กฎหมายในโลกนี้จะแบ่งออกเป็นสองอย่าง
1.Common Law(อเมริกา ฮ่องกง) ไม่ได้เขียนเป็นลายลักษณ์อักษรชัดเจน แต่ใช้บรรทัดฐานจากในอดีตมาตัดสินคดีต่างๆที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน
2.Civil Law(ฝรั่งเศษ ไทย) เขียนเป็นลายลักษณ์อักษร แล้วจะต้องอาศัยการตีความทางกฎหมายมาตัดสินคดีต่างๆ
และมีระบบยุติธรรมของศาลสองประเภท คือ
1.ระบบศาลเดี่ยว(ไทย) ศาลเป็นผู้มีอำนาจวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทแทบทุกประเภท รวมถึงเป็นผู้ตัดสินคดีความ
2.ระบบลูกขุน(อเมริกา ฮ่องกง ญี่ปุ่น) จะมีการคัดเลือกกลุ่มคนซึ่งมาจากประชาชนธรรมดาจำนวนหนึ่งมาโหวตเสียงส่วนใหญ่เพื่อตัดสินคดีความ
ส่วนการสอบสวนจะแบ่งเป็นสองประเภทเช่นกันคือ
1.ระบบกล่าวหา เป็นระบบที่อัยการกับทนายความ(คดีอาญา) หรือ ทนายความกับทนายความ(คดีแพ่ง) จะต้องเอาหลักฐานมาแย้งกันและศาลจะเป็นผู้ดูแลความสงบของศาล และฟังการโต้ตอบของแต่ละฝ่ายที่นำหลักฐานมาแย้งกัน
2.ระบบไต่สวน เป็นระบบที่ศาลมีอำนาจหน้าที่เต็มในการพิจารณาพิพากษาคดีในทางปกครอง ที่เป็นข้อพิพาทระหว่างหน่วยงานราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือเจ้าหน้าที่ของรัฐกับประชาชน สรุปได้ว่า ศาลปกครองจะเป็นผู้ไต่สวนเพื่อค้นหาความจริงด้วยตนเอง
ส่วนตัวแล้วผมชอบระบบ Common Law เพราะว่าทุกคดีความทุกเรื่องจะต้องตัดสินภายใต้บรรทัดฐานเดียวกันไม่ว่าจะอดีต ปัจจุบัน หรืออนาคต ส่วนระบบศาลผมชอบระบบลูกขุน เนื่องจากผมเชื่อว่าคนๆเดียวนั้นมีข้อผิดพลาด ไม่มีคนไหนสมบูรณ์แบบ(Perfection) ส่วนระบบสอบสวนผมเลือกระบบกล่าวหาเพราะว่าศาลควรทำตัวเป็นกลางและรับฟังทุกฝ่าย ถ้าศาลนั้นมีอำนาจไต่สวนเอง จะทำให้เกิดความไม่ยุติธรรมเพราะศาลอาจจะเอนเอียงสอบสวนฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมากกว่าอีกฝ่าย
อันนี้คือข้อสรุปของผมนะครับ จึงอยากฟังความเห็นของท่านอื่นว่าแต่ละท่านคิดเห็นกับเรื่องนี้อย่างไร หรือ โต้แย้งผมได้นะครับว่าไม่เห็นด้วยอย่างไร ผมเองก็ไม่ใช่นักกฎหมาย แต่ก็ทำงานเกี่ยวกับสัญญางานก่อสร้างซึ่งต้องหยิบยืมกฎหมายไปใช้ประโยชน์ด้านต่างๆในกรณีที่สัญญาไม่ได้ระบุไว้ชัดเจนครับ
คิดอย่างไรกับระบบความยุติธรรมของสากลโลก และคิดว่าแบบไหนเหมาะกับประเทศไทยที่สุด
1.Common Law(อเมริกา ฮ่องกง) ไม่ได้เขียนเป็นลายลักษณ์อักษรชัดเจน แต่ใช้บรรทัดฐานจากในอดีตมาตัดสินคดีต่างๆที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน
2.Civil Law(ฝรั่งเศษ ไทย) เขียนเป็นลายลักษณ์อักษร แล้วจะต้องอาศัยการตีความทางกฎหมายมาตัดสินคดีต่างๆ
และมีระบบยุติธรรมของศาลสองประเภท คือ
1.ระบบศาลเดี่ยว(ไทย) ศาลเป็นผู้มีอำนาจวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทแทบทุกประเภท รวมถึงเป็นผู้ตัดสินคดีความ
2.ระบบลูกขุน(อเมริกา ฮ่องกง ญี่ปุ่น) จะมีการคัดเลือกกลุ่มคนซึ่งมาจากประชาชนธรรมดาจำนวนหนึ่งมาโหวตเสียงส่วนใหญ่เพื่อตัดสินคดีความ
ส่วนการสอบสวนจะแบ่งเป็นสองประเภทเช่นกันคือ
1.ระบบกล่าวหา เป็นระบบที่อัยการกับทนายความ(คดีอาญา) หรือ ทนายความกับทนายความ(คดีแพ่ง) จะต้องเอาหลักฐานมาแย้งกันและศาลจะเป็นผู้ดูแลความสงบของศาล และฟังการโต้ตอบของแต่ละฝ่ายที่นำหลักฐานมาแย้งกัน
2.ระบบไต่สวน เป็นระบบที่ศาลมีอำนาจหน้าที่เต็มในการพิจารณาพิพากษาคดีในทางปกครอง ที่เป็นข้อพิพาทระหว่างหน่วยงานราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือเจ้าหน้าที่ของรัฐกับประชาชน สรุปได้ว่า ศาลปกครองจะเป็นผู้ไต่สวนเพื่อค้นหาความจริงด้วยตนเอง
ส่วนตัวแล้วผมชอบระบบ Common Law เพราะว่าทุกคดีความทุกเรื่องจะต้องตัดสินภายใต้บรรทัดฐานเดียวกันไม่ว่าจะอดีต ปัจจุบัน หรืออนาคต ส่วนระบบศาลผมชอบระบบลูกขุน เนื่องจากผมเชื่อว่าคนๆเดียวนั้นมีข้อผิดพลาด ไม่มีคนไหนสมบูรณ์แบบ(Perfection) ส่วนระบบสอบสวนผมเลือกระบบกล่าวหาเพราะว่าศาลควรทำตัวเป็นกลางและรับฟังทุกฝ่าย ถ้าศาลนั้นมีอำนาจไต่สวนเอง จะทำให้เกิดความไม่ยุติธรรมเพราะศาลอาจจะเอนเอียงสอบสวนฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมากกว่าอีกฝ่าย
อันนี้คือข้อสรุปของผมนะครับ จึงอยากฟังความเห็นของท่านอื่นว่าแต่ละท่านคิดเห็นกับเรื่องนี้อย่างไร หรือ โต้แย้งผมได้นะครับว่าไม่เห็นด้วยอย่างไร ผมเองก็ไม่ใช่นักกฎหมาย แต่ก็ทำงานเกี่ยวกับสัญญางานก่อสร้างซึ่งต้องหยิบยืมกฎหมายไปใช้ประโยชน์ด้านต่างๆในกรณีที่สัญญาไม่ได้ระบุไว้ชัดเจนครับ