระหนี่ ความเห็นแก่ตัว ความอิจฉาริษยา การทำให้เข้าใจคลาดเคลื่อน ทำให้เข้าใจผิด การใส่ร้าย การกดขี่ข่มเหง การรังแก การทำให้คลาดเคลื่อน การทำให้ผิดพลาด การทำให้ผิด การเจาะระบบอย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส การถูกเจาะระบบอย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส การคัดลอกแบบผิด
- การไม่รู้จักออกจาก ความติด ความยึดติด ความยึดมั่นถือมั่น การผูกมัด ในสิ่งเคยได้ นามธาตุ รูป นาม สมบัติรูป สมบัตินาม ทรัพย์สมบัติ อย่างเป็นอธรรม เป็นวิชาที่ผิดที่ไม่ดี หรือเป็นกิเลส
- การไม่รู้จักบันทึก ไม่รู้จักเก็บบันทึก
- การวางเฉยที่ผิด ไม่รู้จักวางเฉยที่ถูก การปล่อยวางที่ผิด ไม่รู้จักปล่อยวาง ละวางที่ถูก
- ความไม่เป็นกลางแบบถูก ความเป็นกลางแบบผิด ลำเอียง
- ความไม่เป็นธรรม เอาเปรียบ
- การไม่รู้คุณไม่แทนคุณ
- ความคด มีเล่ห์เหลี่ยม โกง ทรยศ หักหลัง ลักไก่
- ความไม่จริง ไม่จริงใจ
- ความไม่มีอิสระ ไม่เป็นอิสระอย่างถูกต้อง ความอิสระที่ไม่ถูกไม่ดี
- กิเลส ความโลภ ความโลภมี ความโกรธ ความหลง การติด ยึดติด ยึดมั่นถือมั่นในพื้นฐาน รูป อรูป ธรรม ความมัวเมา ราคะ รูปราคะ อรูปราคะ มีความสุขจากความมีอย่างเป็นกิเลส มีความสุขด้วยความผิด
อธรรมหลัก ธรรมฝ่ายชั่วร้าย
เป็นทางเสื่อม ทำให้ทุกข์ ทำให้ไม่มี
สิ่งที่ไม่ถูกไม่ดี ๔ ข้อ คือ
- อธรรม ความไม่ถูก ความไม่ดี ความไม่ใช่ทางสายกลาง
- ธรรมฝ่ายชั่วร้าย ความชั่วร้าย
- ความไม่มีวิชา วิชาที่ไม่ถูกไม่ดี การผิดกฎของธรรมชาติ
- กิเลส มีความสุขด้วยความผิด
สิ่งที่ไม่ถูกไม่ดี ๒๕ ข้อ คือ
- ความไม่ถูก ความไม่ดี ขาดสติ ขาดสัมปชัญญะ สมาธิที่ผิด ขาดสมาธิที่ถูก ขาดวิชา ความไม่ใช่ทางสายกลาง ความหย่อนเกินหรือตึงเกิน
- ความไม่มีวิชา ทักษะที่ไม่ถูกไม่ดี วิชาที่ไม่ถูกไม่ดี การผิดกฎของธรรมชาติ
- จิตสำนึกที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ความเห็นที่ไม่ถูกที่ไม่ดี เจตนาที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ความหลงผิด การสะสมอธรรมหรือกิเลส
- คิดไม่ถูกคิดไม่ดี คิดร้าย ตั้งจิตปรารถนาในทางที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ความปรารถนาไม่ถูกไม่ดี ความอยากอย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส ความคาดหวังที่ไม่ถูกไม่ดี การปรารถนา หา มี ติด ยึดติด หรือยึดมั่นถือมั่นในชื่อเสียง หน้าตา เกียรติ ยศ อำนาจ วาสนา อย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส
- สื่อ เจรจาไม่ถูกไม่ดี
- การไม่จับ ไม่จับหลัก ความประพฤติไม่ถูกไม่ดี การปฏิบัติไม่ถูกไม่ดี การเชื่อมต่อ การติดต่อ ประสานที่ไม่ถูกไม่ดี การสร้าง มีบารมีที่ไม่ถูกไม่ดี ทุจริต ไม่เข้มแข็ง ไม่สู้ ขลาด กลัว อย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส
- การล่วงเกิน การรับจากความผิดความไม่ดี การรับสิ่งตอบแทนจากการปฏิบัติอธรรมหรือกิเลส
- ความพยายามที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ความไม่เพียรพยายามในทางที่ถูกที่ดี ความมุ่งมั่นที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ไม่มุ่งมั่นในความถูกความดี มักง่าย ไม่รับผิดชอบ ขอไปทีอย่างเป็นอธรรม ความประมาท ไม่รอบคอบ
- ความตั้งมั่นที่ไม่ถูกที่ไม่ดี ไม่มีความตั้งมั่น แน่วแน่ที่ถูกที่ดี ตั้งจิตไว้ที่ไม่ถูกที่ไม่ดี
- การหาเรียงทำสร้างขันธ์ ให้มีเนื้อขันธ์ไม่ถูก ไม่ถูกเนื้อ เรียงเนื้อขันธ์ไม่ถูก ไม่ถูกหลักวิชา ไม่ถูกกฎของธรรมชาติ เป็นกิเลส การหาเรียงทำสร้างธรรม รูป นาม สมบัติรูป สมบัตินาม อย่างไม่ถูก ไม่ถูกหลักวิชา ไม่ถูกกฎของธรรมชาติ เป็นกิเลส การเรียงความสำคัญไม่ถูก ไม่ถูกอันดับ ไม่ถูกลำดับ การเรียงไม่ถูก ไม่ถูกเนื้อนาม ไม่ถูกลำดับ ไม่เป็นระเบียบ การซ้ำแบบผิด ผิดหลักวิชา
- การไม่ฝืน ไม่บังคับ ไม่ควบคุมตนเองเพื่อความถูกความดี ไม่ควบคุมอธรรม กิเลสของตนให้ไม่ให้ทำงาน ไม่สลัดอธรรม กิเลสของตนออกไป อดทน อดกลั้นที่ผิดที่ไม่ดี ไม่อดทน ไม่อดกลั้นที่ถูก ไม่มีความสามารถในการเผชิญกับอุปสรรค
- ผิดสูตร จากหลักธรรม จากหลักวิชา จากกฎของธรรมชาติ ความไม่เหมาะสม ไม่พอเหมาะ ไม่พอดี ไม่มีจังหวะที่ถูก ไม่รู้จักผ่อนหนักผ่อนเบา ไม่รู้จักพอ ความมากเกิน หรือน้อยเกิน เกินขอบเขตจำกัด เกินขีดจำกัด การไม่รู้จักเก็บอย่างพอเหมาะ การฟุ้งเฟ้อ สิ้นเปลือง ไม่ทันเวลาที่จำกัด มีความไม่สมดุล
- การไม่รู้จักปรับตัวอย่างถูกต้อง การไม่รู้จักปรับปรุงหรือแก้ไขอย่างถูกต้อง
- ความไม่สม่ำเสมอ ไม่เสมอต้นเสมอปลายอย่างถูกต้อง
- การแย่ง แย่งสมบัตินามขันธ์ อย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส การเสียสมบัตินามขันธ์อย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส การเอาของเขา การใช้ในส่วนของเขา การบังคับผู้อื่น การแทรกแซงขันธ์อื่น การให้ขันธ์อื่นมาแทรกแซงขันธ์ของตน เปรียบเทียบอย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส แข่ง ความตระหนี่ ความเห็นแก่ตัว ความอิจฉาริษยา การทำให้เข้าใจคลาดเคลื่อน ทำให้เข้าใจผิด การใส่ร้าย การกดขี่ข่มเหง การรังแก การทำให้คลาดเคลื่อน การทำให้ผิดพลาด การทำให้ผิด การเจาะระบบอย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส การถูกเจาะระบบอย่างเป็นอธรรมหรือเป็นกิเลส การคัดลอกแบบผิด
- การไม่รู้จักออกจาก ความติด ความยึดติด ความยึดมั่นถือมั่น การผูกมัด ในสิ่งเคยได้ นามธาตุ รูป นาม สมบัติรูป สมบัตินาม ทรัพย์สมบัติ อย่างเป็นอธรรม เป็นวิชาที่ผิดที่ไม่ดี หรือเป็นกิเลส
- การไม่รู้จักบันทึก ไม่รู้จักเก็บบันทึก
- การวางเฉยที่ผิด ไม่รู้จักวางเฉยที่ถูก การปล่อยวางที่ผิด ไม่รู้จักปล่อยวาง ละวางที่ถูก
- ความไม่เป็นกลางแบบถูก ความเป็นกลางแบบผิด ลำเอียง
- ความไม่เป็นธรรม เอาเปรียบ
- การไม่รู้คุณไม่แทนคุณ
- ความคด มีเล่ห์เหลี่ยม โกง ทรยศ หักหลัง ลักไก่
- ความไม่จริง ไม่จริงใจ
- ความไม่มีอิสระ ไม่เป็นอิสระอย่างถูกต้อง ความอิสระที่ไม่ถูกไม่ดี
- กิเลส ความโลภ ความโลภมี ความโกรธ ความหลง การติด ยึดติด ยึดมั่นถือมั่นในพื้นฐาน รูป อรูป ธรรม ความมัวเมา ราคะ รูปราคะ อรูปราคะ มีความสุขจากความมีอย่างเป็นกิเลส มีความสุขด้วยความผิด