จาก Selected Books สู่ตลาดลิขสิทธิ์เพื่อผลักดันหนังสือไทยโกอินเตอร์


มาเก็บเกี่ยวองค์ความรู้ และมองหาความหวังจากเวทีเสวนาเกี่ยวกับงานหนังสือและสื่อสิ่งพิมพ์ในบ้านเรากันดีกว่าครับ มาให้กำลังใจคนที่ทำหนังสือและคนที่ขายหนังสือกันครับ

วันนี้ผมมีรายละเอียดจากเวทีเสวนา Book Club ในงานหนังสืออิ้นดี้ที่งานหนังสือมาลงเอยกับงานดนตรีและศิลปะได้ไงก็ไม่รู้!  งานหนังสือสนุกไฟลุกพรึ่บ! LIT FEST 2019  เมื่อวันศุกร์ที่ 18 มกราคม 2562  ที่มิวเซียมสยาม ซึ่งเป็นเวทีแรกสุดของงานนี้เลย  เนื้อหาที่พูดคุยกันผมคิดว่าน่าจะมีประโยชน์สำหรับคนที่อยู่ในวงการหนังสือและบุคคลผู้ที่สนใจ  ผมจึงขออนุญาตเก็บรายละเอียดที่เป็นองค์ความรู้นำมาเผยแพร่ต่อครับ  

โดยท่านวิทยากรผู้ร่วมเสวนาบนเวทีมี 2 ท่านคือ

1. คุณนิวัต พุทธประสาท กรรมการสมาคมผู้จัดพิมพ์และจัดจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย (PUBAT) หัวหน้าภารกิจ โครงการหนังสือติดดาว  

2. คุณอนุรักษ์ กิจไพบูลทวี  อนุกรรมการฝ่ายต่างประเทศ สมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย (PUBAT) และผู้อำนวยการศูนย์ Thai Rights Center หรือ TRC



(หมายเหตุ ... สำหรับรายละเอียดจากเวทีเสวนานี้  ผมเก็บประเด็นการพูดคุยบนเวทีเพียงบางส่วนนำมาเขียนเรียบเรียงขึ้นใหม่  โดยไม่ได้เก็บทุกคำพูดของท่านวิทยากรบนเวที  ดังนั้นถ้ามีรายละเอียดใดหรือข้อมูลใดที่คลาดเคลื่อนหรือผิดไปจากที่ท่านวิทยากรพูดไว้  ผมก็ต้องขออภัยมานะที่นี้ด้วยครับ  สำหรับรูปและข้อความต่างๆ ในกระทู้นี้  ถ้าท่านใดต้องการนำไปใช้ต่อก็สามารถก๊อปปี้ไปใช้ได้เลย  โดยไม่ต้องขออนุญาตอีกครับ)


@ บทบาทการผลักดันการอ่าน  ที่ดำเนินการโดยสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ @

-สมาคมผู้จัดพิมพ์และจัดจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทยเป็นผู้ริเริ่มการจัดงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ  แต่เดิมจัดที่ถนนลูกหลวงด้านข้างกระทรวงศึกษาธิการ  หลังจากนั้นก็มีการย้ายมาจัดงานที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์แทน ซึ่งในครั้งแรกๆ ที่จัดงานสัปดาห์หนังสือที่ศูนย์ฯสิริกิติ์นั้นใช้พื้นที่แค่ชั้นล่างในโซน C1 เท่านั้น  หลังจากนั้นงานเริ่มขยายใหญ่ขึ้น  รูปแบบของการจัดงานสัปดาห์หนังสือฯ จึงขยายเต็มพื้นที่ของศูนย์ฯสิริกิติ์

-ธุรกิจหนังสือและธุรกิจสิ่งพิมพ์เติบโตขึ้นมากในช่วง 10 กว่าปีที่ผ่านมา  จนถึงปัจจุบันรูปแบบของคอนเทนต์และเนื้อหาต่างๆ ปรับเข้าไปสู่รูปแบบของพื้นที่ออนไลน์แทน  แต่ทางสมาชิกในสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ ยังจัดทำหนังสือที่เป็นรูปเล่มอยู่  ซึ่งแนวโน้มของหนังสือเล่มคาดว่ายังคงไปได้อยู่  คือความรู้ที่อยู่ในรูปแบบหนังสือมันหาง่ายกว่าและน่าเชื่อถือมากกว่าการไปหาความรู้ในช่องทางออนไลน์หรือทางอินเตอร์เน็ต

-สมาคมผู้จัดพิมพ์และจัดจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทยมีหน้าที่ผลักดันและส่งเสริมการอ่านให้แก่สังคมไทย  ซึ่งการจัดทำ Selected Books ก็เป็นส่วนหนึ่งในผลักดันเรื่องการส่งเสริมการอ่านด้วย

-ในวงการหนังสือ  ในทุกครั้งที่มีข่าวเกี่ยวกับหนังสือมันจะเป็นข่าวที่ไม่ค่อยดีสักเท่าไหร่นัก เช่น จำนวนคนอ่านลดลง , จำนวนที่พิมพ์หนังสือลดลงอย่างต่อเนื่อง ,  คนไทยอ่านหนังสือน้อยลง , สำนักพิมพ์ปิดตัวลง ฯลฯ เหล่านี้เป็นข่าวที่ทางสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ จะต้องเผชิญอยู่ตลอดเวลา  ดังนั้นการต่อสู้กับปัญหาและอุปสรรคต่างๆ เพื่อให้มีจำนวนผู้อ่านเพิ่มขึ้นมานั้น  ถือว่าเป็นภารกิจสำคัญของทุกคนที่อยู่ในวงการหนังสือและสื่อสิ่งพิมพ์ที่จะต้องต่อสู้ไปด้วยกัน

-ปัจจุบันนี้การอ่านหนังสือโดยเฉพาะที่เป็นงานวรรณกรรมนั้น  จำนวนผู้อ่านค่อนข้างลดลง แต่จริงๆ แล้วมันไม่ได้ลดลงมากเท่าที่เราคิดหรอก  แต่ปัญหามันกลับกลายเป็นว่าในยุคนี้ทางสำนักพิมพ์ได้กระจายคอนเทนต์หรือหนังสือของตัวเองไปสู่ผู้อ่านได้มากน้อยขนาดไหน?  หรือกระจายไปถึงผู้อ่านได้ครบถ้วนแล้วหรือยัง?  หนังสือที่น่าสนใจหนังสือที่ดีทางสำนักพิมพ์ได้กระจายการรับรู้ไปสู่ผู้อ่านได้ครบหรือยัง?  ซึ่งในปัจจุบันสำนักพิมพ์ต่างๆ ก็พยายามทำในจุดนี้อยู่

-การผลักดันการอ่านที่ผ่านมามีต่อเนื่องมาโดยตลอด  เพียงแต่ว่าจะแตกต่างกันไปในแต่ละช่วงเวลา  จนกระทั่งมาสู่ยุคปัจจุบันนี้  ทางสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ ได้ผลักดันโครงการในการคัดเลือกหนังสือในหมวดหมู่ต่างๆ  เพื่อคัดสรรหรือเลือกขึ้นมาให้นักอ่านมองเห็น , รับรู้และเข้าถึงได้ง่ายขึ้น

-จริงๆ แล้วในประเทศไทยเรามีรางวัลที่เกี่ยวกับหนังสือรางวัลใหญ่ๆ อยู่สัก 2-3 รางวัล  โดยรางวัลใหญ่ที่เราเคยได้ยินและรู้จักกันดีก็คือรางวัลซีไรต์ ที่จัดโดยสมาคมภาษาและหนังสือแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์  ซึ่งรางวัลซีไรต์นี้ก็มักจะถูกโจมตีว่า  หนังสือเล่มที่ถูกพูดถึงมากที่สุดก็คือเล่มที่ได้รับรางวัลชนะเลิศ  ซึ่งทางคณะกรรมการฯ ซีไรต์ก็พยายามจะแก้ปัญหานี้อยู่เหมือนกัน  โดยในช่วงปีหลังๆ เริ่มมีการประกาศ Long List , Short List  ขึ้นมา  เพื่อให้การพูดถึงหนังสือเล่มต่างๆ ที่เข้ารอบด้วย

-นอกจากนั้นยังมีรางวัลเซเว่นบุ๊คอะวอร์ด  ที่จัดโดยบริษัทซีพี กรุ๊ป  เป็นรางวัลที่มีเงินรางวัลเยอะและมีหมวดหมู่เยอะ แต่รางวัลนี้ไม่มีผลทางยอดขายของหนังสือที่ได้รับรางวัลเลย  เพราะยังไม่ค่อยจะตอบโจทย์เรื่องการรับรู้ของผู้อ่านสักเท่าไหร่เลย  

-ส่วนอีกหนึ่งรางวัลเป็นรางวัลหนังสือที่มีมายาวนานมาก คือรางวัลหนังสือดีเด่น ของ สพฐ. (สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน)  ซึ่งรางวัลนี้มีผลต่อยอดขายจากการสั่งซื้อของห้องสมุดต่างๆ ทั่วประเทศ

-ทางสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ คิดว่ารางวัลต่างๆ ที่มีอยู่ยังไม่ตอบโจทย์  ยังมีอะไรบางอย่างที่ขาดอยู่  ดังนั้นทางสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ จึงคิดถึงเรื่องการรีวิวหนังสือ(แนะนำหนังสือ)ขึ้นมาก่อน  หลังจากนั้นจึงต่อยอดมาเป็นการ Selected Books การคัดสรรหนังสือ  โดยมีแนวคิดที่ว่าหนังสือที่ออกมาในแต่ละปี  หนังสือที่น่าสนใจควรจะได้รับการรีวิวหรือการพูดถึง  ที่ทำให้ผู้อ่านได้สัมผัสถึงหนังสือซึ่งไม่เคยรับรู้มาก่อนได้ หลังจากนั้นทางสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ ได้นำโครงการนี้ไปเสนอทางกระทรวงวัฒนธรรม  จึงเกิดโครงการหนังสือติดดาวขึ้นมา  


คุณนิวัต พุทธประสาท



-ในสมัยก่อนมีการรีวิวหนังสือเป็นเรื่องปกติ  โดยเฉพาะในนิตยสารต่างๆ ที่มีคอลัมน์แนะนำหนังสือ  พอมาถึงยุคปัจจุบันนิตยสารต่างๆ ทยอยปิดตัวไป  การรีวิวหนังสือหรือการพูดถึงหนังสือจึงน้อยลงตามไปด้วย  แล้วการรีวิวหนังสือก็ปรับรูปแบบไปอยู่ในออนไลน์มากขึ้น เช่นอยู่ตามเพจรีวิวหนังสือต่างๆ  ซึ่งแต่ละเพจที่รีวิวหนังสือก็จะมีหนังสือที่มีสไตล์เฉพาะตัว  เฉพาะกลุ่มเป้าหมายที่ชัดเจนมากขึ้น ทำให้ยังไม่มีการรีวิวหนังสือที่เป็นภาพรวมหรือภาพใหญ่ทั้งหมด

-การรีวิวหนังสือจึงเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ผู้คนได้รู้จักหนังสือมากขึ้น  ทำให้เกิดเป็นการคัดสรรหนังสือขึ้นมา กลายเป็นโครงการหนังสือติดดาว  ที่ได้รับการสนับสนุนจากกระทรวงวัฒนธรรม  ซึ่งอาจจะเป็นหนทางหนึ่งที่ช่วยขยายหนทางในการอ่านให้มากขึ้น  ซึ่งปีนี้ (2561) ทางสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ จัดทำขึ้นมาเป็นปีแรก

-โดยเฉพาะสำหรับตลาดหนังสือแปล  ที่ผ่านมาไม่ได้รับความสนใจจากเวทีรางวัลหนังสือต่างๆ เลย  แต่การมีโครงการ Selected Books การคัดสรรหนังสือขึ้นมา  ทำให้หนังสือต่างๆ ที่อยู่ในท้องตลาดรวมทั้งหนังสือแปลด้วยได้รับการพูดถึง  โดยเฉพาะถ้าเป็นหนังสือที่ดีและมีคุณค่าพอจะมีคณะกรรมการมาช่วยคัดกรองในส่วนที่ควรค่าแก่การนำเสนอเพื่อเผยแพร่สู่สังคม  ทำให้มีรางวัลหรือผู้เกี่ยวข้องที่เริ่มหันมามองตลาดหนังสือแปลด้วย

-จริงๆ แล้วตลาดหนังสือแปลในบ้านเรามีขนาดใหญ่มาก  แต่ที่ผ่านมาไม่มีองค์กรไหนทำรางวัลหรือว่าทำการคัดเลือกให้แก่หนังสือแปลเลย  ดังนั้นทางสมาคมผู้จัดพิมพ์ฯ จึงคิดว่าหนังสือแปลควรจะมีการคัดสรรขึ้นมาด้วย  เพื่อคัดกรองให้ผู้อ่านรู้ว่าหนังสือเล่มนี้มันควรค่าแก่การอ่าน  ไม่อยากให้หนังสือแปลถูกมองข้ามไป  

-ดังนั้นการรีวิวหนังสือจึงมีส่วนสำคัญที่ช่วยในการตัดสินใจซื้อของนักอ่านหน้าใหม่ได้  และเมื่อมีการ Selected Books การคัดสรรหนังสือขึ้นมา  จะช่วยผลักดันทำให้สำนักพิมพ์ต่างๆ จัดทำหนังสือด้วยความพิถีพิถันมากขึ้นด้วย











พาพันชอบพาพันไฟท์ติ้งพาพันยิ้ม
แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่