สงครามครูเสด จักรวรรดิมองโกลและไบแซนไทร์

นับตั้งแต่กองทัพครูเสดบุกปล้นกรุงคอนแสตนติโนเปิล ในปี ค.ศ. 1204  ระหว่างสงครามครูเสดครั้งที่ 4  เหตุการณ์นี้สร้างความเสียหายให้กับจักรวรรดิไบแซนไทน์เป็นอย่างมาก  กองทัพยุโรปสังหารชาวคริสเตียนด้วยกัน  และบุกปล้นเมืองอย่างบ้าคลั่ง  ไบแซนไทน์แตกออกเป็นเสี่ยงๆ คอนแสตนติโนเปิลถูกยึดครอง และเปลี่ยนเป็นจักรวรรดิละติน  จากศาสนาคริสต์นิกายกรีกออโธดอกซ์ มาเป็นโรมันคาทอลิก  ปกครองโดยขุนนางฝรั่งเศสก่อนจะเปลี่ยนเป็นจักรพรรดิบอลวินที่ 1  ส่วนพวกขุนนางระดับสูงของไบแซนไทน์พากันลี้ภัยมายังอนาโตเลีย ที่เมืองไนเซีย และก่อตั้งอาณาจักรไนเซียขึ้น  ไม่พอยังมีอาณาจักรอีไพรัส  และอาณาจักรไทรบิซอน ซึ่งล้วนแตกมาจากไบแซนไทน์



เวลานั้นกองทัพมองโกลยังแผ่ขยายอาณาเขตมายังไม่ถึง  จวบจนปี 1243  หลังจากมองโกลพิชิตอาณาจักรเปอร์เซียได้  พวกเขาก็รุกมาทางอนาโตเลียไล่ยึดอาณาจักรไทรบิซอน และอาณาจักรของพวกเซลจุกเติร์ก แต่มาหยุดที่อาณาจักรไนเซีย

กษัตริย์แห่งไนเซีย เปลี่ยนวิกฤติให้เป็นโอกาส โดยการผูกสัมพันธ์เป็นพันธมิตรต่อกัน ทั้งโกลเดนฮอดทางเหนือ และอิลคาเนตมองโกลทางด้านใต้  โดยการยกบุตรสาวให้  เหตุการณ์นี้เพิ่มอำนาจของไนเซียได้อย่างมหาศาล จนสามารถยึดคอนแสตนติโนเปิลและฟื้นฟูอำนาจของกรีกไบแซนไทน์ให้กลับคืนมาได้  ความสัมพันธ์อันดีมีต่อเนื่องมาหลายสิบปี  เป็นเวลาที่ไบแซนไทน์ได้หยุดพัก  เพื่อสะสางปัญหาและฟื้นฟูตัวเอง  ในช่วงเวลาเดียวกันนี้  บาตูข่าน ผู้นำของโกลเดนฮอร์ดมองโกล  กรีธาทัพจากคอเคซัสเข้าสู่ยุโรป ผ่านทางโปแลนด์ ฮังการีและบัลแกเรีย  กองทัพมองโกลสร้างความเสียหายตลอดเส้นทางที่ผ่าน

แต่แล้วในปี 1259  มหาข่านมองเคเสียชีวิต  เจ้าชายมองโกลต่างแก่งแย่งอำนาจกัน  กลายเป็นสงครามกลางเมืองครั้งใหญ่  กองทัพในแนวหน้าด้านต่างๆ จำเป็นต้องหันหลังกลับ  ยุโรปรอดมาได้อย่างฉิวเฉียด  แต่สร้างภัยคุกคามให้กับไบแซนไทน์แทน  สิ่งนั้นคือ  การกลับมาของเซลจุกเติร์ก  คู่ปรับเก่าที่จะสร้างความพินาศ และโค่นล้มไบแซนไทน์ได้ในเวลาต่อมา