สมถะภาวนา และ วิปัสสนาภาวนา ไม่จำเป็นต้องเจริญพร้อมกัน!!

ไม่ได้หมายความว่า เมื่อจะเจริญวิปัสสนาภาวนา จะต้องเจริญสมถภาวนาก่อนไม่ใช่อย่างนั้นครับ




เพราะผู้ที่เจริญวิปัสสนาภาวนาอย่างเดียว โดยไม่ได้เจริญสมถภาวนาและได้ฌานก่อน จึงจะบรรลุก็มี   เช่น  นางวิสาขา  ท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี  

แต่สำหรับผู้ที่เจริญสมถภาวนาได้ฌานก่อน แต่ไม่ได้เจริญวิปัสสนาภาวนา จึงไม่บรรลุก็มีมากมายครับ



   เราจะต้องเข้าใจพื้นฐานก่อนครับว่า การจะบรรลุธรรมด้วยการเจริญวิปัสสนาภาวนาเท่านั้น ไม่ใช่การเจริญสมถภาวนา  

และอีกประการหนึ่ง  การที่จะเจริญวิปัสสนาภาวนาได้ ไม่ใช่ต้องเจริญสมถภาวนาก่อนให้ได้ฌาน จึงจะเจริญวิปัสสนาภาวนาได้ อันนี้ ก็ไม่ใช่เช่นกัน

เพราะการเจริญวิปัสสนาภาวนาอย่างเดียว ก็บรรลุธรรมได้ครับ

   หากมีคำแย้งว่า ต้องมีสมถะและวิปัสสนาควบคู่กันไปเป็นธรรมคู่กัน   สมถะ หมายถึงสภาพธรรมที่สงบจากกิเลส    ซึ่งพระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงองค์ของสมถะและวิปัสสนาว่าเป็นอย่างไรบ้างดังนี้

   มรรค มี องค์ 8 มี สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ สัมมาสติและสัมมาสมาธิ

นี่คือการเจริญมรรค อันเป็นหนทางดับกิเลส คือวิปัสสนาภาวนา นั่นเองครับ  คำถามมีว่า มรรคมีองค์ 8 มีสมถะหรือเปล่าครับ  หรือ มีแต่วิปัสสนาอย่างเดียว คำตอบคือ มีทั้ง องค์ธรรมของสมถะ และ มีวิปัสสนาด้วย      

พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมที่เป็นคู่กันในการอบรมปัญญา คือ สมถะและวิปัสสนา  ดังนั้น   ในอริยมรรคมีองค์ 8  ตามที่กล่าวมา   มีทั้งสมถะและวิปัสสนาด้วย   มีอย่างไร     

พระพุทธเจ้าทรงแสดงว่า ฝ่ายของวิปัสสนา มี 2 อย่างคือ สัมมาทิฏฐิ  สัมมาสังกัปปะนี่คือฝ่ายวิปัสสนา   ส่วน  6 ประการหลังคือ สัมมาวาจา...สัมมาสมาธิ เป็นฝักฝ่ายของสมถะนั่นเองครับ

   แม้ขณะที่เจริญวิปัสสนาภาวนา เจริญมรรค อย่างเดียว ไม่ได้เจริญสมถภาวนาก่อน หรือไม่ได้เจริญสมถภาวนาเลยขณะที่เจริญวิปัสสนาภาวนาอย่างเดียว ก็มีทั้งสมถะและวิปัสสนาเกิดพร้อมกันอยู่แล้วครับ   

ยกตัวอย่างเช่น    ขณะที่สติเกิดระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ ว่าเป็นธรรมไม่ใช่เรา ขณะนั้นมีสัมมาทิฏฐิ   สัมมาสังกัปปะ สัมมาวายามะ  สัมมาสติและสัมมาสมาธิ เกิดพร้อมกัน

ถามว่ามีสมถะไหม ในขณะนั้น มีครับ คือ สัมมาวายามะ  สัมมาสติและสัมมาสมาธิ เป็นฝักผ่ายของสมถะ คือ สภาพธรรมที่สงบจากกิเลส

และมีฝักผ่ายวิปัสสนาในขณะนั้นด้วย คือ สัมมาทิฏฐิและสัมมาสังกัปปะครับ

ศึกษาเพิ่มเติม
สมถะและวิปัสสนาเหมือนหรือต่างกันอย่างไร
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่