ทำไมคำพูดสั้นๆของพระอัสสชิ ทำให้อุปติสสะ (พระสารีบุตร) และโกลิตะ (พระโมคคัลลานะ) บรรลุโสดาบัน

ความเป็นมาของพระอภิธรรม (ตอนที่ ๓) กำเนิดพระอภิธรรมปิฎก จากคอลัมน์ ธรรมโอสถ เขียนโดย พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร) นิตยสารเนชั่นสุดสัปดาห์ ปีที่ ๒๕ ฉบับที่ ๑๒๗๗ วันที่ ๑๘ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๕๙ พระพุทธ

สอุปาทิเสสสูตร พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรสารีบุตร อัญญเดียรถีย์ปริพาชกบางพวก โง่เขลา ไม่ฉลาด อย่างไรจักรู้ ผู้ที่เป็น สอุปาทิเสสะ ว่าเป็น สอุปาทิเสสะ หรือ จักรู้ผู้ที่เป็น อนุปาทิเสสะ ว่าเป็น อนุปาท

พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระสารีบุตรว่ามีปัญญาเฉียบแหลม สามารถ เห็นแจ้งธรรมตามลำดับบท ๆ ได้อย่างสมบูรณ์ที่สุดในบรรดาสาวกทั้งหมด พระสารีบุตรเห็นธรรมในแต่ละฌานอย่างละเอียด ทั้งเกิด–ตั้งอยู่–ดับไ

หลังจากที่ได้ทำการ "สอบสวน" และ "สอบทาน" ทิฐิความเห็น ของพวก แก๊งส์ นักอภิธรรม ชั้นปลายแถว อย่างละเอียดรอบคอบ ในกรณี ท่านพุทธทาส ระบุว่า ไม่สามารถ "หอบหิ้ว" ความเป็นโสดาบ