หุงข้าวเมื่อก่อนก็มีแค่สองแบบ แบบเช็ดน้ำ กับแบบไม่เช็ดน้ำ
หุงข้าวเช็ดน้ำทำก่าย แค่ต้มข้าวให้ข้าวเริ่มสุก"บาน" ราไฟ โดยเอาถ่านหรือฟืนออกให้เหลือไฟอ่อนๆ เอาฝาหม้อปิด ทำการดงข้าว โดยหมั่นตะแคงหม้ให้โดนความร้อนทั่วๆจนข้าวระอุดีเป็นอันเสร็จ
หุงข้าวไม่เช็ดน้ำยากหน่อย ต้องกะน้ำให้พอดีกับชนิดของข้าว ต้องรู้ว่าข้าวเก่า กลางปี หรือข้าวใหม่ ข้าวแข็งหรือข้าวหอม หุงขึ้นหม้อหรือไม่
ข้าวใหม่และข้าวหอมยางเยอะ หุงไม่ค่อยขึ้นหม้อ แฉะง่าย ข้าวเก่าและข้าวแข็งมักหุงขึ้นหม้อ ใช้น้ำเยอะกว่า
ต้องกะให้พอดี เมื่อข้าวบานค่อยราไฟและดงจนข้าวสุกดี
ถ้ากะไม่ดีอาจจะได้ข้าวสามกษัตริย์