ก่อนอื่นต้องขอแสดงความเสียใจกับคุณแอ๊นท์ ธรัญญา สัตตบุศย์ ครับ และขอให้กำลังใจกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้าทุกท่าน
โรคนี้เป็นโรคที่เหมือนไม่อันตราย แต่มันอันตรายเพราะเป็นโรคทางประสาทจิตเวช มีสารสื่อประสาทจำพวก serotonin, norepinephrine เข้ามาเกี่ยวข้อง ไม่เกี่ยวกับจิตใจอ่อนแอ
ผมจะไม่ขอกล่าวถึงยา เพราะทุกท่านสามารถหาอ่านได้จากบทความของแพทย์ในอินเตอร์เน็ต ที่มีอยู่แพร่หลายอยู่แล้ว
แต่จะขอให้กำลังใจ และให้ข้อมูลใหม่ ที่ประเทศไทยจะมีเฉพาะ รพ. จุดหลักๆ สำหรับรักษาซึมเศร้า
1. กรณีซึมเศร้ารุนแรงและมีข้อบ่งชี้ สามารถใช้ เอสเคตามีน (ESKETAMINE) รักษาได้
วันที่ 5 มีนาคม 2019 US FDA อนุมัติยาพ่นจมูก Spravato (Esketamine) สำหรับผู้เป็นโรคซึมเศร้าที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษา โดย Esketamine (S-ketamine) เป็น S-enantiomer ของ ketamine (racemic form) ออกฤทธิ์เป็น non-selective, non-competitive N-methyl-D-aspartate (NMDA) receptor antagonist แต่ละขวดมี esketamine hydrochloride 32.3 มิลลิกรัม (เท่ากับ esketamine 28 มิลลิกรัม) พ่นได้ 2 ครั้ง ยาพ่นจมูกนี้ใช้ร่วมกับยาต้านซึมเศร้าชนิดรับประทาน โดยในช่วงแรกตั้งแต่สัปดาห์ที่ 1-4 (induction phase) ใช้สัปดาห์ละ 2 ครั้ง โดยวันแรกใช้ขนาด 56 มิลลิกรัม ต่อมาใช้ขนาด 56 หรือ 84 มิลลิกรัม (ขึ้นกับอาการโรคซึมเศร้าและอาการไม่พึงประสงค์ของยา) ช่วงต่อมา (maintenance phase) ตั้งแต่สัปดาห์ที่ 5-8 ใช้สัปดาห์ละ 1 ครั้ง ในขนาด 56 หรือ 84 มิลลิกรัม จากนั้นตั้งแต่สัปดาห์ที่ 9 เป็นต้นไป อาจใช้สัปดาห์ละ 1 ครั้งหรือใช้ทุก 2 สัปดาห์ ในขนาด 56 หรือ 84 มิลลิกรัม ซึ่งความถี่ในการใช้ยาและขนาดยาปรับตามเหมาะสมสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย โดยให้มีความถี่น้อยครั้งที่สุดที่เพียงพอเพื่อการควบคุมอาการของโรคได้
Ref.
2. การใช้ Deep Transcranial Magnetic Stimulation
(DTMS) เป็นวิธีที่ไม่ต้องอาศัยการเจาะการผ่า (noninvasive) เพื่อกระตุ้นเขตเล็ก ๆ ในสมอง องค์การอาหารและยาสหรัฐอนุมัติให้ใช้ TMS เพื่อบำบัดโรคซึมเศร้าที่ไม่ตอบสนองต่อวิธีรักษาวิธีอื่น (treatment-resistant major depressive disorder) ในปี 2551
ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบระหว่าง TMS แบบปกติ และ DTMS พบว่า DTMS มีผลดีเหนือกว่า คือ (1) DTMS ใช้เวลารักษาสั้นเพียง 20 นาที ขณะที่ TMS ใช้เวลา 37 นาที (2) DTMS กระตุ้นได้ลึกกว่า TMS โดยการศึกษาแสดงให้เห็นว่าโครงสร้างสมองส่วนลึกมีการเชื่อมต่อกับ reward system มากขึ้น ดังนั้นถ้าการกระตุ้นสามารถลงได้ยิ่งลึกก็จะยิ่งให้ประสิทธิภาพในการรักษาสูงกว่า (3) DTMS กระตุ้นได้กว้างกว่า TMS ซึ่งบางกรณี TMS จะพลาดตำแหน่งเป้าหมายในการรักษา ทำให้รักษาไม่ตรงจุด
Ref. อ้างมากกว่า 3 แหล่ง ผ่าน
https://th.m.wikipedia.org/wiki/โรคซึมเศร้า
โรงพยาบาลในประเทศไทยบางแห่งจะมีการรักษาที่มากกว่ายา ที่ผู้ป่วยที่ยังไม่ตอบสนองกับการใช้ยาปรับสารสื่อประสาทไม่สำเร็จ/ทนผลของยาไม่ได้
ลองดูนะครับ
กรณีคุณแอ๊นท์ ธรัญญา สัตตบุศย์
ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบระหว่าง TMS แบบปกติ และ DTMS พบว่า DTMS มีผลดีเหนือกว่า คือ (1) DTMS ใช้เวลารักษาสั้นเพียง 20 นาที ขณะที่ TMS ใช้เวลา 37 นาที (2) DTMS กระตุ้นได้ลึกกว่า TMS โดยการศึกษาแสดงให้เห็นว่าโครงสร้างสมองส่วนลึกมีการเชื่อมต่อกับ reward system มากขึ้น ดังนั้นถ้าการกระตุ้นสามารถลงได้ยิ่งลึกก็จะยิ่งให้ประสิทธิภาพในการรักษาสูงกว่า (3) DTMS กระตุ้นได้กว้างกว่า TMS ซึ่งบางกรณี TMS จะพลาดตำแหน่งเป้าหมายในการรักษา ทำให้รักษาไม่ตรงจุด
Ref. อ้างมากกว่า 3 แหล่ง ผ่าน https://th.m.wikipedia.org/wiki/โรคซึมเศร้า
โรงพยาบาลในประเทศไทยบางแห่งจะมีการรักษาที่มากกว่ายา ที่ผู้ป่วยที่ยังไม่ตอบสนองกับการใช้ยาปรับสารสื่อประสาทไม่สำเร็จ/ทนผลของยาไม่ได้
ลองดูนะครับ